کُشتی گیله‌مَردی یک ورزش باستانی است که در فهرست آثار معنوی ایران قرار دارد و قدمتش به قرن چهارم و خاستگاه اصلی آن به استان گیلان برمی‌گردد. این ورزش در فرهنگ گیلان نشانه پهلوانی و مردانگی است و در این بین از اهمیت زیادی بین مردمان این خطه برخوردار است.
تماشاگران وارد محل برگزاری مسابقه کُشتی گیله‌مَردی می‌شوند.محل برگزاری کُشتی، زمین خاکی ورزشی مشخص در روستا یا منطقه‌ای است که مسابقات در آن انجام می‌شود و محدوده آن توسط افراد برگزار کننده رقابت مشخص می‌شود.نونهالان پیش از شروع رسمی برنامه، برای مسابقه با یکدیگر وارد زمین کشتی می‌شوند.کُشتی‌گیران پیش از شروع مسابقه با تمرین‌های کِشِشی و عضلانی به آماده‌کردن خود می‌پردازند تا در حین کشتی بتوانند بهترین عملکرد را داشته باشند.مراسم رسمی با رژه سنتی یا نیایش کُشتی‌گیران و سلام به تماشاگران و رقبای خود آغاز می‌شود. در این نیایش ابتدا ورزشکار یک پای خود را جلو میگذارد و دستش به ترتیب با زانو، دهان و پیشانی در تماس قرار می‌گیرد.کمیته داوری برای مشخص کردن حریفان برای رقابت با یکدیگر، وزن کِشی را در همان شب مسابقه انجام می‌دهد.کُشتی‌گیر، با گرفتن رخصت که نشانه ادب و احترام او به مردم و پیشکسوتان این عرصه است وارد میدان مسابقات می‌شود.کُشتی گیله‌مَردی در گذشته پای ثابت بسیاری از جشن‌های عروسی، جشن‌های خَرمَن، عیدهای مذهبی و پذیرایی از پادشاهان و امیران بوده است اما به طور معمول زمان برگزاری آن در فصل تابستان و با پایان کار کشاورزی است.در سالیان اخیر کُشتی گیله‌مَردی در بین جوانان مورد استقبال فراوان قرارگرفته است و هر ساله آنان خود را برای حضور در این مسابقات آماده می‌کنند.گزارشگران محلی با بیان ویژگی‌های کُشتی‌گیران حین مبارزات و به صورت شعرگونه، جذابیت تماشای آن را دوچندان می‌کنند.مبارزان در این کُشتی برای پیروزی، باید با استفاده از دست، مشت و پا، پشت حریف را به خاک بزنند.سیبیل توکی، پسا لنگ، تک موشت، سرجیگیر، سرفوشان، دس به لنگ، دست به چکره و ران پوشتی از فنون کُشتی گیله‌مَردی است.کُشتی‌گیران می‌توانند با خاک کردن حریفان در خارج از محدوده زمین، پیروز رقابت شوند.در سالهای اخیر، برای بالا رفتن دقت در داوری با بازبینی فیلم ضبط شده برنده مسابقه را تعیین می‌کنند.پس از پیروزی کُشتی‌گیر، داور دست او را به عنوان فرد برنده بالا می‌گیرد. اگر کُشتی‌گیر در طول مسابقات مقام اول را کسب کند به عنوان سر پهلوان مشخص می‌شود.برنده مسابقه با نمایش میزان آمادگی جسمانی، کار خود را در آن رقابت به پایان می‌رساند.در این رقابت‌ها هر ورزشکار طرفداران خاص خود را دارد که پس از پیروزی او، هوادارانش به تشویق و شادی برای او می‌پردازند.هواداران کُشتی‌گیران پس از پیروزی او به عنوان شادباش روی سر قهرمان پول می‌ریزند.در پایان مسابقه، برنده به سمت تماشاگران می‌رود و از آنها پول و هدایایی را دریافت می‌کند.در مسابقات بزرگ، بزرگان محل یا منطقه به قهرمانی که همه رقیبانش را حذف کرده است یک گاو یا اسب یا شال ابریشمی هدیه می‌دهند.