خبرگزاری مهر -گروه استانها: آثار باستانی و تاریخی در هر کشوری از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که آثار باستانی قدمت، تاریخچه و تمدن هر سرزمینی را مشخص کرده و در واقع شناسنامه هر کشور محسوب می‌شود.
در واقع آثار تاریخی به لحاظ طیف وسیعی از مزایای فرهنگی و اجتماعی از قبیل رفاه اجتماعی و فرهنگی ساکنان منطقه، ارتقای غرور مدنی جوامع، دست‌یابی به اهداف اقتصادی بلندمدت و…دارای اهمیت بوده و همواره حفظ و مرمت آنان از ضرورت بسیاری برخوردار است.
خطر تخریب آثار باستانی در ایلام
احمد مظاهری کارشناس تاریخی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: ایلام یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران و جهان به شمار می‌رود، چراکه قدمتی بالغ بر ۹ هزار سال دارد و نام آشنای عیلام باستان نیز از همان زمان بر این شهر برجای مانده است.
وی افزود: از این رو این استان به دلیل برخورداری از تاریخ کهن و همچنین موقعیت جغرافیایی ویژه آن، همواره از جاذبه‌های گردشگری و تاریخی بسیار زیادی برخوردار بوده و همچنین سالانه میزبان گردشگران بسیاری از سراسر کشور و حتی کشورهای خارجی است.
مظاهری تصریح کرد: این درحالی است که گذشت زمان عوامل طبیعی به خصوص هوای سرد و بارش و بادهای مستمر ایلام و در دهه‌های اخیر عامل انسانی روند تخریب بناهای تاریخی در استان ایلام را سرعت داده است شایان ذکر است با توجه به اینکه آثار باستانی از اهمیت بالای برخوردار بوده، حفاظت و مرمت این مکان‌ها باید در دستور کار مردم و مسئولان قرار گیرد.
وضعیت آثار تاریخی استان ایلام
فرزاد شریفی مدیرکل میراث‌فرهنگی گردشگری استان ایلام در خصوص حفاظت از آثار تاریخی و مکان‌های باستانی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: آثار تاریخی در استان به چند دسته تپه، تل تاریخی و عمارت تقسیم می‌شوند که در بحث حفاظت و مرمت قلعه‌های باستانی در استان ایلام از قبیل قلعه والی شهر ایلام، امارت والی کهره در هلیلان و قلعه اشرف العشایر در دره شهر هر ساله اقداماتی برای مرمت و بازسازی آنان با حفظ کاربری موجود انجام می‌شود.
وی افزود: با توجه به اینکه مرمت و نگهداری آثار باستانی از هزینه بالایی برخوردار است، برخی از این مکان‌های باستانی همچون قلعه کنجان چم و قلعه میرغلام هاشمی به بخش خصوصی واگذار شده و حفظ و نگهداری آنان بر عهده بخش خصوصی با نظارت میراث فرهنگی است.
جلوگیری از حفاری‌های غیر مجاز در مکان‌های تاریخی
شریفی در خصوص تپه‌های تاریخی و محوطه‌های باستانی ادامه داد: حفاری غیر مجاز یکی اصلی ترین عواملی است که موجب تخریب و نابودی محوطه‌های تاریخی و مکان‌های باستانی می‌شود که در این خصوص برای جلوگیری از حفاری‌های غیرمجاز در مکان‌های تاریخی اقداماتی از قبیل ایجاد گشت‌های تلفیقی با نیروی انتظامی، تشکیل یگان حفاظت میراث فرهنگی، تعیین حریم مجدد در برخی نقاط استان از جمله شهر تاریخی دره شهر و کنارگذر شهرستان ایوان، تقویت انجمن‌های میراث و انجمن‌های مردم نهاد و آگاه سازی عموم لحاظ شده است.
این مسئول بیان کرد: در بحث حفاظت از آثار باستانی، تعیین حریم و تشکیل گشت‌های نظارتی نیز با مشکلات متعددی از قبیل کمبود اعتبار، کمبود دستگاه‌های حمل و نقل، عدم همکاری مردم و حتی برخی دستگاه‌های اجرایی مواجه ایم که حل آنها نیازمند همکاری از سوی مردم و سایر دستگاه‌های ذیربط می‌باشد.
لزوم ثبت جهانی آثار استان ایلام
مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری تصریح کرد: ثبت جهانی استان ایلام هم از دیگر اقداماتی است که برای حفاظت از آثار تاریخی و میراث باستانی این استان در حال بررسی و پیگیری می‌باشد؛ شایان ذکر است در ثبت جهانی علاوه بر حفاظت از مکان‌های تاریخی و باستانی آن منطقه حتی در زمان وقوع جنگ، اعتبارات جهانی نیز به آن اختصاص می‌یابد.
وی افزود: در ثبت جهانی آیتم‌هایی همچون راه، زیرساخت، هتل اورژانس و… تأثیر دارند؛ از این رو تثبیت استان ایلام به عنوان یک منطقه تاریخی در جهان علاوه بر تلاش‌های میراث فرهنگی نیازمند حمایت‌های لازم از سوی تمام دستگاه‌های اجرایی و همچنین نماینده‌های مجلس می‌باشد.
شریفی در پایان گفت: حفظ بناهای تاریخی اگر اتفاق بیفتد مزایای فرهنگی و اجتماعی فراوانی دارد و حتی وسیله‌ای برای رسیدن به اهداف اقتصادی بلندمدت همچون رشد و احیای مجدد شهر، جاذبه‌های گردشگری و ایجاد مشاغل مختلف و درآمدزایی می‌شود، از این رو حمایت و حفاظت از این بخش علاوه بر تلاش‌های اداره میراث‌فرهنگی گردشگری استان نیازمند توجه ویژه از سمت مردم و سایر مسئولان است.
افزایش حفاظت از مکان‌های تاریخی، فرهنگ سازی نگهداری از آثار باستانی از طریق رسانه‌ها و صدا و سیما و تخصیص اعتبار جهت مرمت و بازسازی مکان‌های تاریخی در معرض فرسایش از جمله اقدامات اساسی است که باید جهت نگهداری از میراث فرهنگی در استان ایلام در دستور کار قرار گیرد.