خبرگزاری مهر، گروه استانها- مختار رحیمی: سواحل مکران از غرب بندرعباس تا چابهار، جزو نقاطی از کشور است که علی رغم استعدادهای فراوان به فراموشی سپرده شده است و با وجود اینکه سالیان دراز از تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر توسعه این مناطق گذشته است؛ همچنان نمی‌توان مثالی ملموس از توسعه را در سواحل مکران به ویژه مناطقی از آنکه در جغرافیای هرمزگان واقع شده است پیدا کرد.
توسعه مکران قطعاً مهم‌ترین ضرورت توسعه در شرق هرمزگان و سواحل جنوب شرقی کشور است که هر چه زمان از آن می‌گذرد، بیش از پیش ضرورت و اهمیت توسعه در آن احساس می‌شود چرا که کشورهای آن سوی مکران بیکار ننشسته‌اند و روز به روز صفحات جدیدی از توسعه را پیش روی خود باز می‌کنند و همین امر در صورت ادامه دار بودن غفلت‌ها، باعث ایجاد شکاف پیشرفت در دو سوی دریای عمان خواهد شد.
با توجه به اینکه بیش از ۵۰ درصد سواحل مکران در استان هرمزگان قرار گرفته است؛ اما حتی از رفت و آمد مسئولان شورای توسعه مکران به هرمزگان نیز خبری نیست و آخرین خبر از این شورا انتصاب دبیر جدیدش در خرداد ماه بوده است که هنوز چشممان به جمال وی روشن نشده است و این یعنی دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران بیش از اینکه یک قرارگاه عملیاتی باشد، حیاط خلوتی تشریفاتی است تا کلید واژه تکراریِ توسعه در این منطقه را بیش از پیش به فراموشی خود ساخته فرو ببرد.
قطعاً ساختار تراشی‌های بی‌مورد و بعضاً موازی یکی از علل کند شدن فرآیند توسعه در کشور است؛ سابقه نشان می‌دهد ما ایرانی هر جا بخواهیم کمتر عمل کنیم و بیشتر حرف بزنیم شورا یا ساختاری را ایجاد می‌کنیم اما در رابطه با سواحل مکران شورای ایجاد شده نه حرفی می‌زند و نه عملی را از خود به نمایش می‌گذارد و قطعاً اگر به جای ساختار تراشی جدید، توسعه مکران جزو مأموریت استانداری‌ها شناخته می‌شد امروز به جای انفعال در این موضع شاهد رقابت بین استانداری‌ها برای توسعه بیشتر در منطقه بودیم.
موانع اصلی توسعه مکران؛ از تمرکزگرایی تا بی‌اعتمادی جوامع محلی
تمرکزگرایی یکی از مشکلات اساسی طرح توسعه سواحل مکران است اگر قرار بر تصمیم‌گیری و سیاست گذاری در رابطه با مکران باشد، این امر در تهران و دور میز با انسان‌های غریبه با منطقه انجام می‌شود که شناخت درستی در رابطه با فرصت‌ها و تهدیدات مکران ندارند و همین برنامه‌ریزی‌های بدون شناخت، موجب شده است که ساکنان مناطق شرقی هرمزگان طی سنوات گذشته با حجمی از وعده‌های غیر عملیاتی روبرو باشند و همین امر نیز موجب ایجاد بی اعتمادی بین جوامع محلی و مسئولان امر شده است.
از سویی دیگر عدم اقناع‌سازی مردم بومی و بی توجهی به منافع آن‌ها در تعریف طرح‌های توسعه‌ای موجب ایجاد تقابل‌هایی بین جوامع بومی محلی و سرمایه‌گذاران می‌شود که ضرورت دارد برای حل این نقایص، دولتی‌ها نیم نگاهی به توسعه مردم پایه نیز داشته باشند و از بزرگان و معتمدان مناطق نیز برای اقناع سازی مردم استفاده کنند، ضمن اینکه جای خالی نیروهای بومی در ساختار توسعه سواحل مکران نیز کاملاً مشهود است و استفاده از مدیران توانمند بومی می‌تواند به اعتمادسازی بین مردم و مسئولان کمک کند.
مردم باید از مزایای کوتاه مدت و بلند مدت توسعه سواحل مکران بهره‌مند شوند
عباس جمال‌الدینی نماینده استان هرمزگان در شورای عالی استانها در گفتگو خبرنگار مهر، با اشاره به اهمیت سواحل مکران و قرارگیری آن در کانون توجه دولت و نیروهای مسلح، افزود: توسعه صنعتی سواحل مکران می‌تواند منجر به توسعه اقتصادی منطقه شود و توانمندسازی جوامع محلی را به همراه داشته باشد.
وی افزود: یکی از ضرورت‌هایی که باید در توسعه سواحل مکران لحاظ شود این است که مردم باید از مزایای کوتاه مدت و بلند مدت توسعه سواحل مکران بهره‌مند شوند.
جمال‌الدینی بیان کرد: تحقق توسعه بدون مشارکت دادن جوامع محلی توسعه‌ای غیر واقعی است از این رو باید در تعاملی دو سویه هم از ظرفیت جوامع محلی استفاده شود و هم مزایای توسعه به بومی‌ها و ساکنان منطقه برسد.
نقش هرمزگان در توسعه سواحل مکران باید بیشتر دیده شود
نماینده استان هرمزگان در شورای عالی استانها گفت: طول سواحل مکران بیش از ۱۴۰۰ کیلومتر است که حدود ۹۰۰ کیلومتر از آن در استان هرمزگان و مابقی در استان سیستان و بلوچستان قرار گرفته است از این رو با توجه به اینکه بخش عمده سواحل مکران در شهرستان‌های هرمزگان قرار گرفته است باید سهم بیشتری نیز به این استان در طرح‌های توسعه‌ای اعطا شود و نقش هرمزگان در این طرح بیشتر دیده شود.
وی همجواری منطقه مکران با سواحل دریای عمان و خلیج فارس را فرصتی بی‌نظیر جهت احداث پالایشگاه‌های جدید و ابر پروژه‌های نفتی دانست و اظهار کرد: توسعه همه جانبه سواحل مکران می‌تواند ضریب اثرگذاری کشور در معادلات سیاسی، اقتصادی و امنیتی را در سطح منطقه و جهان بالا ببرد، لذا نیاز است که دولت‌ها در روند توسعه سواحل مکران اقدامات اجرایی بیشتری انجام دهند.
لزوم توجه جدی به تأمین آب و برق در منطقه مکران
عبدالحمید سعدینی نماینده سابق استانداری هرمزگان در طرح توسعه سواحل مکران نیز در گفتگو با خبرنگار مهر توسعه انرژی و در رأس آن آب و برق را جزو اولویت‌های سواحل مکران دانست و گفت: با وجود اینکه در چند نقطه از سواحل مکران آبشیرین کن راه اندازی شده است ولی متأسفانه هنوز منطقه با مشکل کمبود آب مواجه است.
وی انرژی را پیشران توسعه منطقه دانست و گفت: انتظار می‌رود با توجه به آغاز به‌کار دولت چهاردهم طرح توسعه سواحل مکران با جدیت بیشتری به خصوص در حوزه تأمین آب و برق که با رفاه عمومی مردم ارتباط دارد، دنبال شود.
سعدینی عنوان کرد: برای سرعت بخشیدن به طرح توسعه سواحل مکران نیاز است سازوکارهای لازم برای اجرای طرح‌های مرتبط تدوین شود ضمن اینکه ضرورت دارد از مشارکت مسئولان استانی نیز برای پیشبرد پروژه‌ها استفاده کرد.
کارشناس حوزه اشتغال بیان کرد: اعتبارات توسعه سواحل مکران محل مشخصی ندارد و باید برای آن اعتبارات خاصی در بودجه در نظر گرفته شود.