خبرگزاری مهر؛ گروه استانها: پوشش کردی بخشی از اصالت و فرهنگ کردها و از شاخصه‌های هویتی قوم کرد است که حکایت از حجب و حیای بانوان کرد در طول دوران تاریخ دارد و اهمیت آن به اندازه‌ای است که به یک ویترین جهانی تبدیل شده و روزی را در تقویم جهانی (۱۰ مارس) به خود اختصاص داده است.
جدای از تنوع فرهنگی کردستان، لباس‌های کُردی از تنوع خاصی برخوردار بوده و هر منطقه‌ای دارای لباس مخصوص به خود است که از انواع لباس زنانه کُردی می‌توان به سقزی، سورانی، سنه‌ای و اورامی اشاره کرد.
یکی از بخش‌های لباس کردی «سه‌روین» است پوشش یا دستار یا روسری بزرگی که بانوان منطقه گوران یا لیلاخ از این دستار برای پوشش سر و گردن خود استفاده می‌کنند و امروزه نیز گرچه پوشش آن کمرنگ شده اما همچنان جای خود را در میان برخی از بانوان لیلاخی حفظ کرده است.
آذر دهقان در اولین کنگره ملی «بانوان تحول آفرین» پیشران با محوریت مسئولیت اجتماعی بانوان در توسعه پایدار کشور، نقش بانوان در اعتلای فرهنگ و هنر، مادران فرصت سازان و بنیانگذاران نسل‌های آینده، نقش سلامت بانوان و ورزش قهرمانان در رشد و شکوفایی کشور و …حضور پیدا کرد و توانست ایده‌ای خود را با محوریت (زنان کرد و نقش آنها در توسعه) را در این کنگره بیان کند.
آذر دهقان یکی از بانوان فعال فرهنگی و سیاسی استان کردستان است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان نخستین بانوی پیشگام کردستان در عرصه انتخابات حضور داشته و کاندیدای دور چهارم مجلس شورای اسلامی در قروه بوده است و توانسته در دوره‌های بعدی راهگشای حضور سایر بانوان در این عرصه باشد، وی در گفت‌وگویی با خبرنگار مهر در خصوص این پوشش کردی یا «سه روین» می‌گوید: ۳۲ سال پیش برای شرکت در صحنه تبلیغات انتخابات از پوشش «سه روین» منطقه لیلاخ به عنوان یک پوشش محجب در کردستان استفاده کردم که منجر به تأیید شورای نگهبان و تقدیر مسئولان شد.
«سه روین» پوششی هزار ساله در میان کردهای منطقه لیلاخ
وی اعلام کرد: «سه روین» نام پوشش یا دستار بزرگی است که امروزه به نام روسری می‌شناسیم و پوشش سر و گردن زنان منطقه گوران یا لیلاخ است این پوشش در طول هزاران سال در این منطقه در هر بخش و آبادی به نوعی و مدلی بسته می‌شده و متناسب با شرایط آداب و رسوم و آب‌وهوا است.
وی تصریح کرد: زنان منطقه لیلاخ این پوشش را در طول تاریخ حفظ کرده و دلیل یادآوری اینجانب بخاطر قدمت تاریخی و پوشیده بودن آن هم از لحاظ سنت و آداب رسوم و فرهنگ کردی و هم رعایت شأن دینی آن است.
دهقان «سه روین» را حجاب هزار ساله دانسته و آن را موجب اصالت زن کرد می‌داند و معتقد است باید پوشش‌هایی که نمادی از هویت بانوان این سرزمین است محفوظ بماند و از نمایشگاه‌های مد و لباس گرفته تا پوشش آن در مراسم و برنامه‌های ملی و محلی استفاده شود.
پوشش کردی اصیل باید در میان جامعه پررنگ شود
وی با اشاره به اینکه امروز جوانان ما به دلیل گرایش به سمت مد روز و هجمه‌های غربی‌ها نوع پوشش خود را تغییر داده‌اند، اعلام کرد: پوشش کردی اصیل در میان بانوان جوان کمرنگ شده و باید دختران ما بدانند که حفظ اصالت و هویت با پوشش لباس‌های بومی و محلی امکانپذیر است.
وی که نخستین مشاور استاندار در امور بانوان در هشت فرمانداری شهرهای کردستان را نیز در کارنامه خود دارد، اعلام کرد: سال ۱۴۰۱ در همایش «لیلاخ شناسی» طرح «ثبت جهانی لیلاخ» را توسط یونسکو اعلام کردم و در مراسم گرامیداشت بانو مستوره اردلان شاعر و معاصر کرد که در سال ۱۳۸۵ به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در تهران برگزار شد، پیشنهاد ساخت مجسمه بانویی لیلاخی با «سه روین» را دادم تا در منطقه لیلاخ نصب شود و این موضوع نیز اخیراً به فرماندار اعلام شده تا پیگیری شود.
کارشناس علوم سیاسی، روابط بین‌الملل و از زنان فعال منطقه لیلاخ اذعان کرد: همه بانوان باید تلاش کنند تا اصالت و فرهنگ کرد محفوظ بماند و به آیندگان منتقل شود.
منطقه لیلاخ امروز مهد تمدن و فرهنگ است و هنوز جلوه‌های زیبایی از فرهنگ فولکلوریک کردستان را می‌توان در جای جای آن مشاهده کرد که باید ظرفیت‌ها و توانایی‌های این منطقه بکر بطور شایسته معرفی شود.
همانطور که منطقه هورامان در سازمان یونسکو ثبت جهانی شد انتظار داریم مسئولان و دست اندرکاران کردستان طرح ثبت جهانی لیلاخ را نیز به سازمان یونسکو ارجاع دهند چرا که به گفته آذر دهقان این منطقه استعداد لازم برای این کار را دارد و «سه روین» به عنوان یکی از پوشش‌های با قدمت مردمان این منطقه نیز باید ماندگار بماند و مسئولان با ایجاد المان، مجسمه‌ای از بانوی لیلاخی با پوشش «سه‌روین» زمینه ماندگاری این اصالت بانوان کرد لیلاخ را فراهم کنند.