علی محسنیان متخصص اعصاب و روان در گفتوگو با خبرنگار مهر درباره نشانههای افسردگی توضیح داد: افسردگی یک سری نشانگان دارد که طبق سازمان جهانی روانپزشکی بیمار، مراجع و فرد باید آن نشانگان را پُر کنند تا به طور دقیق بگوییم فرد افسرده است یا خیر. فرد افسرده به راحتی میتوانند به ظاهر خودشان به بهترین شکل ممکن برسند و حتی به تمام کارهای روزمره خودشان.تفریح و مهمانی بروند. حتی زندگی مرفه و خوبی داشته باشند اما به افسردگی پنهان مبتلا هستند. خیلی از افسردگیها درونی است که با دارو درمانی درمان میشود و بعضی از افسردگیها به خاطر شرایط جامعه بیرونی هستند که احتیاج مُبرم به روان درمانی دارند.
وی با بیان اینکه افسردگی در نوجوانان را باید خیلی جدی گرفت تاکید کرد: علائم نشان دهنده افسردگی در نوجوانان تغییرات احساسی است. مثل غم و اندوه که شامل گریه بدون دلیل مشخص، سرخوردگی یا احساساتی مثل خشم حتی در مورد مسائل کوچک، احساس ناامیدی یا خالی بودن خلق و خوی تحریک پذیر، از دست دادن علاقه یا لذت در فعالیتهای معمول، از دست دادن علاقه. درگیری با خانواده و دوستان، اعتماد به نفس پایین، احساس بی ارزشی یا گناه، فکر دائم به شکستهای گذشته یا سرزنش مبالغه آمیز یا انتقاد از خود، حساسیت شدید به طرد شدن، شکست و نیاز به اطمینان بیش از حد، مشکل در تفکر، تمرکز، تصمیم گیری و به خاطر سپردن مسائل، احساس مُدام که زندگی و آینده تیره و تار است، افکار مکرر مرگ یا خودکشی.
تغییرات رفتاری هم در افسردگی نوجوانان
وی در پاسخ به این پرسش که تغییرات رفتاری هم در افسردگی نوجوانان دیده میشود توضیح داد: بله و به شدت خطرناک است. اگر نوجوانی این علائم را داشت و یا تغییری در او احساس کردید میتواند زنگ خطر باشد. تغییرات رفتاری مثل خستگی و از دست دادن انرژی، بیخوابی یا خواب زیاد، تغییر در اشتها، کاهش اشتها، کاهش وزن یا افزایش میل به غذا و افزایش وزن، استفاده از الکل و مواد مخدر، بی قراری به عنوان مثال تکان دادن مکرر دستها یا پاها، ناتوانی در نشستن آرام، کند شدن تفکر، صحبت کردن یا حرکات بدن، شکایت مکرر از سردرد و دردهای بدن بدون دلیل که ممکن است شامل ملاقات مکرر با مشاورین مدرسه باشد.
محسنیان ادامه داد: انزوای اجتماعی، عملکرد ضعیف در مدرسه یا غیبت مکرر از مدرسه، توجه کمتر به بهداشت شخصی یا ظاهر، انفجارهای خشم، رفتارهای مخرب و خطرناک یا سایر رفتارهای آسیب زننده، خودآزاری به طور مثال بریدن یا سوراخ کردن یا خالکوبی بیش از حد و در نهایت که از همه خطرناکتر است تهیه برنامه خودکشی یا اقدام به خودکشی.
ارتباط کاهش اعتقادات مذهبی و تمایل به خودکشی
با توجه به افزایش شیوع افسردگی و با کمال تأسف سطح کاهش اعتقادات مردم و فردگرایی مسئله پوچی و میل به از بین بردن خود خیلی زیاد شده است. خودکشی همیشه معضل بی حدی بوده در علم روانشناسی و روانپزشکی. مسئلهای که خیلی میتواند بازدارنده باشد سطح اعتقادات مردم است. متأسفانه در تمام دنیا با توجه به کاهش سطح اعتقادات مذهبی مردم خودکشی زیاد شده است. اگر اعتقادات مردم اعتقاد و مذهب درستی باشد به راحتی میتوان جلوی این اتفاق را گرفت. وقتی معتقد باشی به خداوند که میتواند گرهگشای همه اتفاقات خوب و بد باشد هرگز در هیچ جای دنیا چیزی به اسم خودکشی نباید وجود داشته باشد.
متخصص اعصاب و روان با بیان اینکه در پیشرفتهترین کشورهای دنیا از هر پنج فرد بزرگسال یک نفر در دورهای از زندگیاش نیازمند روانپزشک میشود افزود: از هر چهار نفر، یک نفر داروی اعصاب مصرف میکند و این مسئله ربطی به بیکاری و وضعیت وخیم اقتصادی و محدویتهای جهان سومی ندارد. واقعیت این است که شاد نبودن در وجود بسیاری از انسانها برنامهریزی شده است. آنها در زمان کودکی توسط والدین سمی آموزش دیدهاند که ناشاد باشند و الان دارند آن نمایشنامه را مو به مو اجرا میکنند. پس لطفاً کودکان خود را طوری تربیت کنید که خوش بین، با محبت، توانا و صد البته شاد باشند. شادی حق تمام انسانهای جهان است. شاد باشید حتی با کوچکترین چیزهایی که دارید.
حرف زدن انسان را سبُک میکند
محسنیان با بیان اینکه زندگی و دنیا برای هیچکدام از ما صبر نمیکند و ما برای دنیا هیچ ارزشی نداریم تصریح کرد: با آدمهایی که دوستشان دارید حرف بزنید.وقتی ناراحت هستند، خوشحال هستند یا حتی وقتی دلخورند و نمیتوانند ببخشند. وقتی غصه امانشان را بریده و راه چارهای نیست. آدمیزاد اگر حرف نزند باید تنهایی بار دردهایش را به دوش بکشد. با هم حرف بزنید. حرف و حرف. حرف زدن انسان را سبُک میکند، حال خوبی دارد اما با کسی حرف بزنید و درد و دل کنید که مطمئن باشید رازدار است و محرم اسرار. گاهی گوش شنوا هست اما قلب اَمن نه.