محمد زارع کارگردان فیلم کوتاه «نقطه» که به بخش پویانمایی چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران راه یافته است، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره انگیزه خود برای ساخت این اثر توضیح داد: انیمیشن کوتاه «نقطه» با موضوع رابطه انسان با طبیعت در مدت ۴ سال در شهر تبریز تولید شده است. ایده این انیمیشن با توجه به روند توسعه تکنولوژی و تغییر تدریجی سبک زندگی انسان‌ها و تأثیراتی که ابزار تکنولوژی و شبکه‌های اجتماعی بر زندگی روزمره انسان‌ها می‌گذارند، شکل گرفت. بیشتر آثاری که در زمینه انیمیشن کوتاه کارگردانی کردم مربوط به طبیعت و انسان است. طبیعت برای من جلوه‌ای از پاکی و زیبایی است و همیشه سعی کردم به بهانه‌های مختلف به آن نزدیک شوم. معتقدم انسان هر چقدر از طبیعت دورتر شود خصلت‌های پاک و سادگی خود را به تدریج از دست می‌دهد. زندگی مدرن علیرغم همه امکانات مثبت و ارزشمندی که برای بشر فراهم کرده، باعث شده است نوعی پیچیدگی و سردرگمی در زندگی انسان‌ها به وجود آید و شادی و لذت بردن از زندگی تا حد زیادی تحت الشعاع قرار گیرد.
وی افزود: کودکان و نحوه رفتار آن‌ها قبل و بعد از مواجهه با پدیده‌هایی مانند شبکه‌های اجتماعی، بازی‌های رایانه‌ای و … بهترین مثال برای این موضوع است. سعی کردم در بستر داستانی که در آینده اتفاق می‌افتد به این موضوع بپردازم و با نگاهی فانتزی و اغراق شده تصور خودم را از نتیجه این روند و مشکلاتی که می‌تواند ایجاد کند به تصویر بکشم.
زارع در پاسخ به این پرسش که مهمترین ویژگی فنی یا محتوایی اثرش را چه می‌داند، گفت: این انیمیشن با تکنیک استاپ موشن عروسکی تولید شده و در ساخت آن سعی بر این شد که در تمامی مراحل تولید از جمله ساخت دکور، عروسک‌ها و همچنین مرحله متحرک سازی، از بروزترین روش‌ها و ابزار در راستای افزایش کیفیت تولید استفاده شود. انتخاب این تکنیک در درجه اول به این علت بود که با توجه به موضوع فیلمنامه، باید تمایزی بین زندگی مجازی (دیجیتالی) جاری در صفحات نمایش و زندگی واقعی جاری در محیط خانه و شهر محل زندگی کاراکتر اصلی داستان ایجاد می‌شد و استاپ موشن به دلیل نزدیکی بیشتر به واقعیت، بهترین انتخاب ممکن بود. از طرفی علاقه شخصی من به این تکنیک و تجربه‌ای که به واسطه تولید آثار قبلی داشتم، باعث انتخاب استاپ موشن برای تولید «نقطه» شد.
وی ادامه داد: نزدیک به ۴۰ نفر از دوستان هنرمند در تولید اثر همکاری کردند و هر کدام با توجه به تخصص و تجربه‌ای که داشتند، نقش مهمی در بالا بردن ارزش کیفی آن ایفا کردند. در رابطه با محتوا هم باید بگویم، با توجه به اینکه در ایران به ژانرهایی مثل فانتزی و علمی تخیلی خیلی کم پرداخت می شود، این اثر تلاشی کوچک است در مسیر توسعه این گونه‌های سینمایی.
زارع در پاسخ به اینکه تا به امروز چه تجربه‌ای از حضور در ادوار مختلف جشنواره فیلم‌کوتاه تهران دارد، بیان کرد: من در بخش مسابقه یکی از دوره های پیشین جشنواره با اولین فیلمم به نام انیمیشن «دخترک آت آشغالی» حضور داشتم که این اثر نامزد دریافت جایزه بهترین کارگرانی انیمیشن شد و تجربه خوشایندی را برای من رقم زد. به همین علت حضور مجددم در این جشنواره لذتی ۲ چندان داشته و موفقیتی بزرگ برای بنده به حساب می آید. امیدوارم مخاطبان عزیز جشنواره از تماشای «نقطه» لذت ببرند و بازخورد خوبی از اکران ها دریافت کنم.
یک کار جدید در راه است
وی درباره چشم‌اندازی که برای خود در عرصه فیلمسازی ترسیم کرده نیز عنوان کرد: در حال حاضر به همراه همسرم رعنا واعظی مشغول تولید انیمیشن کوتاه جدیدی به نام «اعلان» هستیم که امیدواریم طی چند ماه آینده تولید آن به اتمام رسیده و بتوانیم به دوره بعدی جشنواره فیلم کوتاه تهران ارسال کنیم. تولید آثار کوتاه به دلیل جایگاه مهمی که در سینما دارند جزو لاینفک فعالیت های هنری من است. از طرفی این مدیوم به دلیل سهل تر بودن روند تولید نسبت به آثار بلند، بستری مناسب برای بیان دیدگاه ها و دغدغه‌های شخصی فیلمسازان مستقل است.
این فیلمساز تصریح کرد: همچنین به دلیل کمرنگ تر بودن مناسبات تجاری در فیلم های کوتاه که در اکران و پخش آثار بلند وجود دارد، آثار کوتاه در زمینه محتوا استقلال بیشتری داشته و فیلمسازان این حوزه با اختیارات بیشتری می‌توانند فیلم‌های دلخواه خود را بسازند.
وی در پاسخ به اینکه آیا علاوه بر فیلمساز، خود را مخاطب سینمای کوتاه هم می‌داند، گفت: در جشنواره هایی که پیش از این حضور داشتم در حد امکان سعی کرده ام آثار فیلمسازان مختلف، به خصوص آن‌هایی را که از قبل شناخت داشته‌ام، تماشا کنم. یکی از مهمترین وظایف هر فیلمسازی مشاهده مستمر آثار سینمایی است چرا که باعث رشد فکری و بازتر شدن نگاه او به جهان پیرامونش خواهد شد. همچنین باعث تقویت مهارت‌های تکنیکی و دانش فیلمسازی خواهد شد.
درنظر گرفتن چند جایزه برای پویانمایی
زارع درباره انتظاری که از جشنواره فیلم‌کوتاه تهران در مسیر حمایت از سینمای کوتاه دارد، توضیح داد: مایل هستم درباره انیمیشن که به عنوان بخش جدایی ناپذیر و جذاب این جشنواره همیشه مورد اقبال بسیار مخاطبان بوده است، حرف بزنم. در هر دوره شاهد آن هستیم که آثار خلاقانه و موفقی که در جشنواره های مختلفی درخشیده اند در این جشنواره به نمایش در می آیند. فیلمسازان انیمیشن برای تولید آثار خود زحمات زیادی کشیده و مدت زمان زیادی برای تولید سپری می‌کنند. از این‌رو نمایش آثارشان در جشنواره فرصتی بی نظیر برای ارتباط با مخاطبان فرهیخته و دریافت بازخورد و نظرات آنهاست. انیمیشن ایران طی سال‌های اخیر دوران درخشانی را سپری می‌کند و با وجود مشکلات فراوان اقتصادی که تولید آثار را دچار چالش های زیادی کرده، این عرصه همچنان شاهد رشد و شکوفایی بیش از پیش بوده و نوید سال‌های درخشان‌تری در آینده می‌دهد. به نظرم با توجه به اهمیت این بخش، لازم است علاوه بر جایزه بهترین انیمیشن، جوایزی مثل بهترین کارگردانی و بهترین متحرک سازی به صورت جداگانه برای انیمیشن در نظر گرفته شده و داوری شود. این موضوع باعث افزایش انگیزه هنرمندان انیمیشن جهت حضور در این جشنواره خواهد شد.
چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار ۲۷ مهر تا ۲ آبان ۱۴۰۳ در پردیس سینمایی ملت برگزار خواهد شد.