به گزارش خبرنگار مهر، محمدرضا فرزین در جلسه علنی امروز (سه‌شنبه) مجلس شورای اسلامی و در جریان رسیدگی به گزارش کمیسیون صنایع و معادن در مورد بررسی عملکرد دستگاه‌های مسئول در تأمین و تخصیص نیازهای ارزی واحدهای صنعتی و تولیدی کشور مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز، گفت: سیاست ارزی باید در خدمت شاخص‌های اقتصاد کلان باشد و اگر ما در ارز مقرراتی وضع می‌کنیم، به این علت است که ارز یک متغیر بسیار مهم است و باید ارزش پول ملی را حفظ کنیم.
وی با اشاره به اینکه سه وزارتخانه در تخصیص ارز نقش اساسی دارند، اظهار کرد: وزارتخانه صمت در زمینه تخصیص کالاهای صنعتی، وزارت جهاد کشاورزی در زمینه تخصیص کالاهای اساسی خوراکی و وزارت بهداشت و درمان در این حوزه نقش دارند و وظیفه بانک مرکزی آن است که تعیین کند ارز به چه کالایی تخصیص داده شود.
فرزین ادامه داد: از سال گذشته کمیته‌ای تحت عنوان «کمیته تأمین و تخصیص ارز» با حضور ۳ وزارتخانه مذکور تشکیل دادیم و در ابتدای سال جاری با این سه دستگاه جلسه گذاشتیم و ۳۶ میلیارد دلار سهمیه برای وزارت صمت، ۱۵ میلیارد دلار به وزارت جهاد کشاورزی و ۴ میلیارد دلار نیز سهمیه به وزارت بهداشت تخصیص دادیم و در مجموع ۵۵ میلیارد دلار سهمیه در این کمیته تعیین کردیم. ما به صورت ماهانه در حال کنترل فرآیندهای ثبت سفارش، تخصیص و تأمین هستیم.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه تاکنون و تا مهر ماه سال جاری ۲۲.۲ میلیارد دلار از سهمیه وزارت صمت تأمین شده است، گفت: همچنین تاکنون ۸ میلیارد دلار از سهمیه وزارت جهاد کشاورزی و ۲.۲ میلیارد دلار از سهمیه وزارت بهداشت تأمین شده است و از ۵۵ میلیارد دلاری که در ابتدای سال تعیین کردیم، تاکنون ۳۲.۴ میلیارد دلار تأمین کرده‌ایم.
عرضه ارز نیما بیشتر توسط بانک مرکزی تأمین می‌شود
وی تاکید کرد: تا الان تأمین و تخصیص ارز حدود ۸۰ درصد بوده است و امیدواریم که این رقم به بالای ۸۰ درصد برسد. عرضه ارز نیما بیشتر توسط بانک مرکزی تأمین می‌شود که حدود ۵۲ درصد ارز نیما توسط بانک مرکزی تأمین می‌شود، ۳۴ درصد این ارز را پتروشیمی‌ها و ۶ درصد را پالایشگاهی‌ها تأمین می‌کنند و فولادی‌ها نیز در سامانه اشخاص ارز خود را ارائه می‌کنند.
فرزین با بیان اینکه بانک مرکزی بزرگترین عرضه کننده در سامانه نیما است، گفت: آخرین رقم نرخ تورم نقطه به نقطه تولیدکننده که برای شهریور ماه است، ۲۵ درصد و ۱۲ ماهه آن ۲۷.۴ درصد است، در واقع نرخ تورم تولیدکننده که تا چند سال پیش به بالای ۱۰۰ رسیده بود، الان در شاخص نقطه به نقطه ۲۵ درصد است و سیاست‌های ارزی توانسته است تورم تولیدکننده را کاهش دهد.
وی در ادامه، گفت: یک نظری وجود دارد مبنی بر اینکه اگر قیمت ارز افزایش پیدا کند، صادرات نیز افزایش پیدا می‌کند که درست نیست چرا که یکی از سیاست‌های اساسی ما باید کنترل نرخ ارز باشد. قیمت ارز نیمایی از ابتدای سال تاکنون از حدود ۴۱ هزار تومان تا بیش از ۴۶ هزار تومان رسیده است. خوشبختانه طی دو سال اخیر با وجود بسیاری از شوک‌ها که در حوزه سیاستی و امنیتی داشتیم، توانستیم نرخ ارز بازار آزاد را به ثبات برسانیم و علتش آن است که توانستیم تأمین و تخصیص ارز تجاری را به ثبات برسانیم.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: درباره موضوعات ارزی در بانک مرکزی تصمیم گرفته می‌شود، اما نحوه تخصیص ارز که به چه کالایی داده شود، به همان وزارتخانه و دستگاه تخصصی آن مربوط می‌شود و ارتباطی با بانک مرکزی ندارد. بانک مرکزی می‌تواند ارز را به اندازه‌ای که موجود باشد، تخصیص دهد.
قیمت ارز باید در بازار تعیین شود
وی ادامه داد: ما برای تخصیص ارز نیاز داریم تا برنامه‌های تولیدی وزارتخانه‌ها را داشته باشیم و بر اساس آن ارز دهیم. ما باید به سمت سیستمی برویم که قیمت ارز در بازار تعیین شود و دستوری نباشد که برای تحقق این امر، بازار توافقی را راه اندازی کردیم و امروز نرخ بر اساس توافق واردکننده و صادرکننده است و ما تعیین کننده نرخ ارز نیستیم و ما فقط یک بازار جهت معامله آنها راه‌اندازی کرده‌ایم.
فرزین بیان کرد: تأمین مالی ارزی خارج از سامانه از وظایف بانک مرکزی نیست. از ابتدای سال تاکنون حدود ۷۰۰ میلیون دلار برای پتروشیمی، صنایع معدنی، فلزی و برای صنعت خودرو و مخابرات ۵۰۰ میلیون دلار اختصاص دادیم و برای چند کشور همسایه تأمین ارزی داشته‌ایم. ما با بسیاری از کشورها بر اساس دلار مبادله نداریم؛ مبادلات ما با کشور عراق بر اساس دینار است و با دلار نیست.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: هر فردی که فعالیت ارزی دارد، باید ارز را به کشور خود بازگرداند که سال گذشته ۸۵ درصد ارز و در سال جاری نیز حدود ۷۸ درصد ارز در مهلت قانونی بازگشته است. اگر بتوانیم نرخ ارز را با ثبات در بازار نگه داشته و با سیاست‌های تدریجی حرکت کنیم، در ماه‌های آینده تورم تولیدکننده و تورم مصرف‌کننده کاهش خواهد یافت.
فرزین تاکید کرد: کشور برای کنترل تورم، به ارز نیاز دارد و اگر ما با سیاست‌های ارزی، تورم را افزایش دهیم، این سیاست مناسب نخواهد بود. توسعه روابط پولی و بانکی محور اصلی مذاکرات بانک مرکزی با کشورهای مختلف به ویژه همسایگان است و ما به حذف دلار در مبادلات با کشورهای مختلف پایبند هستیم.