خبرگزاری مهر، گروه استانها: ۱۵ اکتبر روز جهانی عصای سفید یا روز جهانی ایمنی نابینایان اعلام شد و این مهم برای آگاه کردن مردم از دشواری‌های زندگی نابینایان، به رسمیت شناختن استقلال توانخواهان و رعایت حقوق اجتماعی آنان نامگذاری شد.
روز عصای سفید برای ترحم نیست، بلکه این روز در جهت اهمیت به روشندلان، توجه بیشتر به مشکلات آنها و ایجاد محیط‌های مناسب برای استفاده کنندگان از عصای سفید است.
معلولان همچون دیگر اشخاص جامعه دارای حس و هیجان هستند و در کنار محدودیت‌های مختلف گفتاری، شنوایی، بینایی، جسمی و حرکتی با اتکا به سایر حواس بدن خود می‌توانند در محیط اجتماعی حضور یافته و در اجرای امور مختلف مشارکت مؤثری داشته باشند که از جمله این اقشار نابینایان محسوب می‌شوند.
به مناسبت روز جهانی عصای سفید خبرنگار مهر در گفت و گو با روشندلان اراکی شنوای آلام و مشکلات آنها بود که از جمله خواسته‌های آنها رعایت قوانین قانون حمایت از معلولان است و معتقدند با اجرای این قوانین بیش از ۷۰ درصد مشکلات نابینایان که از جمله آن مناسب‌سازی نشدن معابر برای تردد معلولان، فراهم کردن زمینه اشتغال و پرداخت تسهیلات ساخت مسکن و از افزایش آگاهی جامعه در نحوه درست برخورد با فرد معلول به‌دور از ترحم است برطرف خواهد شد.
یکی از روشندلان اراکی با انتقاد از رفتار همراه با نگاهی ترحم‌انگیز مردم گفت: انتظار است مردم به‌جای خندیدن به افتادن فرد نابینا در برخورد با اجسام و چاله‌ها، به این فکر کنند که ممکن بود خودشان الان جای این معلول بودند و بهتر است به‌جای تمسخر به وی کمک کنند.
زهرا بیان کرد: لازم است در مدارس قانون حمایت از معلولان به دانش آموزان آموزش داده شود تا کودکان بدانند هنگام برخورد با معلول به ویژه نابینایان در محیط خانواده، خیابان و اجتماع چگونه رفتار کنند.
دیگر جوان روشندل اراکی نیز بیان کرد: بسیاری از ساختمان‌های اداری برای تردد جامعه معلولان و نابینایان نیاز به مناسب‌سازی دارد همچنین امید است در خصوص پرکردن چاله‌های کوچه و معابر نیز اقدامات لازم انجام شود.
این هنرمند نابینا بر اجرای قوانین حمایت از معلولان تاکید کرد و گفت: خیلی از افراد جامعه حتی قشر تحصیل کرده، نحوه رفتار با یک معلول را نمی‌دانند که می‌طلبد در این خصوص فرهنگسازی لازم صورت گیرد.
علی افزود: براساس قانون حمایت از حقوق معلولان، انتظار است صدا و سیما، روزانه حداقل یک ساعت از کل برنامه‌های خود را به معلولان اختصاص دهد که میزان آگاهی افراد جامعه افزایش یابد.
یکی دیگر از نابینایان عضو انجمن نابینایان استان مرکزی گفت: بنده با وجود مدرک کارشناسی ارشد به ادارات مختلف مراجعه کردم و درخواست کار دادم اما به دلیل مشکل نابینایی هنوز جایی استخدام نشدم.
وی، رفت و آمد را از دیگر مشکلات نابینایان اعلام و بیان کرد: تردد در خیابان‌ها با وجود چاله‌ها، موانع ساختمانی، پر بودن محل عابر پیاده از اجناس فروشگاه‌ها و خیلی از موارد دیگر برای افراد معلول به ویژه با مشکل نابینای دشوار است و مجبور به استفاده از تاکسی تلفنی و یا همراهی یکی از اعضای خانواده هستند که این امر بار مالی مضاعفی بر دوش ما می‌گذارد.
یکی دیگر از نابینایان دانشجوی کارشناسی ارشد هم گفت: بزرگترین آرزویم استخدام به عنوان معلم و خدمت به افرادی با مشکل نابینایی است و از مسئولان امر در خواست دارم همانند افراد عادی، زمینه لازم برای جذب جامعه معلولان همچنین نابینایان به بازار کار فراهم شود و تسهیلات نیز برای آنها پیش بینی شود.
دیگر جوان روشندل اراکی نیز گفت: به امید داشتن شغل مناسب برای آینده دشواری که جامعه معلولین را تهدید می‌کند تلاش کردم و خود را به جایگاهی رساندم که با اشتغال مناسب به شرایط ویژه خود دست یابم.
حسین ضمن تقدیر از مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنی بر اختصاص ۳ درصد سهمیه جذب، ویژه معلولان افزود: انتظار دارم مسئولان از ۳ درصد سهمیه ویژه توانخواهان، حمایت کرده و با جذب و قبولی شغل مناسبی متناسب با ظرفیت و توانمندی معلولان در نظر گیرند.
وی بیان کرد: برخورد مناسب شهروندان با افراد معلول می‌تواند این افراد را در جامعه فعال و با نشاط کند
۴۲۰۰ پرونده فعال در انجمن نابینایان و کم بینایان استان مرکزی
رئیس انجمن نابینایان استان مرکزی در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به وجود حدود ۴۲۰۰ پرونده در انجمن نابینایان استان مرکزی، اظهار کرد: بیش از ۱۵۰۰ پرونده فعال در اراک شامل حدود ۸۵۰ آقا و ۶۵۰ خانم در این انجمن وجود دارد که به این جامعه هدف خدمات‌رسانی می‌شود.
صدیقه سعادت با اشاره به اینکه ۵۰ تا ۱۰۰ درصد هزینه‌های درمان بر اساس شرایط مددجو (نابینا) به آنان پرداخت می‌شود، افزود: بالغ بر ۱۰۰۰ نفر از این افراد روشندل در اراک بیکار هستند و با توجه به شرایط موجود، امکان بهره‌مندی از کار ثابت را ندارند و سایر افراد در شرکت‌های خصوصی یا مؤسسات دولتی مشغول به کار بوده و از این طریق تحت پوشش بیمه هستند.
وی با بیان اینکه بیشتر این افراد در گروه سنی زیر چهل سال قرار دارند، افزود: اکثر این افراد دارای تحصیلات لیسانس تا مقطع دکتری هستند.
رئیس انجمن نابینایان استان مرکزی با اشاره به مناسب‌سازی برخی معابر شهری برای نابینایان، تصریح کرد: انجمن نابینایان استان مرکزی در هسته مرکزی شهر واقع شده اما در ۲ سال اخیر در نشست‌های مختلف با مسئولان امر، بارها در خصوص عدم مناسب سازی معابر در این مکان مباحث مطرح و پیگیری شده اما این مهم مورد بی مهری قرار گرفته است.
سعادت افزود: با وجود نصب تابلوهایی مبنی بر تردد نابینایان، آسفالت و لبه جداول شرایط مساعدی برای نابینایان ندارد همچنین چاله‌های بسیاری نیز در مسیر نابینایان وجود دارد و در مجموع فضای مناسبی برای نابینایان نیست.
وی با اشاره به شرایط استخدام نابینایان، اظهار کرد: سال جاری ۶ نفر از نابینایان مطلق تحت پوشش مؤسسه در آزمون استخدامی آموزش و پرورش پذیرفته شدند همچنین آزمون استخدامی ویژه معلولان برگزار شد تا از ظرفیت این جامعه هدف برای کادر اداری دستگاه‌های اجرایی بهره گیری شود اما با وجود پذیرش تعدادی از نابینایان در مرحله ابتدایی، در کمیسیون پزشکی، رد شدند.
سعادت ادامه داد: با وجود اینکه نابینایان تحت پوشش انجمن، رتبه‌های خوبی داشتند اما افراد کم‌بینا نیز در لیست پذیرفته شده‌ها قرار نداشتند و این سوال مهم مطرح می‌شود اگر آزمون استخدامی ویژه معلولان است، چرا در کمیسیون پزشکی به خاطر نوع معلولیت مورد پذیرش قرار نمی‌گیرند.
وی اشتغال را یکی از مسائل مهم نابینایان دانست و افزود: با اشتغال نابینایان، از تعداد افراد نیازمند حمایت در حوزه درمان و معیشت کاسته شده و باری از دوش جامعه برداشته می‌شود که انتظار است در راستای رفع این مشکل، تدابیر ویژه ای اندیشیده شود.
استاندارد سازی و مناسب سازی معابر دستور کار ویژه است
رئیس کمیسیون فنی، عمران، ترافیک و شهرسازی شورای اسلامی کلانشهر اراک نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر، با اشاره به وجود ستاد مناسب‌سازی در استان مرکزی، اظهار کرد: دستگاه‌های مختلفی از جمله شورای شهر عضو این ستاد هستند و گزارش اقدامات مناسب‌سازی در حیطه وظایف دستگاه‌های خود را ارائه می‌دهند.
علی اصغر غفاری ادامه داد: مناسب‌سازی معابر برای عبور تمامی اقشار جامعه از جمله معلولان، نابینایان، سالمندان و کودکان از وظایف شهرداری است که شورای شهر نیز با جدیت این موضوع را پیگیری می‌کند.
وی بیان کرد: از موضوعاتی که بودجه شهرداری برای آن لحاظ شده، در هر منطقه شهرداری یکی از معابر پرتردد انتخاب و مشاور در خصوص مناسب‌سازی آن معبر، نظرات خود را ارائه کند.
وی افزود: استانداردسازی و ایمن‌سازی معابر عرضی خیابان‌ها در دستور کار قرار دارد تا هنگام عبور عابران از خیابان‌ها، شاهد حوادث و تلفات عابران نباشیم و باید اذعان کرد که بلوار شهید کرهرودی در منطقه ۳ و بلوار شهید شیرودی در منطقه ۲ و بخشی از خیابان آیت‌الله غفاری در منطقه ۵ توسط مشاور انتخاب شده‌اند.
رئیس کمیسیون فنی، عمران، ترافیک و شهرسازی شورای اسلامی کلانشهر اراک تصریح کرد: این الگو در بودجه سالانه و سنواتی شهرداری پیش‌بینی خواهد شد تا استانداردهای پیش‌بینی شده در قوانین و مقررات برای خیابان‌های پرتردد، اجرایی شود و تلاش کرد شهر اراک از خودرو محور بودن به سمت شهروند محور بودن حرکت کند.
وی گفت: مناسب‌سازی معابر، ایجاد پیاده راه، کاهش سرعت، اصلاح هندسی‌ها و نصب دوربین‌های کنترل سرعت، همه اقداماتی هستند که شهر را به سمت کاهش سرعت خودروها سوق داده و شهر را بیشتر در اختیار شهروندان به ویژه جامعه معلولان قرار می‌دهد تا با آرامش خاطر و ایمنی از خیابان یا معابر عبور کنند.
وی اظهار کرد: در بسیاری از معابر اراک خطوط بریل اجرا شده و هر جا ترمیم پیاده‌راه‌ها در دستور کار قرار دارد، یکی از اقدامات شهرداری، ایجاد خطوط بریل با استفاده از کفپوش‌های استاندارد است که این اقدامات در حال گسترش بوده و با مناسب‌سازی معابر برای شهروندان، دین خود را به آنان ادا می‌کنیم تا خود را در فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی شهر سهیم بدانند.
غفاری ادامه داد: برخی از معلولین در جلسات شورا حضور پیدا کرده و نظرات خود را ارائه می‌دهند که این نظرات در پروژه‌های شهرداری مورد توجه قرار می‌گیرد.
وی با اشاره به پیگیری مسائل جامعه معلولان در احداث ساختمان‌ها، افزود: یکی از مطالب مهم، ماده ۴ قانون حمایت از معلولان است که معاونت شهرسازی را مکلف کرده در هنگام صدور پروانه و پایان کار، از ساختمان‌ها بازدید کنند و آئین‌نامه‌ها و استانداردهای مرتبط با نیازهای معلولین را پیگیری کند و در صورت نیاز به پیمانکار به منظور رفع ایرادات تذکر دهد.
تمام ظرفیت‌ها برای رفع مشکلات جامعه معلولان و نابینایان بکارگیری شده است
مدیر کل بهزیستی استان مرکزی در گفت وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: توانمندسازی و تلفیق اجتماعی افراد دارای آسیب بینایی از مهمترین اهداف سازمان بهزیستی بشمار می‌رود که بسیاری از خط مشی‌های سازمان در تأمین منابع اعتباری و تدوین طرح‌ها و برنامه‌های توانبخشی براساس آن ترسیم شده است.
محمود حسین آبادی افزود: همواره در تلاش هستیم تا با سنجش دقیق سطح نیازهای افراد دارای معلولیت بینایی و انطباق نوع خدمات با سطح عملکرد و میزان محدودیت‌های این افراد، فرآیند خدمت رسانی به افراد نابینا و کم بینا را طبق نیازهای روز آنان گسترش داده و به سهم خود، زمینه توانمندسازی و تلفیق اجتماعی این افراد را در عرصه‌های مختلف فراهم کنیم.
وی با اشاره به خدمات پیشگیرانه برای جلوگیری از انواع معلولیت گفت: با عنایت به ضرورت پیشگیری از انواع معلولیت‌ها، بخشی از تلاش‌های سازمان به اجرای برنامه‌های پیشگیرانه اختصاص یافته است.
حسین آبادی افزود: اجرای طرح پیشگیری از تنبلی چشم با همکاری آموزش و پرورش، تدوین و اجرای برنامه‌های آگاه سازی، کارگاه‌های آموزشی و به ویژه توسعه برنامه‌های مشاوره ژنتیک در مراکز تخصصی این استان مهمترین برنامه‌ها به شمار می‌روند.
وی ادامه داد: علاوه بر کمک هزینه معیشتی یا مستمری که افراد نابینا و کم بینا نیز مانند سایر گروه‌های دارای معلولیت از آن بهره مند می‌باشند، حمایت‌های دیگری نیز جهت ارتقای کیفیت زندگی آنان انجام می‌شود که شامل پرداخت کمک هزینه تحصیلی به دانش آموزان دارای آسیب بینایی، کمک هزینه تشویقی به دانشجویان نابینا و کم بینای دانشگاه‌های دولتی و پرداخت شهریه تحصیلی نابینایان شاغل به تحصیل در دانشگاه آزاد و مؤسسات غیردولتی را می‌توان از جمله این خدمات برشمرد.
حسین‌آبادی در خصوص مناسب سازی معابر گفت: این استان با برنامه‌ریزی‌های مدون و همکاری دستگاه‌ها، رتبه ششم مناسب‌سازی تردد معلولان را در بین سایر استانها کسب کرد، این مناسب‌سازی در معابر، آسانسورها، سرویس‌های بهداشتی و شعب بانکی در سطح استان اجرایی شده است.
وی بیان کرد: بهزیستی شهرستان ساوه با جذب اعتبار از وزارت کشور موفق شد در مناسب‌سازی معابر ویژه تردد معلولان و سالمندان طبق استاندار مورد نظر، رتبه مناسبی را کسب کند.
مدیرکل بهزیستی استان مرکزی گفت: بخش عمده‌ای از معابر استان مرکزی در بافت قدیمی واقع شده که بهسازی و نوسازی این معابر در دستور کار قرار دارد.
حسین‌آبادی افزود: اکنون دسترسی آسان معلولان به ای تی ام بانکی در استان در هر شعبه بانکی انجام شده تا در مراحل بعدی سایر شعب نیز تکمیل شوند.
وی تصریح کرد: دسترسی معلولان به پارک‌ها، سرویس بهداشتی و آسانسور در اماکن عمومی انجام شده و نیز در بخش غیردولتی دسترسی این افراد به مراکزی مانند آموزش فنی و حرفه‌ای برون سپاری و الزام‌آور شده است.
کلام آخر
پیام اصلی روز عصای سفید شنیدن صدای روشندلان و درک مطالبات برحق آنان برای دستیابی به یک زندگی سالم و پویا است، روزی است که به همه ما انسان‌های سالم یادآوری می‌کند شهروندانی هستند که با ایجاد برخی موانع و سد معبرها از سوی جامعه، استقلال از آنها گرفته می‌شود.
روز عصای سفید و سایر مناسبت‌های مربوط به جامعه معلولان ایجاد فرصت‌های برابر برای همه افراد جامعه را به ما یادآوری می‌کند.
با توجه به توانمندی و قابلیت جامعه افراد دارای معلولیت بویژه نابینایان و کم بینایان امروز این قشر نیازی به ترحم جامعه ندارند بلکه تنها به احترام و توجه جامعه نسبت به حقوق آنها نیاز دارند.