به گزارش خبرنگار مهر، دوران جنگ تحمیلی در لرستان پر از روزهایی است که مادران لرستانی در مقابل موشک‌باران دشمن چه عاشقانه کودکانشان را در آغوش گرفتند و علی‌اکبر و علی‌اصغر دادند و هرلحظه منتظر ترکش‌های آژیر قرمز در جای‌جای شهرهای این استان بودند. این چنین است که رهبر معظم انقلاب رزم لرستانی‌ها در دوران دفاع مقدس را بیش از آنکه شنیدنی باشد دیدنی توصیف می‌کند.
ساعت ۱۲:۴۵ ظهر روز شنبه ۲۰ دی‌ماه سال ۱۳۶۵، ۶۸ دانش‌آموز مدارس شهید «فیاض بخش» و امام حسن مجتبی (ع) شهرستان بروجرد، براثر موشک‌باران هواپیماهای رژیم بعثی مظلومانه به درجه رفیع شهادت نائل آمدند. انفجار دبستان و پروانه‌هایی که در آتش سوختند صحنه‌ای از بمبارانی است که دبستان شهید «فیاض بخش» را با خاک یکسان کرد تا ۶۸ دانش‌آموز شهید این مدرسه و مدرسه راهنمایی امام حسن مجتبی شهر بروجرد در گمنامی میان صفحات تاریخ باقی بمانند.
و حالا پس از گذشت ۳۸ سال از آن حادثه تلخ، دادگاه رسیدگی به پرونده «بمباران مدارس بروجرد» با حضور خانواده قربانیان و وکلا پرونده علیه دولت و مقامات آمریکا صبح امروز دوشنبه ۲۸ آبان ۱۴۰۳ در شعبه ۵۵ دادگاه امور بین الملل برگزار شد.
قاضی مجید حسین زاده در این دادگاه بیان کرد: دادگاه با این پرونده ۴۵ نفر از خانواده‌های شهدا و جانبازان به طرفیت ٧٠ نفر شامل دولت آمریکا و سردمداران آن وقت، نقش بنیادین و مبتنی بر تقصیر در بروز حادثه داشتند تشکیل شده است. این دادگاه خود را صالح رسیدگی به این پرونده می‌داند و به پیگیر جبران و خسارات آمریکا و قانون مبارزه تروریستی آمریکا و قانون مقابله با نقض حقوق بشر مبنی بر دادخواهی اتباع ایرانی این دادگاه صلاحیت رسیدگی دارد.
وکیل سلیمانی گفت: در این حادثه تلخ آمریکا ۶٨ نفر از دانش آموزان بی دفاع و بی گناه به شهادت رسانده و برخی را مجروح کردند دفاعیات خود را به سمع دادگاه خواهیم رساند.
وکیل محمد دشت بانی ادامه داد: همانطور که در دادخواست آمده به وکالت از سوی خانواده شهدا، اعلام می‌دارم که در استان لرستان حدود ٣٨٠ نفر در بمباران هوایی به شهادت رسیده اند و جای خالی آنها را هیچ چیز پر نخواهد کرد. در خصوص بمباران مدرسه، ساعت ١٣ در سال ۶۵ دو مدرسه مورد حمله موشکی قرار گفت، تعداد شهدای این واقعه در مجموع ۶٨ نفر و ٢٠٠زخمی که اکثراً کودکان دانش آموز بودند دبستان فیاض بخش و مدرسه اهنمایی که در مجاورت یکدیگر بودند مورد حمله قرار گرفتند. حملات رژیم بعث با حمایت دولت آمریکا صورت گرفت، همانطور که می‌دانید دشمنی دولت آمریکا سابقه دیرینه دارد.
وی افزود: حملات رژیم بعث به مدارس ایران از جمله جنایاتی است که از جمله نقض حقوق کودکان است. از آنجایی که قواعد حقوق کودک به عنوان اصلی ترین سند حمایت از کودکان است این اصول در سال ۶٩ به تصویب رسیده است. همچنین بر اساس موازین نظام بین الملل که در اسناد متعددی ذکر شده جنایات رژیم بعث که باعث تضییع حقوق کودکان شده نقض بارز حقوق بشر دوستانه و حقوق کودک به شمار می‌رود.
دشت بانی ادامه داد: از آن مقام عالی درخواست رسیدگی و پرداخت جبران این حادثه را بر حسب دادگاه را دارم.
قاضی حسین زاده گفت: با علم اینکه مدرسه است آنجا را می‌زنند؟
وکیل دشت بانی بیان داشت: بله، من خودم بچه آن منطقه هستم و وقوع حادثه در آن روز را متوجه شدم.
قاضی حسین زاده گفت: مردم با غیرت استان بروجرد همیشه حضور پررنگی دارند، هدف قرار دادن مدرسه چیزی جز توحش نبوده، همان توحش با حمایت همان افراد اما با تاریخی متفاوت را در غزه شاهدیم.
نریمان سبحانی نیا مدیرکل آموزش و پرورش بروجرد نیز در این دادگاه بیان کرد: با شروع جنگ تجاوزکارانه عراق علیه ایران حقوق کودکان در ایران مورد نقض قرار گرفت. کنوانسیون حقوق کودک ضامن بیان تعریفی از حقوق کودک است از مهم‌ترین اسناد حق حیات بقا و رشد است که رژیم بعثی با بمباران مناطق آنها را نقض کرده است. هرچند رویکرد جامعه بین المللی ممانعت از اعلام تجاوز رژیم بعث بوده و کودکان قربانیان این جنگ شده‌اند.
وی بیان داشت: طی دوران جنگ ١۶٠ مدرسه هدف بمباران قرار گرفته که ٢٠٠٠دانش آموز دختر و ٣۴٠٠٠ دانش آموز پسر بوده است. سایه شوم جنگ همواره باعث صدمات زیادی شده که، یکی از آن تأثیرات جنگ از ممانعت تحصیل کودکان بوده است.
وی افزود: جنگ نابرابر عراق لطمه سنگینی به دانش آموزان کشور زد، ترس عاملی بود که موجب تعطیلی مدارس و خانه نشینی معلمان و دانش آموزان شد. این‌ها تنها گوشه‌ای از کمبودهای آموزش مدارس منطقه بروجرد در این سال‌ها بوده است. حملات موشکی به مدارس بروجرد منجر به تخریب مدارس و کشته شدن جمع کثیری از دانش آموزان شده است.
سبحانی نیا گفت: وجود ترس از ادامه تحصیل حتی پس از دوران جنگ، عامل عقب افتادن دانش آموزان این شهرستان از تحصیل به عنوان خسارت‌های باقی مانده از تبعات جنگ بوده است. با توجه به اینکه شریک اصلی رژیم بعث مرتکب نقض تمامی تعهدات بین المللی شده و این خود نقض حقوق بین الملل به شمار می‌آید و باید برای رفع خسارت گام برداشته شود. از ریاست دادگاه تقاضا دارم با توجه به اهمیت حقوق کودکان و تأثیر آمریکا در دوران جنگ نسبت به پرداخت خسارات وارده مبنی بر تخریب مدارس محکوم کنید.
فرشاد علیاری شاهد وقت حادثه به عنوان یکی از دانش آموز وقت در زمان بمباران گفت: اینجانب فرشاد علیاری به عنوان یکی از دانش آموزان مدرسه امام حسن مجتبی دچار خسارت شده‌ام و تقاضای خود را بیان می‌دارم، در روز ٢٠دی ماه ۶۵ ما در دوره عصر بودیم در آن روز در حال خواندن درس قبل از رسیدن ساعت امتحان بودیم ساعت ١٢:۴۵ را نشان می‌داد که کم کم در صف‌ها ایستادیم در آن لحظات بود که به یکباره صدای انفجار مهیبی شنیده شد دو موشک در مقابل مدرسه فیاض بخش اصابت کرد، انفجار به قدری مهیب بود که تا چند کیلومتر آن طرف نیز آن را حس کردند، من و هم کلاسی‌ها به زمین خوردیم، دود و خاکستر همه جا را فرا گرفته بود من و عده‌ای از بچه‌ها به سمت بیرون مدرسه دویدیم، تعدادی از دانش آموزان را دیدیم که به شهادت رسیده بودند. دانش آموزان معصومی که به طرز وحشتناکی کشته شدند.
وی افزود: آن دانش آموزان هیچوقت فکر نمی‌کردند که تا لحظاتی دیگر تکه تکه بدن‌های سوخته شأن در کف زمین مدرسه پخش می‌شود، چگونه رژیم ستمگر آسوده به خواب می‌رفتند؟ دانش آموزان مظلوم مدرسه فیاض بخش و امام حسن مجتبی به شوق تحصیل آن روز به مدرسه رفتند و نمی‌دانستند که کیف‌هایشان هرگز باز نخواهد شد و حق حیات و تحصیل از آنها گرفته شد.
قاضی حسین زاده گفت: شما فرمودید سه بمب در آنجا اصابت شد. درست است؟
علیاری در پاسخ گفت: بله
همچنین بهزاد حسینی مقدم دانش آموز وقت حادثه مدرسه گفت: در آن روز در شیفت عصر بودیم ساعت ١٢:۴۵ به صف شدیم، یادم هست پس از قرائت قرآن ناظم مدرسه از جنایات این رژیم صحبت می‌کرد که ناگهان صدای مهیبی را شنیدیم جز صدای جیغ و فریاد هیچ جا را نمی‌توانستم ببینم خودم را کنار پله‌ها دیدم حدود ده متر پرتاب شده بودم. مسیر خانه ما دقیقاً در منطقه اصابت موشک بود، در حال دویدن به سمت خانه تکه‌های اعضای بدن دانش آموزان را در مسیر می‌دیدم. تا سال‌ها دچار اثرات روانی شده بودم، به حدی که به محض شنیدن صدای جیغ کودکی بهم می‌ریختم، در دوره ما از واژه موجی شدن برای افراد آسیب دیده در جنگ استفاده می‌کردند و مادرم نیز در مواقعی که بهم می‌ریختم از آن کلمه استفاده می‌کرد.از شما خواستارم تا صدای این جنایت را به گوش جهان برسانید.
قاضی حسین زاده گفت: آیا در آن اطراف منطقه نظامی بود؟
حسینی مقدم گفت: خیر اصلاً آن منطقه نظامی نبود، حتی دانش آموزان شیفت صبح در حال خروج بودند که این حادثه دردناک اتفاق افتاد.
خدادادی شخصی که پس از بمباران به کمک رفت در ادامه بیان کرد: دی ماه ۶۵ انفجاری سهمگین بروجرد را لرزاند به حدی که در فاصله دورتر از محل حادثه نیز شیشه‌های مغازه‌ها شکسته شده بود اما اصل حادثه در مدرسه بود، دانش آموزانی که در حال ورود و خروج از مدرسه بودند. پس از بمباران برای کمک به محل حادثه رفتیم به علت انفجار چیزی دیده نمی‌شد و دود زیاد اجازه رؤیت را گرفته بود، مجروحان را به سمت بیمارستان شهید چمران بردیم. برای شناسایی بهتر جسدها را بر زمین چیده بودیم صدای شیون و فریاد خانواده‌ها فضای سالن را گرفته بود، عده‌ای که شناسایی‌شان شناخته شده بود آماده دفن شدن بودند. شناسایی اجساد تا صبح روز بعد ادامه داشت. تقریباً ۴ روز زمان برد تا شناسایی شهدا انجام شود.
حشمت گودرزی همسر شهید احمد گودرزی و مادر دو فرزند شهید محمود و مسعود گودرزی هم در این دادگاه بیان داشت: روز حادثه همسرم با فرزندان به مدرسه رفتند، با شنیدن صدای لرزش شیشه‌ها به سمت مدرسه رفتم که با سر پسرم محمود مواجه شدم، بعد به سمت بیمارستان رفتم تا به دنبال جسد پسر دیگرم بگردم که خبر شهادت مسعود و همسرم را نیز شنیدم.
سلیمانی وکیل مدافع خواهان با حضور در جایگاه در خصوص نقش آمریکا در جنگ تحمیلی گفت: حمایت آمریکا در تجاوز رژیم بعث به ایران از زمان پیروزی انقلاب آغاز شد. آمریکا هرگز دست از مداخله در امور ایران برنداشت. در خصوص حمله رژیم بعث، آمریکا در ابتدا ادعای بی طرفی کرد و سپس با حمایت از رژیم بعث، باعث خسارت جانی و مالی به ایران شد. شهادت ۶۸ دانش آموز بی دفاع تنها بخشی از این خسارات است؛ لذا با توجه به مقررات قانونی از دادگاه استدعای رسیدگی و صدور حکم و محکومیت خواندگان و پرداخت خسارت به خواهان را دارم.
قاضی حسین زاده در پایان گفت: بر اساس مفاد دادخواست تقدیمی از ناحیه خواهان‌ها با وکالت وکلا، در حادثه وحشت افکن شهرستان بروجرد ۶٨ نفر انسان بی گناه و غیرنظامی که اکثراً کودک بودند شهید شده و ٢٠٠نفر مجروح شدند.
وی افزود: اقدام رژیم بعث در بمباران مدارس هیچ انطباقی با موازین حقوق بشر ندارد و لازم می‌دارم چند نکته گفته شود؛ ابلاغ ارسال شده نسخه ثانیه واصل و در پرونده آمده است، تکمیل تحقیقات با اصل بی طرفی و احقاق حقوق انجام گرفته، همچنین تحقیقات نشان می‌دهد بمباران علیه کودکان بی گناه با استفاده سلاح‌های آمریکا انجام شده و پشتیبانی مالی و لجستیکی برای دادگاه محرز شده است. دادگاه ختم جلسه را اعلام کرده و در چند ماه آینده رأی جلسه نیز اعلام خواهد شد.