خبرگزاری مهر - گروه استانها- آزاده صفی: به عقیده صاحب‌نظران و متخصصان و تاکید غسان شمالی؛ نماینده یونسکو که سال قبل، بررسی محدوده پرونده ثبت جهانی هگمتانه را عهده‌دار بود، نقش جامعه محلی در این پرونده انکارناپذیر بود و این مهم درباره ثبت جهانی مرکز تاریخی همدان نیز صدق می‌کند.
یک فعال حوزه گردشگری در گفتگو با خبرنگار مهر، در این باره اظهار کرد: ثبت جهانی کلید واژه‌ای است که یک سالی است بسیاری از مردم آن را بارها شنیده و باز تکرار می‌شود. این واژه در میهمانی‌ها، ادارات، کف خیابان، بین بازاریان، دانشگاهیان، اهل هنر، فعالان مدنی، حتی در قهوه‌خانه‌ها و زورخانه‌ها و هر فضایی که در شهر وجود دارد، بخشی از گفتگوهای روزمره آن‌هاست.
محمد صیفی‌کار ادامه داد: همچنین واژه ثبت جهانی در میان نخبگان، مدیران، فعالان رسانه‌ای، روحانیان، فضای مجازی، رسانه‌های مختلف نوشتاری، شنیداری، دیداری، گفتاری و… رواج داشته و به نوعی این واژگان همه‌گیر شده و نُقل و نَقل همه مجالس است.
مطالبه و تحلیل به موقع رسانه‌ها گامی مؤثر در ثبت جهانی هگمتانه
وی عنوان کرد: چرایی و تاریخچه این موضوع به چندین متغیر برمی‌گردد که مهم‌ترین آن، توجه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به نمایندگی از اداره‌کل استان همدان است.
صیفی‌کار اضافه کرد: این توجه طی دهه گذشته حالت جدی و اداری و به تبع آن بدنه فعال جامعه محلی گرفت و بی‌گمان تحریک، مطالبه و تحلیل به موقع وقایع مرتبط در حوزه‌های تاریخ، فرهنگ، رسانه، گردشگری، صنایع دستی، رویدادهای مهم فرهنگی توسط رسانه‌ها، گامی مهم و مؤثر در این مسیر بوده و نباید از آن غافل شد.
این فعال حوزه گردشگری بیان کرد: جهانی شدن هگمتانه محصول بسیاری از متغیرها از جمله موارد پیش گفته و موارد زیادی است که هر کدام سهمی در به ثمر رسیدن در سال‌جاری و در به ثمر نرسیدن در سال‌های پیشین را به خود اختصاص داده است.
وی افزود: اما اینک که این مهم، محقق شده باید توان گذاشت و مسیر دستیابی به آن را مورد کنکاش قرار داد. به غیر از کنشگران فرهنگی، رسانه‌ای و…، نمی‌توان از نقش مردم و جامعه محلی غافل بود چرا که غسان شمالی؛ نماینده یونسکو در تنها مصاحبه خود در مدت حضور در ایران به آمادگی جامعه محلی برای ثبت جهانی اشاره مستقیم داشت.
لزوم آماده‌سازی ذهن و فکر مدیران قدیم و جدید برای ثبت جهانی مرکز تاریخی همدان
صیفی‌کار با اشاره به اینکه جامعه محلی در یک تعریف کلی شامل بازاریان، سمن‌ها، اصناف، رسانه‌ها و… است، گفت: جامعه محلی نقش خود را بیش از آنچه که تصور می‌شده به خوبی ایفا کرده است.
وی ادامه داد: همین نکته شاه کلید ادامه مسیر برای حفظ ثبت جهانی محوطه باستانی هگمتانه و آماده‌سازی ذهن و فکر مدیران قدیم و جدید وزارت میراث در حوزه ثبت جهانی مرکز تاریخی همدان در سال پیش روی میلادی به عنوان سهمیه سال ایران است.
صیفی‌کار اضافه کرد: همچنین با ایفای نقش جامعه محلی، پیگیری و تدوین فرایند علمی برای پذیرش پرونده مرکز تاریخی توسط ایکوموس و نشست آتی نمایندگان مجمع یونسکو، هم‌افزایی و جریان‌سازی اجتماعی و رسانه‌ای سازنده، همزمان با فرایندهای پیش گفته برای پذیرش، تعامل، عدم تقابل، روان‌سازی و ده‌ها متغیر و مؤلفه اجتماعی، اقتصادی دیگر برای نیل به ثبت جهانی مرکز تاریخی همدان امکان‌پذیر خواهد بود.
با اصلاح افق نگاه می‌توانیم منتظر جشن ثبت جهانی مرکز تاریخی همدان در سال آینده باشیم
به گفته این فعال گردشگری ایجاد بازتاب مثبت رسانه‌ای و اداری برای پای کار آوردن بیش از پیش متولیان استانی و ملی تا حصول نتیجه، ایجاد انگیزش اجتماعی با انجام رویدادهای نو و بدیع در راستای معرفی ۱۴۰ اثر موجود در پرونده منظر، نگاه ژرف به موضوع تسلسل و زندگی و زنده بودن همدان در طول تاریخ که در اثبات علمی آن مستتر است نیز از دیگر نتایج نقش پررنگ جامعه محلی خواهد بود.
وی تصریح کرد: تأمین اعتبار لازم برای دسترسی به یک‌یک موارد بالا و موارد دیگر ضروری است و در یک کلام اگر همگی افق نگاهمان را اصلاح کنیم می‌توانیم منتظر جشن ثبت جهانی مرکز تاریخی همدان در سال ۲۰۲۵ هم باشیم و در خلال این فرآیند، نباید از پیگیری ثبت جهانی قنات قاسم آباد، کاروانسراهای پویای داخل شهر همدان و شاید باغ نظری در پرونده‌های موجود غافل شد.
مرکز تاریخی همدان را برای ثبت جهانی آماده می‌کنیم
رئیس کمیسیون گردشگری شورای شهر همدان نیز در ادامه گفت: استان همدان دارای آثار تاریخی بسیاری است که اکثر آنها شایسته ثبت جهانی هستند و مهم‌ترین آنها محوطه باستانی هگمتانه است که به ثبت رسید.
حمید بادامی‌نجات با بیان اینکه مرکز تاریخی همدان را نیز برای ثبت جهانی آماده می‌کنیم، ادامه داد: مسئولین استان همدان برای ثبت جهانی دیگر آثار تاریخی باید از تجربه‌ای که برای هگمتانه داشتیم استفاده کنند.
وی اضافه کرد: بر اساس مصوبه کمیته میراث جهانی هیچ محدودیتی برای ثبت بخش مرکز تاریخی شهر همدان در آینده وجود ندارد، با این توضیح که هم اکنون نیز این بخش در پهنه حریم محدوده ثبت جهانی قرار داشته و تحت حفاظت و حمایت یونسکو خواهد بود.
بادامی‌نجات با اشاره به اینکه قرار گرفتن همدان در لیست شهرهای تاریخی در جهان در معرفی همدان در سطح بین‌الملل بسیار تأثیرگذار است، یادآور شد: با توجه به اینکه مرکز تاریخی همدان نیز به ثبت ملی رسیده است، سال آینده این امکان وجود دارد که برای ثبت جهانی ارسال شود و زمینه آن را فراهم می‌کنیم.
رئیس کمیسیون گردشگری شورای شهر همدان در خصوص آماده سازی مرکز تاریخی همدان برای ثبت جهانی، افزود: در این راستا تکالیفی داریم و باید با الحاقات بعدی (این پرونده) که هم ایکوموس (شورای جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی)، یونسکو و سایر اعضا کمیته میراث جهانی بر ارزش آن تاکید کردند بتوانیم موانع و اشکالات را رفع کنیم تا به لطف خداوند به ثبت جهانی برسانیم.
گفتنی است؛ یکی از موارد مهم برای ارزیاب یونسکو که سال گذشته از محدوده پرونده ثبت جهانی هگمتانه بازدید کرد، جامعه محلی بود و اگر قرار باشد مسئولان مرکز تاریخی همدان را نیز مسیر جهانی شدن ببینند نباید از نقش کلیدی مردم غافل شوند.