به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی، دکتر سید خلیل حسینی طوسی، معاون پژوهشی کالج لندن و نویسنده کتاب «فلسفه اخلاق و فلسفه سیاسی ملا صدرا» در نشست علمی گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی که دیروز برگزار شد گفت: شاهکار حکمت متعالیه این است که این فلسفه یک فلسفه سیستماتیک و نظام درهم تنیده ای است که دچار تناقض نشده است.
وی افزود: این حُسن نیست که برخی مباحث فلسفی صرفاً به فیلسوفی مثل ملاصدرا استناد داده شود، زیرا بسیاری از مباحث قبل از آن وجود داشته است و بسیاری از فیلسوفان در بحث ماهیت، وجود، نفس، و ... مطالبی را مطرح کرده اند ولی ملاصدرا با هوشمندی خود آنها را منطقی و برهانی نمود.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: البته شاید بتوان گفت بحث علم از سنخ وجود و حرکت جوهری از جمله مباحثی است که ابتکاری و خاص ملاصدرا است و نمی‌توان ردپایی در گذشته از آنها یافت. البته هنر ملاصدرا در این بوده است که از مباحث گذشته بهره برده و آنها را در سیستم خاصی تحقق بخشیده است.
وی با بیان اینکه تمامی مباحث ملاصدرا باید کنارهم دیده شود گفت: نباید برای مباحث فلسفه اخلاق و فلسفه سیاسی سیستم ملاصدرا را بر هم زد. سیستم ملاصدرا در تعامل با غیر مسلمانان به ما کمک می‌کند که با توجه به استدلالات عقلی و روش واحد و عقلی بتوان به بحث پرداخت.
نویسنده کتاب "فلسفه اخلاق و فلسفه سیاسی ملاصدرا" در قسمت دیگری از سخنان خود با اشاره به این پرسش که چگونه می‌توان درباره فلسفه اخلاق و فلسفه سیاسی ملاصدرا چیزی نوشت که مبتنی بر مبانی ملاصدرا و متعالیه باشد؟ گفت: این دغدغه‌ای بود که مدتها با آن درگیر بودم و سعی من این بود که بحثها با مبانی ملاصدرا همخوانی داشته باشد و جدای از آن نباشد.
وی همچنین ادامه داد: ملاصدرا معتقد است اگر عارفی نتواند در کثرات سیر کند و با کثرت تعاملی نداشته باشد نمی‌تواند به عرفان دست یابد. تعامل با کثرات که اجتماع نیز یکی از آنها است در مسیر تکامل ضروری است.
وی افزود: ملاصدرا معتقد است عارف در عین اینکه در وحدت است در عین حال در کثرت است و درعین اینکه در کثرت است در وحدت است و این بزرگترین نظریه سیاسی می‌تواند باشد. حضور نفس در عالم کثرات و حرکت آن از کثرات نشان دهنده اجتماعی بودن این مباحث است. زیرا نفس باید در کثرات خودش را بسازد.
دکتر حسینی طوسی گفت: بنابراین، فلسفه سیاسی ملاصدرا در تمام فلسفه صدرایی درگیر و با آنها در ارتباط است؛ اما غالب مباحث منتشر شده درباره فلسفه سیاسی متعالیه از این جنبه غفلت کرده‌اند. از این رو اگر مباحث فلسفه سیاسی بر مبانی فلسفه ملاصدرا مبتنی نباشد برخی مباحث بر ملاصدرا تحمیل می‌شود.
نویسنده کتاب "فلسفه اخلاق و فلسفه سیاسی ملاصدرا" با اشاره به اینکه در کتاب خود سه بحث انسان‌شناسی و اخلاق و فلسفه سیاسی را گشوده است، گفت: در بخش سوم کتاب، مکتب جدیدی از سیاست با عنوان سیاست روحانی و معنوی را پیشنهاد و مورد بحث قرار داده‌ام.
وی تصریح کرد: اگرچه امروزه در فلسفه غرب، محور بحثهای سیاسی، قدرت و منشأ و اعتبار آن است، اما باید سیاست ملاصدرا را با عنوان سیاست معنوی و روحانی نام گذارد. البته کار ملاصدرا بزرگتر از یک سیاستمدار است. او معلم سیاستمداران است.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: در این مکتب به دنبال آن هستم که سیاستمداران چه نوع سیاستی را باید بنویسند و آن اینکه سیاستی نگاشته شود که کمال معنوی انسان نیز در آن لحاظ شود و با چنین بحثهایی بخشهای پنهان فلسفه صدرایی درمی‌آید و پاسخگوی فلسفه جدید می‌شود.
وی خاطر نشان کرد: فلسفه ملاصدرا دارای سیستم خاصی است و می‌تواند بسیاری از مشکلات بشر را حل کند. از جمله در بحث انسان‌شناسی، موضوع رابطه نفس و جسم مطرح است که چگونه دو جوهر متغایر می تواند با همدیگر جمع شود. در حالی که این دو، دو چیز نیستند. یک حقیقت اند که دارای شؤون مختلف هستند.
وی ادامه داد: یکی دیگر از مباحث مطرح فلسفه، معرفت شناسی است. در فلسفه غرب نتوانسته‌اند بین عین و ذهن ارتباط برقرار کنند. اینکه چگونه می‌توان به ذهن اعتماد کرد که واقع نمایی می کند؟ با بحث وجودشناسی ملاصدرا می توان تلاش کرد و این بحث را حل کرد.
یکی از طرحهای گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی اثری با عنوان فلسفه اخلاق و فلسفه سیاسی ملاصدرا است که توسط دکتر خلیل حسینی طوسی در حال انجام است.