به گزارش خبرنگار مهر، سرعت رشد جمعیت سالمند و در نقطه مقابل، روند کُند فرزندآوری در کشور، شرایطی را رقم زده است که می‌بایست نگرانی جوانی جمعیت باشیم. از همین رو، قانون جوانی جمعیت در سال ۱۳۹۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و از سال ۱۴۰۰، وارد فاز اجرایی شد. در این قانون، وزارت بهداشت نیز به عنوان متولی سلامت جامعه، نقش مؤثری دارد که از جمله آنها، تسهیل گری در زمینه درمان ناباروری، زایمان طبیعی و…، است.
حالا با گذشت سه سال از اجرای قانون جوانی جمعیت، شرایط تغییر چندانی نکرده و همچنان در معرض خطر افتادن به سیاه چاله جمعیتی هستیم. از همین رو، در نخستین دیدار رئیس جمهوری و اعضای دولت چهاردهم با رهبری که به مناسبت هفته دولت صورت گرفت؛ رهبر انقلاب، مجدد به موضوع جوانی جمعیت اشاره کردند و البته مأموریت ویژه ای به وزیر بهداشت دادند.
رهبر انقلاب خطاب به وزیر بهداشت فرمودند: من از آقای دکتر ظفرقندی می‌خواهم شخصاً موضوع جوانی جمعیت و برطرف کردن موانع آن را به طور جدی پیگیری کنند.
سید محمد جمالیان عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، در مورد خطر پیری زودهنگام جمعیت کشور، گفت: کشور به سرعت به سمت سالمندی پیش می‌رود و تعداد نیروی جوان کار در حال کاهش و سالمندان که معمولاً قشر نیازمند است، در حال افزایش است.
وی با تاکید بر اینکه وزارت بهداشت به تنهایی نمی‌تواند برای پیشگیری از خطر پیری زودهنگام جمعیت کشور چاره اندیشی کند و تمامی دستگاه‌ها باید با آن همکاری لازم را داشته باشد، ادامه داد: نقش وزارت بهداشت در تأمین سلامت مردم ۲۵ تا ۳۰ درصد است و سایر وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها باید در کنار این وزارتخانه قرار گیرند تا سلامت مردم تأمین شود البته نقش آن در مورد جوانی جمعیت هم تنها ۳۰ درصد است هر چند متولی جمعیت وزارت بهداشت است که رهبر معظم انقلاب هم به همین دلیل به وزیر بهداشت، این موضوع را گوشزد کرده‌اند.
توجه به درمان زوجین نابارور
جمالیان یادآور شد: برخی زوجین که تعدادشان هم کم نیست به هر دلیلی نابارور هستند و هزینه‌های ناباروری هم بسیار بالا است و وزارت بهداشت باید در این حوزه سیاست گذاری داشته باشد و بخش‌های دولتی و خصوصی را پوشش دهد و قیمت مناسبی را برای درمان ناباروری زوجینی که تمایل به فرزندآوری دارند اما توان پرداخت هزینه‌های آن را ندارند، اعمال و یا تمامی هزینه‌های آنها را پرداخت کند.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، بر ضرورت تشدید نظارت‌ها بر اجرای قوانین حوزه جوانی جمعیت تاکید و تصریح کرد: متأسفانه نظارت چندانی بر اجرای بسیاری از قوانین حوزه جمعیت صورت نمی‌گیرد و در واقع قوانین به صورت سلیقه‌ای اجرا می‌شود و این موضوع نارضایتی‌های جدی در بر داشته است.
جمالیان ادامه داد: توجه به اجرای قوانین حوزه جمعیت باید برای تمامی مدیران کشور به صورت باور و وظیفه باشد و این مهم را از پرسنل خود شروع کنند و برای فرزندآوری همکاری لازم را با کارکنان داشته باشند تا مشکلات پیری جمعیت در آینده نزدیک دامنگیر کشور نشود؛ مدیرانی که با سختگیری‌های بی مورد اجازه اجرای قانون را نمی‌دهند به کشور خیانت می‌کنند و باید با آنها برخورد کرد؛ نمایندگان مجلس، سازمان بازرسی و سایر ارگان‌ها باید این مهم را سرلوحه کار خود قرار دهند و با مدیرانی که نسبت به اجرای قوانین بی توجهی می‌کنند برخورد جدی داشته باشند.
اجرای قانون زیر نظر مستقیم رئیس جمهوری باشد
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر اینکه اجرای قانون جوانی جمعیت باید زیر نظر مستقیم رئیس جمهور و دبیر آن وزیر بهداشت باشد، گفت: اگر وزارت بهداشت به عنوان رئیس کارگروه جوانی جمعیت کشور به تنهایی عمل کند به طور قطع موفقیت چندانی برای جوانی جمعیت حاصل نمی‌شود بنابراین باید به صورت مستقیم تحت نظر رئیس جمهور قرار گیرد؛ باید تمایل را در زوجین برای فرزندآوری و در جوانان برای ازدواج ایجاد کرد و این مسائل در قوانین حوزه جمعیت پیش بینی شود.
وی افزود: وزارت بهداشت در نهایت می‌تواند در درمان ناباروری و جلوگیری از سقط‌های غیرقانونی ورود کند و غیر از این به تنهایی نمی‌تواند کار دیگری انجام دهد.
جمالیان تاکید کرد: امیدواریم رئیس جمهوری با توجه به درک حساسیت این موضوع و تأکیدات مداوم رهبری، کارگروه ملی جمعیت را زیر نظر خودشان تشکیل دهد و در سطح استانی با ریاست استانداران و رؤسای دانشگاه‌ها تشکیل شود و وزیر بهداشت هم به عنوان دبیر این کارگروه باشد.
ستاد ملی جمعیت باید تقویت شود
در همین حال، فاطمه محمدبیگی نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، با اشاره به سخنان رهبری پیرامون جوانی جمعیت در دیدار کابینه دولت چهاردهم، گفت: دولت چهاردهم باید ستاد ملی جمعیت را تقویت و به عنوان ستاد ویژه در نظر بگیرد و زیرساخت‌ها و چارت آن را تأمین و عملیاتی کند.
وی با بیان اینکه ۳۴ ماده از قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در حوزه بهداشت و سلامت است، افزود: این مواد مربوط به ارتقای سلامت مادر و کودک از جمله مقابله اصولی با سقط جنین، ارتقای فرآیند مراقبت بارداری و سیستم مامایی و درمان ناباروری است بنابراین ضروری است وزیر بهداشت در تمامی شئون موضوع مربوط به جوانی جمعیت را رها نکند و بحث رسیدگی به طب سالمندان و ایجاد تخصص‌های ویژه و گسترش توانبخشی برای این قشر، توجه به سند تکامل کودک از جمله موضوعاتی است که باید مدنظر وزارت بهداشت قرار گیرد و امیدواریم وزیر بهداشت این مسائل را به صورت ویژه ببیند.
محمدبیگی یادآور شد: با توجه به اینکه قرارگاه ملی جوانی جمعیت با ریاست وزیر سابق بهداشت حدود ۲۲ یا ۲۳ نشست برگزار کرده بنابراین از وزیر بهداشت می‌خواهیم که شخصاً خودشان جلسات قرارگاه جوانی جمعیت را اداره کند و این روند تداوم داشته باشد. همچنین باید به شکل ویژه به افزایش زایمان طبیعی توجه داشته باشیم.
مشکل در اجرای قانون و منابع آن است
فضل‌الله رنجبر عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، با اشاره به مأموریت رهبری به وزیر بهداشت در خصوص جوانی جمعیت، گفت: این موضوع به صورت شفاف در سیاست‌های کلی نظام ابلاغ شده است، بنابراین به اعتقاد بنده ما در این موضوع کمبود قانون نداریم و اتفاقاً قوانین موجود هم قوانین خوبی است، اما در اجرای قانون و تأمین منابع مورد نیاز آن به شدت مشکل داریم.
وی با تأکید بر اینکه جوانی جمعیت ضرورت مهم و اولویت‌دار کشور است، تصریح کرد: با عنایت به اینکه رهبری این مأموریت را به وزیر بهداشت محول کردند، باید دستگاه‌های مرتبط و مؤثر دیگر به کمک این وزارتخانه بیایند و وظایف خود در حفظ جوانی جمعیت را ایفا کنند. به اعتقاد بنده باید آئین‌نامه‌هایی که از طرف دولت برای دستگاه‌ها تنظیم می‌شود، شفاف، محکم و دارای ضمانت اجرایی باشد.
رنجبر ادامه داد: در مسئله جوانی جمعیت باید هدف‌گذاری کنیم و در این هدف‌گذاری اعلام جرم هم بشود. متأسفانه در سیستم و نظام اداری کشور خیلی به این موضوع توجهی نشده است؛ لذا پیشنهاد بنده این است که برای اجرای قوانین و مقررات و برنامه‌ها به خصوص هدف و برنامه مهمی چون جوانی جمعیت باید ضمانت اجرایی قوی برای آن تعریف کنیم.
در همین حال، محمدرضا ظفرقندی وزیر بهداشت، در نشست هم اندیشی با موضوع جوانی جمعیت، ضمن اشاره به مشکلات پیری زودهنگام جمعیت کشور و ضرورت پویایی و انعطاف سیاست‌ها متناسب با نیازهای کشور، بر جدیت وزارت بهداشت در اجرای سیاست‌های جمعیتی تاکید و تصریح کرد: با توجه به نگاه مثبت رئیس جمهوری به حوزه سلامت و همچنین موضوع راهبردی جوانی جمعیت، بتوانیم در این حوزه دستاوردهای روشن و قابل قبولی را رقم بزنیم.
حالا باید منتظر اجرای مأموریت ویژه وزیر بهداشت برای عبور از سیاه چاله جمعیتی بود.