به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، در دنیای امروز که وابستگی به برق به شدت افزایش یافته، قطع برق می‌تواند تبعات جدی و گسترده‌ای در زندگی روزمره، صنعت و حتی در مواقع اضطراری داشته باشد. از همین رو، برق اضطراری به عنوان یک سیستم پشتیبان حیاتی، نقش بسیار مهمی در حفظ عملکرد تجهیزات حیاتی، تأمین امنیت و رفاه جامعه ایفا می‌کند. تأمین برق اضطراری به معنای فراهم‌سازی منبع تغذیه‌ای جایگزین برای مواقعی است که برق شبکه اصلی قطع می‌شود. تأمین برق اضطراری معمولاً از طریق موتور برق (دیزل ژنراتور و ژنراتور گازسوز)، باتری‌های پشتیبان یا منابع تغذیه بدون وقفه (UPS) انجام می‌شود. برق اضطراری در مکان‌هایی حیاتی مانند بیمارستان‌ها، مراکز داده، نیروگاه‌ها و تأسیسات حساس صنعتی از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا در این مکان‌ها قطع برق می‌تواند منجر به بروز خسارات جدی یا خطرات جانی شود.
چرا برق اضطراری مهم است؟
حفظ عملکرد تجهیزات حیاتی: در بسیاری از صنایع و اماکن، تجهیزات حیاتی مانند تجهیزات پزشکی، سیستم‌های کنترل ترافیک، سیستم‌های ارتباطی و سیستم‌های امنیتی به برق مداوم نیاز دارند. قطع برق در این اماکن می‌تواند به وقوع حوادث جبران‌ناپذیر و خسارات مالی و جانی منجر شود.
تامین امنیت: سیستم‌های امنیتی مانند دوربین‌های مداربسته، سیستم‌های اعلام حریق و سیستم‌های کنترل دسترسی به برق پایدار نیاز دارند. در صورت قطع برق، این سیستم‌ها از کار افتاده و امنیت محیط به خطر می‌افتد.
حفظ رفاه: در منازل و ساختمان‌های مسکونی، برق اضطراری برای روشنایی، گرمایش و سرمایش و همچنین کارکرد لوازم خانگی ضروری است. قطع برق در این اماکن می‌تواند به اختلال در زندگی روزمره و ناراحتی ساکنین منجر شود.
کاهش خسارات اقتصادی: قطع برق طولانی مدت می‌تواند به خسارات اقتصادی قابل توجهی منجر شود. از جمله این خسارات می‌توان به توقف تولید در صنایع، از دست رفتن داده‌ها و اطلاعات، و افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری اشاره کرد.
آمادگی برای شرایط اضطراری: در مواقع اضطراری مانند زلزله، سیل و آتش‌سوزی، برق اضطراری می‌تواند به امدادرسانی و عملیات نجات کمک شایانی کند.
روش‌های تأمین برق اضطراری
موتوربرق
موتوربرق‌ها که شامل دیزل ژنراتور و ژنراتور گازسوز می‌شوند، یکی از پرکاربردترین روش‌ها برای تأمین برق اضطراری است. این تجهیزات با استفاده از سوخت‌های فسیلی مانند گازوئیل، گاز طبیعی و یا بنزین کار می‌کنند. دیزل‌ژنراتورها به دلیل قدرت و کارایی بالا، به‌خصوص در مکان‌هایی که به انرژی الکتریکی بالایی نیاز دارند، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سیستم‌ها می‌توانند به‌سرعت در صورت قطع برق، شروع به کار کنند و نیازهای الکتریکی را به‌صورت پایدار تأمین کنند. از مزایای دیزل‌ژنراتورها می‌توان به طول عمر بالا، قابلیت عملکرد در شرایط سخت و توان تولیدی زیاد اشاره کرد. بااین‌حال، آنها نیاز به سوخت مداوم، سرویس دوره‌ای، و نگهداری دقیق دارند. همچنین، آلودگی صوتی و محیطی که این دستگاه‌ها تولید می‌کنند، یکی از چالش‌های آنها به شمار می‌رود. با این وجود، دیزل‌ژنراتورها همچنان به‌عنوان یکی از مؤثرترین گزینه‌ها برای تأمین برق اضطراری در بسیاری از صنایع و ساختمان‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند. از بهترین برندهای دیزل ژنراتور در دنیا می‌توان به کاترپیلار و کامینز پاور اشاره کرد.
یوپی‌اس (UPS)
یوپی‌اس (UPS) یا منبع تغذیه بدون وقفه، یک روش دیگر برای تأمین برق اضطراری است که بیشتر در سیستم‌های الکترونیکی حساس استفاده می‌شود. UPS از طریق باتری‌های داخلی، امکان تأمین برق را برای مدت کوتاهی فراهم می‌کند تا از بروز آسیب‌های ناشی از قطع ناگهانی برق جلوگیری شود. این سیستم‌ها بیشتر در مراکزی مانند سرورها، تجهیزات پزشکی حساس، و شبکه‌های کامپیوتری کاربرد دارند. مهم‌ترین مزیت UPS ها، سرعت واکنش بسیار بالا و ارائه برق بدون هیچ‌گونه وقفه حتی در لحظاتی کوتاه است. ورای آن، زمان تأمین برق توسط UPS محدود است و بسته به ظرفیت باتری‌ها، ممکن است تنها چند دقیقه تا چند ساعت برق را تأمین کند. از طرفی، هزینه نگهداری و تعویض باتری‌ها می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.
نحوه انتخاب سیستم برق اضطراری مناسب
انتخاب سیستم برق اضطراری مناسب، یکی از تصمیمات کلیدی برای تضمین تداوم عملکرد بدون وقفه در زمان قطع برق است. این انتخاب باید بر اساس عوامل مختلفی مانند نوع کاربرد، میزان نیاز به برق، مدت‌زمان پشتیبانی موردنظر، و همچنین بودجه موجود صورت گیرد.
ارزیابی نیازهای الکتریکی
اولین و مهم‌ترین قدم، ارزیابی نیازهای الکتریکی است. باید مشخص شود چه میزان برق برای تجهیزات و سیستم‌های حیاتی لازم است. این شامل محاسبه توان مصرفی (وات)، نوع بار (حساس یا غیرحساس) و اولویت‌بندی تجهیزات است. دانستن دقیق نیازها به تعیین نوع و ظرفیت سیستم اضطراری کمک می‌کند.
مدت‌زمان موردنیاز برای پشتیبانی
مدت زمانی که سیستم برق اضطراری باید بتواند تأمین برق کند نیز عامل تعیین‌کننده است. اگر نیاز به پشتیبانی کوتاه‌مدت برای چند دقیقه باشد، سیستم UPS گزینه مناسبی است. اما برای پشتیبانی طولانی‌تر، دیزل ژنراتورها یا سیستم‌های ترکیبی که شامل باتری و ژنراتور هستند، بهتر عمل می‌کنند.
هزینه و بودجه
بودجه موجود نقش کلیدی در انتخاب سیستم مناسب دارد. هزینه‌های اولیه، هزینه‌های نگهداری، سوخت و تعویض قطعات باید در نظر گرفته شوند. دیزل‌ژنراتورها به دلیل نیاز به سوخت، معمولاً هزینه‌های نگهداری و کارکرد بیشتری داشته اما در طولانی‌مدت مقرون‌به‌صرفه هستند. درحالی‌که سیستم‌های UPS هزینه اولیه بالا و طول عمر کمتری دارند.
شرایط محیطی و مکان نصب
شرایط محیطی نیز باید در نظر گرفته شود. برای مثال، در محیط‌های باز یا مکان‌هایی که دسترسی به سوخت یا منابع دیگر محدود است، انتخاب‌های خاصی ممکن است مناسب‌تر باشند. همچنین فضای کافی برای نصب تجهیزات و زیرساخت‌های لازم نیز اهمیت دارد.
راه اندازی اتوماتیک
در سیستم‌های پیشرفته، قابلیت اتوماسیون برای راه‌اندازی و مدیریت خودکار سیستم برق اضطراری بدون دخالت دستی مهم است. همچنین پایداری و طول عمر سیستم، به‌ویژه در مواردی که قطع برق مکرر اتفاق می‌افتد، باید بررسی شود. برای اتوماسیون و قابلیت راه اندازی اتوماتیک در دیزل ژنراتورها از طریق تابلوهای برق ATS فراهم شده که در مواقع قطع برق شبکه، به طور اتوماتیک فرمان روشن دیزل ژنراتورها را صادر می‌کند. در UPS ها نیز این امکان از طریق خود یو پی اس فراهم می‌شود. زمان راه اندازی دیزل ژنراتور نسبت به UPS بیشتر بوده و UPS در زمان کمتری وارد مدار می‌شود.
نوع کاربرد و اهمیت تجهیزات
یکی دیگر از فاکتورهای مهم در انتخاب سیستم برق اضطراری، نوع کاربرد و اهمیت تجهیزات است. برای مثال، در بیمارستان‌ها یا مراکز داده، تأمین برق بدون وقفه حیاتی است و هرگونه قطعی برق حتی برای چند ثانیه می‌تواند منجر به خسارات جبران‌ناپذیر شود. در چنین مکان‌هایی، سیستم‌های پیشرفته‌ای مانند یوپی‌اس (UPS) همراه با دیزل‌ژنراتور استفاده می‌شوند تا حتی در شرایط اضطراری نیز برق به‌صورت مداوم تأمین شود. در مقابل، برای محیط‌های صنعتی یا ساختمان‌های اداری، ممکن است یک ژنراتور معمولی کافی باشد که پس از قطع برق اصلی به‌سرعت راه‌اندازی شود.
نیاز به انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری
انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری سیستم برق اضطراری نیز باید موردتوجه قرار گیرد. در محیط‌هایی که مصرف برق در طول زمان تغییر می‌کند یا نیاز به گسترش سیستم وجود دارد، باید سیستمی انتخاب شود که قابلیت ارتقا و توسعه داشته باشد. برای مثال، در برخی پروژه‌ها ممکن است در ابتدا فقط یک یوپی‌اس کوچک کافی باشد، اما با رشد نیازها و افزایش تجهیزات، لازم باشد که ظرفیت باتری یا تعداد ژنراتورها افزایش یابد.
جمع‌بندی
برای تأمین برق اضطراری دو روش اصلی استفاده از موتوربرق و UPS وجود دارد که استفاده از موتوربرق‌ها همانند دیزل ژنراتور به دلیل توان تولیدی بالا، کاربرد بیشتری در مقابل یوپی‌اس‌ها دارند. انتخاب بهترین راه‌حل بسته به نیازها، شرایط محیطی و بودجه موجود، باید با دقت صورت گیرد تا برق اضطراری به شکلی مؤثر تأمین شود.
این مطلب، یک خبر آگهی بوده و خبرگزاری مهر در محتوای آن هیچ نظری ندارد.