خبرگزاری مهر، گروه استانها: این روزها فصل برداشت طلای سرخ خراسان جنوبی است.
محصولی که بخش مهمی از اقتصاد کشاورزی استان را به خود اختصاص داده و منبع درآمدی بسیاری از کشاورزان است.
از زعفران سخن می‌گوئیم، گران‌قیمت ترین ادویه دنیا که نام آن خراسان و شهرستان قاین را تداعی می‌کند و یکی از محصولات مزیت دار استان است، اما به نظر می‌رسد از تولید تا صادرات آن مشکلات زیادی وجود دارد.
در وهله اول به سراغ تولیدکننده می‌رویم، این روزها برای دیدن زعفران کاران نیاز نیست که به مزرعه زعفران برویم در شهر بیرجند در محدوده بازار و سه راه اسدی بسیاری از کشاورزان و تولیدکنندگان گل زعفران را به صورت انبوه و فله‌ای به فروش می‌رسانند.
صرفه اقتصادی، انگیزه مردم برای خرید فله‌ای گل زعفران
به سراغ یکی از این فروشندگان گل زعفران می‌روم که کشاورز زعفران کار است خود را محمد امیرآبادی معرفی می‌کند و می‌گوید بسیاری از مردم تمایل برای خرید گل زعفران دارند چرا که برای آنان از نظر اقتصادی صرفه بیشتری دارد.
وی افزود: گل زعفران در حال حاضر هر کیلو بین ۸۰۰ تا ۸۵۰ هزار تومان به فروش می‌رسد و از هر کیلو گل زعفران سه مثقال زعفران به دست می‌آید.
این زعفران کار خراسان جنوبی گفت: اگر هر مثقال زعفران در بازار ۴۰۰ هزار تومان یا ۵۰۰ هزار تومان هم باشد باز خریدار گل سود کرده است که با توجه به وضعیت اقتصادی مردم همین میزان سود هم مردم را ترغیب به خرید گل زعفران می‌کند تا در شب‌های طولانی پاییز آن را باز و پاک کرده و یک سرگرمی هم داشته باشند.
دلال بازی در بازار گل زعفران
وی با اشاره به اینکه گاه دلالان نیز در بازار خرید گل زعفران ورود می‌کنند، افزود: با توجه به اینکه گل زعفران باید سریع پاک شود، این کار برای من زعفران کار هم از جنبه‌ای سود دارد چرا که دیگر نباید برای پاک کردن چند کیلو گل زعفران پول کارگر بدهم.
مردم زیادی به سراغ این فروشنده گل زعفران آمدند و ترجیح دادند به جای خرید مثقالی زعفران از مغازه، گل زعفران را از همین کسانی بخرند که به صورت دست فروشی گل زعفران را عرضه می‌کنند.
پاک کردن گل زعفران در این فصل یکی از رسوم در بین خانواده‌های خراسان جنوبی است ولی به نظر می‌رسد اگر می‌خواهیم در عرصه فرآوری و صادرات این محصول موفق باشیم باید از فروش فله پرهیز کنیم و راه دیگری را برویم.
دردل‌های یک صادرکننده زعفران
در این راستا به سراغ یکی از صادرکنندگان زعفران خراسان جنوبی می‌رویم که تلاش کرده با برند سازی محصول زعفران و فرآوری آن و ایجاد یک صنعت تبدیلی و تکمیلی مسیر دیگری غیر از فله فروشی را برود.
غلامرضا قربانی از فعالان حوزه زعفران خراسان جنوبی و صادر کننده این محصول نیز در گفت و گو با مهر اظهار کرد: در حوزه محصول مزیت دار و مهم زعفران یک نکته بسیار مهم فرآوری و بسته بندی این محصولات است.
صادرکننده زعفران با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از ۲۰ نوع محصول در مجموعه خودمان تولید می‌کنیم، گفت: یکی از محصولات ما شربت زعفران است که در تولید این محصول توانستیم برای اولین باز زعفران معلق در شربت را داشته باشیم که برای خریدار بسیار قابل توجه است.
استفاده از ظرفیت کشورهای همسایه برای صادرات
وی با تأکید بر اینکه بیشتر صادرات ما به کشورهای امارات، عراق، افغانستان و برخی کشورهای اروپایی است، اظهار کرد: البته ظرفیت صادراتی کشورهای همسایه همواره برای ما در اولویت بوده است که در این زمینه نیز برنامه ریزی هایی داشته‌ایم.
این صادرکننده زعفران در مورد مشکلات در مسیر صادرات زرشک و زعفران، افزود: یکی از مهمترین مشکلات موضوع تعهد ارزی و برگشت ارز است که از چندین سال قبل وجود داشته و هنوز هم برای رفع آن تدبیری اندیشیده نشده است.
قربانی با تأکید بر اینکه باید مشوق‌هایی برای صادرکنندگان محصولات مزیت دار استان در نظر گرفت، ادامه داد: زعفران محصولی گران‌قیمت و از نظر ارزش ریالی بسیار بالا است و اگر بخواهیم که همه فروش خود را در قالب تعهد ارزش برگردانیم انگیزه‌ای برای ادامه صادرات باقی نمی‌ماند.
تولید محصولات کشاورزی باید دانش بنیان شود
وی گفت: همچنین از طرف دیگر باید به سمت علمی شدن و دانش بنیان شدن تولید محصولاتی چون زعفران برویم که این مهم در صادرات آن نیز نقش بسیار مهمی دارد.
این صادرکننده زرشک اظهار کرد: از همه مهم‌تر شیوه خشک کردن زرشک و زعفران در صادراتی شدن این محصولات اهمیت بسیار مهمی دارد که در این زمینه باید از علم و دانش شرکت‌های دانش بنیان استفاده کرد.
نکته مهم دیگر میزان برداشت زعفران در سال جاری و حمایت دولت از کشاورزان این بخش است که در این زمینه پای سخن سرپرست سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نشستیم.
پیش بینی برداشت ۳۵ تن محصول زعفران
حسین اکبری سرپرست سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز با اشاره به میزان برداشت زعفران در سال گذشته و پیش‌بینی میزان برداشت این محصول در امسال، گفت: پیش‌بینی میزان برداشت محصول زعفران در سال جاری حدود ۳۵ تن است و نسبت به تولید سال گذشته که ۲۸ تن بوده، روند برداشت محصول افزایشی بوده است.
وی با بیان چگونگی وضعیت بازار زعفران خراسان جنوبی، گفت: عمده تولیدات زعفران خراسان جنوبی به بازارهای استان‌های خراسان رضوی، تهران، اصفهان، یزد و همچنین کشورهای کانادا، فرانسه، آلمان و اسپانیا صادر می‌شود.
حمایت دولت از زعفران کاران
سرپرست سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با اشاره به تسهیلات و حمایت‌های سازمان جهاد کشاورزی از کشاورزان استان، افزود: سازمان جهاد کشاورزی با تسهیلات حمایتی تحت عنوان بیمه محصول زعفران و همچنین برخی از کودهای شیمیایی از زعفران کاران حمایت کرده است.
اکبری در زمینه میزان نظارتی که از سوی سازمان جهاد کشاورزی در فصل برداشت محصول زعفران انجام می‌شود، یادآور شد: سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی کلاس‌های آموزشی در زمینه اصول کاشت، تغذیه مزارع زعفران، روش‌های مبارزه با علف‌های هرز، راهکارهای افزایش عملکرد محصول در فصول مختلف برای جامعه هدف زعفران‌کار استان برگزار می‌کند.
فروش با ساده‌ترین روش ممکن
سال‌ها است سخن از فرآوری محصولات کشاورزی خراسان جنوبی به ویژه زعفران زده می‌شود ولی همچنان این طلای سرخ خراسان جنوبی به صورت فله‌ای و در عمده موارد بدون برند به فروش می‌رسد و سرمایه‌ای که می‌تواند ارزش افزوده قابل توجهی داشت باشد با ساده‌ترین روش ممکن در اختیار مشتری قرار می‌گیرد.
و از طرف دیگر همان صادرکنندگان محدودی که با برند سازی می‌خواهند این محصول را صادر کنند با مشکلات عدیده ای چون تعهد ارزی رو به رو هستند.
امید آنکه فراتر از حرف و شعار در عمل از این محصول گران‌سنگ خراسان حمایت کنیم.