به گزارش خبرگزاری مهر، تصویب «قانون الزام به ثبت رسمی معاملات غیرمنقول» یکی از مهمترین تحولات در حقوق ایران و یکی از الزامات اساسی برای اعتبار و امنیت در معاملات املاک است.
قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول مصوب ۶ آذر ماه ۱۴۰۱ مجلس شورای اسلامی و مصوب ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ مجمع تشخیص مصلحت نظام است.
در این قانون ظرفیت‌های بسیار زیادی پیش‌بینی شده است تا از این پس معاملات ملکی که جز معاملات بسیار مهم اشخاص است، امنیت بالایی پیدا کند.
به موجب این قانون زین پس باید تمام معاملات اموال غیرمنقول در دفاتر اسناد رسمی ثبت شوند و قولنامه‌های سابق نیز پس از مدتی قابلیت ثبت رسمی را خواهند داشت و به این ترتیب معاملات املاک با سند عادی (قولنامه / بیع‌نامه) فاقد اعتبار شناخته می‌شود.
الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول اثرات مهمی بر قراردادهای املاک و طرفین معامله دارد.
مهمترین آثار الزام به ثبت رسمی معاملات غیرمنقول بر قراردادها
برخی از مهمترین آثار الزام به ثبت رسمی معاملات غیرمنقول بر قراردادها به شرح زیر است:
۱- امنیت و اعتبار قرارداد:
ثبت رسمی به عنوان دلیل قطعی مالکیت محسوب می‌شود. به این معنی که هرگونه معامله ثبت نشده، از نظر قانونی اعتبار نخواهد داشت. با ثبت رسمی، هرگونه ادعای غیرقانونی در مورد مالکیت مال غیرمنقول باطل می‌شود.
۲- حذف ابهام و اختلاف:
با ثبت رسمی معامله در دفاتر ثبت اسناد رسمی، هرگونه ابهام و اختلاف در مورد مالکیت و محتوای قرارداد حذف می‌شود.
۳- اعتبار قانونی:
قراردادهایی که در دفاتر اسناد رسمی به ثبت می‌رسند، از نظر قانونی معتبرتر از قراردادهای عادی هستند. این موضوع به ویژه در موارد اختلافات و دعاوی، حائز اهمیت است.
۴- اجرا مطابق قانون:
قرارداد ثبت شده در دفتر اسناد رسمی، طبق قانون به طور کامل اجرا می‌شود و هیچ یک از طرفین نمی‌تواند از اجرای آن خودداری کند.
۵- حفاظت از حقوق طرفین:
حفاظت از حقوق طرفین شامل حفاظت از حقوق مالک و خریداران می‌شود:
الف) حفاظت از حقوق مالک: ثبت رسمی معاملات از حقوق مالک در برابر هرگونه ادعای غیرقانونی مانند کلاهبرداری، یا تقلب محافظت می‌کند.
ب) حفاظت از حقوق خریداران: ثبت رسمی معاملات از حقوق خریداران در برابر هرگونه تقلب و کلاهبرداری در مورد مالکیت یا مشخصات ملک محافظت می‌کند.
۶- شفافیت و امنیت در بازار املاک:
ثبت رسمی معاملات شفافیت را در بازار املاک به وجود می‌آورد و از وقوع معاملات مخفیانه و غیرقانونی جلوگیری می‌کند.
همچنین ثبت رسمی معاملات امنیت را در بازار املاک افزایش می‌دهد و از وقوع هرگونه کلاهبرداری و تقلب جلوگیری می‌کند.
۷- تسهیل در معاملات:
الف) منع انتقال بدون ثبت: انتقال مالکیت اموال غیرمنقول بدون ثبت رسمی، به‌طور قانونی منع شده است. این موضوع به معنی این است که برای انجام هرگونه معامله، باید ثبت رسمی انجام شود.
ب) تسهیل در معاملات: ثبت رسمی معاملات تسهیل در انجام معاملات و انتقال مالکیت را به دنبال دارد.
ج) محدودیت در انتقال مالکیت: ثبت رسمی معاملات کنترل را در انتقال مالکیت اموال غیرمنقول به وجود آورده و از انتقال غیرقانونی مالکیت جلوگیری می‌کند.
نکات کلیدی:
هزینه ثبت ثبت رسمی معاملات، هزینه ثبت را به دنبال دارد، اما هزینه ثبت در مقایسه با مزایای آن، بسیار ناچیز است.
اشخاص باید قبل از انجام هرگونه معامله، با وکیل مشورت کنند تا از اعتبار و رسمیت قرارداد مطمئن شوند.
توصیه می‌شود، مشاوره کارشناسی برای ارزیابی صحیح ملک و اطمینان از وضعیت حقوقی آن، نیز انجام شود.
در نهایت باید گفت، الزام به ثبت رسمی معاملات غیرمنقول، یک اقدام ضروری و مهم برای امنیت و اعتبار معاملات املاک است. این اقدام به طور شگرفی از حقوق طرفین معامله محافظت می‌کند و باعث شفافیت و امنیت در بازار املاک می‌شود.