میلاد عرفانپور شاعر و مدیر مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری در گفتوگو با خبرنگار مهر، با اشاره به فعالیتهای حوزه هنری برای حمایت از شعر جوان کشور، به دوره آفرینش ادبی «مطلع» اشاره کرد و گفت: دوره آفرینش ادبی مطلع یکی از اتفاقات تازهای بود که ما در مرکز آفرینشهای هنری حوزه هنری به سمتش رفتیم و تلاش کردیم ناظر به خلأیی که در شعر جوان کشور وجود داشت این برنامه را تنظیم کنیم. اتفاقی که در این دوره میافتد این است که شاعران جوان بسیاری در کشور هستند که اکثراً فارغ التحصیلان دورههای آموزشی آفتابگردانها هستند یا به هر تقدیر سالیان زیادی در حوزه شعر کار کردند و الآن تصور میکنند که میتوانند مجموعه نخست خودشان را منتشر کنند. از طرفی وقتی بازار مجموعه شعرهای منتشر شده جوانها را میبینیم، متوجه میشویم که سطح کیفی قابل قبولی ندارند و کاش با یک نظارت بهتر و مشاوره جدیتر این کتابها بیرون میآمدند.
وی افزود: در دوره مطلع یک فرایندی برای این دسته از شاعران طراحی شده است تا نخستین مجموعه شعرشان را در فضای بهتری منتشر کنند. اینها در یک فرایند آموزشی و در یک ارتباط مستمر با اساتید، مجموعه شعرشان را ظرف ساعتها کار کارشناسی و نقد و بررسی و چکشکاری، چاپ میکنند. اتفاقی که معمولاً بعد از نشر صورت میگرفت و شاعر بعد از چاپ کتابش مورد داوری و نقد قرار میگرفت. این بار به قبل از انتشار کتاب موکول کردهایم.
بررسی ۱۶۰ کتاباولی در دوره مطلع
مدیر مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری در ادامه گفت: در فراخوان اول دوره مطلع، ۱۶۰ کتاباولی آثارشان را برای آنها ارسال کردهاند. بعد از این، ما هیأت علمی مشخص کردیم و کتابها در دو مرحله بررسی شدند. کتابهایی که به مرحله دوم و مرحله نهایی رسیدند، شعر به شعر با دقت بیشتری مورد بررسی قرار گرفتند. در طرح مطلع ما به هر شعر نمره جداگانه میدهیم تا ببینیم یک کتاب در پایان چند شعر قابل قبول دارد. اگر هر کتاب به صورت میانگین ۴۰ شعر داشته باشد، ما نزدیک پنج شش هزار شعر بررسی کردهایم. کتابها با دقتی متفاوت از جشنوارهها و محافل مرسوم داوری شدند. ۲۰ کتاب و ۲۰ شاعر انتخاب شدند. اینها وارد فرایند مطلع شدند. در این فرایند ابتدا نتایج داوری کارشناسها به دست این عزیزان رسید. اینها با توجه به نظرات اجمالی داوران یکبار دیگر کتاب را اصلاح کردند و مجدداً به دبیرخانه مطلع فرستادند. بعد از آن هر شاعر را با دو کارشناس مرتبط کردیم و جلسات متعدد حضوری با شاعران برگزار شد. هر شاعر حداقل ده جلسه با کارشناسها جلسه داشتند و روی تک تک شعرها حرف زدند. در این مرحله است که کتابهای دوره مطلع، به یک پختگی و یکدستی مناسب برای چاپ میرسند.
عرفانپور گفت: تا امروز ۱۰ تا از کتابها نهایی شده و به ناشر سپرده شده است که ۳ کتاب از آنها امروز بیرون آمده است؛ کتابهای تداعی از خانم زینب احمدی، کتاب آغاز بینامی از احمد شیروانی، و کتاب روزی که نمیدانم از راضیه مظفری. بقیه کتابها هم در مسیر نشر است. ده تا از کتابهای دیگر هم به خاطر نیاز به چکشکاری بیشتر و رفت و برگشت با اساتید، باقی مانده که انشاالله آنها هم رو به اتمام است».
برگزاری دوره مطلع با همکاری حوزه و شهرستان ادب
این شاعر همنشینی نسل جدید شاعران با نسل پیشکسوت شاعران را یکی دیگر از نقاط قوت دوره مطلع خواند و گفت: این اتفاق به واسطه همین همنشینیها و تجربهاندوزیها موجب میشود کیفیت کتابهای چاپ شده افزایش پیدا کند و بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. البته ما برای بعد از نشر هم برنامه داریم. برای ترویج و دیده شدن و برگزاری جلسات نقد و بررسی، تبلیغ کتابها در رسانه برنامههایی دیدهایم که در این مسیر هم یاریگر شاعران جوان باشیم. دوره مطلع کاری مشترک بین حوزه هنری و مؤسسه شهرستان ادب است. جالب اینکه نتیجه فراخوان ما بدون اینکه هیچ سهمیهبندی وجود داشته باشد، تقریباً ۹۰ درصد انتخابشدهها بچههای فارغ التحصیل دورههای آموزشی آفتابگردانهای شهرستان ادب بودند. خود این حرکت هم با محوریت حوزه هنری ولی به کمک شهرستان ادب برگزار شد. بخشی از کتابها هم انشاالله در شهرستان ادب منتشر خواهد شد.
شعر انقلاب شعر زندگی است
وی در پایان درباره ویژگیهای شعر این شاعران گفت: با اینکه خیلی از ایندوستان تا امروز کتاب منتشر نکردهاند، سالها در محافل و جشنوارهها درخشیده و دیده شدهاند. کار این بچهها هم قوی است، هم تنوع دارد؛ یعنی از لحاظ رنگبندی و طیف علایق متنوع هستند. اما همه آنها در گستره شعر انقلاب جا میگیرند. ما شعارمان این است که شعر انقلاب، شعر زندگی است. این کتابها هم همه نماینده این شعار هستند. هم عاشقانههای خوبی دارند، هم شعرهای اجتماعی و سیاسی و آئینی خوبی. طبعاً بین این ۲۰ کتابی که منتشر میشود فراز و فرودهایی هم خواهد بود که خاصیت شعر است، اما همه به واسطه مراحلی که پشت سر گذاشتهاند کیفیت قابل قبولی دارند و میشود از آنها دفاع کرد و پشتشان ایستاد. میتوانم بگویم در این کتابها ایرادات واضح نیست. بسیاری از ایرادهای شعرها قبل از چاپ برطرف شده و مخاطبان یا یک مجموعه یکدست و روان و خوب روبرو خواهد شد.