دکتر غلامرضا جمشیدیها در گفتگو با خبرنگار مهر، با اعلام آغاز پذیرش دانشجو در رشته جامعه پژوهی اسلامی در دانشگاه تهران اظهار کرد: این رشته در سال ۱۳۹۹ تدوین شد اما مراحل تصویب و اجرای آن تا سال ۱۴۰۳ به تعویق افتاد و امسال دانشگاه تهران برای اولین بار دانشجوی کارشناسی جامعهپژوهی اسلامی پذیرش میکند. محل اجرای این رشته، گروه علوم اجتماعی اسلامی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران است.
رییس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران با تاکید براینکه «جامعه پژوهی اسلامی» درواقع همان رشتهی جامعه شناسی کاربردی با رویکرد اسلامی است، اضافه کرد: بیش از نیمی از دروس رشتههای متعارف جامعه شناسی و پژوهشگری علوم اجتماعی در این رشته ارائه میشود. علاوه بر این دروس، بالغ بر ۸۰ واحد در میان دروس تخصصی الزامی و اختیاری در این رشته گنجانده شده تا به اهداف فوق پاسخ دهد. این دروس با رویکردی میان رشتهای و متناسب با فضای کاربردیسازی علم در ایران تدوین شدهاند.
جمشیدیها افزود: این رشته مناسب دانشجویانی است که دغدغه مطالعات کاربردی علوم اجتماعی دارند و موضوع میانرشتهای و همچنین مسائل بومی برای آنها اهمیت دارد.
جامعه پژوهی اسلامی و گامی مهم برای کاربردی شدن علوم اجتماعی در ایران
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تأکید کرد، در نتیجه تلاشهای مشترک حوزه و دانشگاه، مجموعه رشتههایی تدوین شدند که چند هدف عمده را دنبال میکنند. ۱) آشنایی با مهمترین دیدگاهها و سنتهای نظری در حوزهی علوم اجتماعی و ایران و اسلام. ۲) شناخت نسبتاً عمیق و بعضا انتقادی نسبت به علوم اجتماعی معاصر و فلسفهی آن. ۳) تلاش برای تدوین یک سنت علمی متناسب با ایران و اقتضائات آن در وضعیت معاصر عالم. ۴) گشایش افقهای جدید میان رشتهای در مطالعات اجتماعی با رویکرد اسلامی. همه این اهداف ذیل یک دیدگاه کلان تعریف شدهاند و آن هم کاربردی کردن علوم اجتماعی برای ایران و جهان اسلام بوده است.
وی در ارتباط با عقبه تاریخی این رشته اظهار کرد: از آغاز تشکیل رشته جامعهشناسی و کلا از شروع نقد اجتماعی، دیدگاه اسلامی با معادنگری و ژرفنگری معقول و حکیمانه، پرنفوذترین تحلیلهای اجتماعی را در دیدگاههای بزرگانی مانند شهید مطهری یا مرحوم شریعتی رقم زدهاند و منشا حرکات اجتماعی مهم و تاریخسازی شدهاند. پیش از آنها هم بزرگانی مانند فارابی و خواجه نصیر و فیالجمله خط پیوستهای از متفکران مسلمان، دانشی تولید کردهاند که راهبر موثر جامعه ایران بودهاند و به طور تاریخی مورد اقبال مردم واقع شدهاند. این امر موجب شده است تا این ضرورت احراز شود که دانشجویان علوم اجتماعی به تفصیل بیشتری با مهمترین دیدگاهها و سنتهای نظری در حوزهی حکمت اجتماعی ایران و اسلام در کنار علوم اجتماعی غربی آشنا شوند. ما به دانشجویانی احتیاج داریم که شناخت عمیق و انتقادی نسبت به علوم اجتماعی معاصر و فلسفه آن داشته باشند و برای تدوین یک سنت علمی متناسب با ایران و جهان اسلام و اقتضائات آن در وضعیت فعلی آمادگی داشته باشند. جمشیدیها تصریح کرد: همه این اهداف ذیل یک دیدگاه کلان تعریف شدهاند و آن هم کاربردی کردن علوم اجتماعی برای ایران بوده است.
رییس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران با بیان اینکه در راستای همین اهداف رشتههایی مانند «دانش اجتماعی مسلمین» و «فلسفه علوم اجتماعی» در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در برخی دانشگاهها پیش از این ارائه و با استقبال دانشجویان مواجه شدند، خاطر نشان کرد: حال جای یک رشته کارشناسی در این میان خالی بود. رشته جامعه پژوهی اسلامی با این هدف تدوین شد که دانشجویان کارشناسی را برای پژوهش اجتماعی با رویکرد بومی ایرانی-اسلامی آموزش دهد.
جمشیدیها در پایان با اشاره به اینکه اضافه شدن جامعه پژوهی اسلامی به رشتههای کارشناسی، تنوع دیدگاهها و گستره علوم اجتماعی را در ایران افزایش خواهد داد، گفت: خواهرخواندههای این رشته طیفی از رشتههای کارشناسی از جامعهشناسی و پژوهشگری اجتماعی تا مردمشناسی و برنامهریزی اجتماعی و فرهنگ و ارتباطات را شامل میشود. هریک از این رشتهها بالغ بر ۱۰ تا ۲۰ واحد درس در دروس تخصصی خود دارند که با جامعه پژوهی اسلامی مشترک است. البته اشتراک عمدهی این رشته همانطور که اشاره شد با جامعه شناسی است، اما در عین حال به دلیل ارائه دروس اسلامی و میان رشتهای از این رشته استقلال دارد.
به گزارش مهر؛ داوطلبان کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ با مراجعه به دفترچه انتخاب رشته میتوانند اقدام به انتخاب رشته جامعه پژوهی اسلامی در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران کنند.