به گزارش خبرنگار مهر، اسد مجیدخان، دبیرکل سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، در نشست خبری اظهار داشت: از سه کشور عضو در سازمان همکاری اقتصادی در سال ۱۹۹۲ به ۱۰ کشور عضو افزایش پیدا کرد. امسال ۳۲ امین سال گسترش اکو را جشن گرفته‌ایم. تهران میزبان مفتخر اکو در سال ۲۰۲۴ بود که در مشهد برگزار شد.
وی ادامه داد: اجلاس وزرای اکو بالاترین مجمع تصمیم‌گیری است، در اجلاس در خصوص کار شورا برای سال آینده صحبت می‌کنند. همچنین طراحی را برای یک نقشه راه برای سال آینده انجام می‌دهند.
دبیر کل سازمان همکاری‌های اقتصادی گفت: در ۳۷ سال تجربه دیپلماتیک خود تا حالا چنین سازمانی را ندیده‌ام که اعضای آن با یکدیگر مشترکات فرهنگی داشته باشند. جلسه شورای وزرا در مشهد از این نظر حائز اهمیت بود که ایران آخرین بار این جلسه را سال ۲۰۱۳ میزبانی کرده بود.
مجیدخان عنوان کرد: تمام کشورهای عضو در اجلاس شرکت کردند. ۲۸ امین اجلاس وزرا فرصت مهمی برای قدردانی از میزبانی ایران است. در این اجلاس بیانیه مشهد مورد تأیید وزرا قرار گرفت.
وی ادامه داد: اجلاس اکو سال آینده در قزاقستان با شعار «پیشبرد اقتصاد حمل و نقل منطقه‌ای و توسعه پایدار» برگزار خواهد شد.
دبیر کل سازمان همکاری‌های اقتصادی گفت: سند چشم‌انداز در سال ۲۰۱۷ در اسلام آباد تصویب شد که سال آینده آخرین سالی است که این سند مورد بررسی قرار خواهد گرفت. ما باید اهداف جدیدی را برای ۵ تا ۱۰ سال آینده ترسیم کنیم.
مجید خان در ارتباط با بیانیه مشهد گفت: یکی از خروجی‌های این اجلاس تاکید بر این بود که یک اصلاح نیاز است تا اثربخشی برای مردم منطقه بیشتر شود. اینها در راستای تغییراتی است که در عرصه جهانی شاهدش هستیم.
دبیرکل اکو در ادامه اظهار داشت: سند چشم‌انداز اکو در سال ۲۰۲۵ موعد آن به پایان می‌رسد و شورا این وظیفه را به دبیرخانه محول کرد که نقشه راهی را تنظیم کند و بر مبنای آن برنامه‌های عملیاتی تعیین شود.
مجیدخان خاطرنشان کرد: در تاریخ ۳ فوریه کمیته ارشدی در سطح معاونان وزیر برگزار خواهد شد که یک طوفان فکری را در جهت نقشه راه جدید ایجاد خواهد کرد.
دبیر کل سازمان همکاری اقتصادی تصریح کرد: حوزه دیگری که موسسین سازمان مدنظر داشته و دستاوردی نداشتیم حوزه تجارت بوده است، یکی از تحولات مهم در سال ۲۰۲۴ این بود که در نهایت جلسه شورای همکاری اکوتا در ژوئن برگزار شد و این یک تحول بسیار بزرگ بود که با منطقی کردن تعرفه‌های تجارت بین کشورهای عضو، تجارت بین اعضا را تسهیل کند.
مجید خان با بیان اینکه یکی از مسائلی که وزرا در اجلاس اخیر به آن اشاره کردند مشکلات مربوط به تأمین پرداخت‌ها بود، گفت: پروژه‌های ریلی سرمایه عظیمی را می‌طلبد، گرفتن نقشه راه از وزرای اقتصاد و دارایی می‌تواند کمک ویژه ای به این موضوع کند.
مجیدخان ادامه داد: یکی از چالش‌های ما عدم توانایی برای برقراری گفتمان‌ها بین وزرای دارایی و اقتصاد کشورهای عضو است. در جلسه وزرا بر وجود یک گفتمان میان وزرای اقتصاد تاکید شد تا بتوانیم تراکنش‌های مالی را بدون اینکه مسدودی داشته باشند، انجام دهیم. این مسئله را وزرا تاکید کردند و قرار شد در حاشیه اجلاس‌های بانک توسعه اسلامی بیشتر به آن پرداخته شود.
وی اظهار کرد: یکی از مسائلی که وزرا به آن اشاره کردند مشکلات مربوط به تأمین پرداخت‌ها بود. پروژه‌های ریلی موجود سرمایه‌های عظیمی را طلب می‌کند و گرفتن این هزینه‌ها از وزرای اقتصاد می‌تواند به پروژه‌ها کمک کند.
مجیدخان گفت: گردشگری برای اکو حائز اهمیت است و اکو در این زمینه خوب عمل کرده است. ابتکاری با عنوان پایتخت‌های گردشگری و سفرای گردشگری و ایجاد یک صفحه مجازی برای گردشگری را داشتیم.
کشورهای عضو اکو در برابر تغییرات اقلیمی آسیب پذیر هستند در اجلاس مشهد توانستیم تمرکز کاری را بر این مشکل تضمین کنیم.
وی یادآور شد: در جلسه شورای وزرا به نیاز همکاری بیشتر و این آسیب پذیری توجه کردند.
دبیر کل اجلاس اکو گفت: یکی از مسائل دیگر حمایت از افغانستان برای برقراری امنیت و تأمین رفاه در این کشور است، وزرا از سرگیری این برنامه‌ها برای افغانستان را مدنظر قرار دادند.
وی گفت: آخرین مسئله که از نظر اهمیت البته آخرین نیست مسئله غزه بود، وزرا درخواست آتش بس و رسیدن کمک‌های بشر دوستانه را داشته و از عضویت فلسطین در سازمان ملل متحد حمایت کردند.
مجید خان گفت: وزرا با رد تحریم‌های یک جانبه و غیر منصفانه نسبت به برخی از کشورهای عضو اکو آن را رد و تقبیح کردند و قرار شد این مسئله را به عنوان یک نقض اصولی طبق اسناد سازمان ملل عنوان کنند.
وی در مورد همکاری اجلاس اکو با دیگر سازمان‌ها از جمله شانگهای و بریکس، تصریح کرد: در این حوزه بسیار فعال هستیم و یک همپوشانی میان اعضای ما و اعضای شانگهای و بریکس وجود دارد. ما بسیار مرتبط هستیم و این ارتباطات بیشتر خواهد شد. اکو الان عضو ناظر سازمان ملل و سازمان سیکا است. در منطقه اکو موازی کاری وجود دارد. در باکو مرکز انرژی‌های پاک را ایجاد کردیم. ما یک سازمان آموزشی در ترکیه، یک مؤسسه فرهنگی اکو در تهران را داریم که همه اینها از طریق شبکه‌های خودشان ارتباط دارند.
دبیر کل اجلاس اکو گفت: یکی از مسائل دیگر حمایت از افغانستان برای برقراری امنیت و تأمین رفاه در این کشور است، وزرا از سرگیری این برنامه‌ها برای افغانستان را مدنظر قرار دادند.
وی گفت: آخرین مسئله که از نظر اهمیت البته آخرین نیست مسئله غزه بود، وزرا درخواست آتش بس و رسیدن کمک‌های بشر دوستانه را داشته و از عضویت فلسطین در سازمان ملل متحد حمایت کردند.
مجید خان گفت: وزرا با رد تحریم‌های یک جانبه و غیر منصفانه نسبت به برخی از کشورهای عضو اکو آن را رد و تقبیح کردند و قرار شد این مسئله را به عنوان یک نقض اصولی طبق اسناد سازمان ملل عنوان کنند.
وی در مورد همکاری اجلاس اکو با دیگر سازمان‌ها از جمله شانگهای و بریکس، تصریح کرد: در این حوزه بسیار فعال هستیم و یک همپوشانی میان اعضای ما و اعضای شانگهای و بریکس وجود دارد. ما بسیار مرتبط هستیم و این ارتباطات بیشتر خواهد شد. اکو الان عضو ناظر سازمان ملل و سازمان سیکا است. در منطقه اکو موازی کاری وجود دارد. در باکو مرکز انرژی‌های پاک را ایجاد کردیم. ما یک سازمان آموزشی در ترکیه، یک مؤسسه فرهنگی اکو در تهران را داریم که همه اینها از طریق شبکه‌های خودشان ارتباط دارند.
مجیدخان در مورد بررسی اقداماتی برای ایجاد مسیرهای ترانزیتی در اجلاس اکو در مشهد، گفت: یکی از اهداف ما در اکو همین است. باید تلاش‌ها را افزایش دهیم و هنوز نتوانستیم این را محقق کنیم. باید یک شبکه جاده ریلی و هاب‌های هوایی داشته باشیم. مردم بدون روادید نمی‌توانند رفت و آمد داشته باشند. باید اقداماتی را در این خصوص در نظر بگیریم.
وی ادامه داد: ما در حال حاضر هفت کریدور حمل و نقلی داریم. اگر بخواهیم کریدورها را اجرا کنیم بسیار موضوعات مختلفی را باید مدنظر قرار دهیم. باید این پروژه‌ها مورد حمایت قرار گیرد تا ما به اهداف خودمان برسیم.
وی در مورد صدور روادید برای تجار و رانندگان کامیون، گفت: بحث ویزا هم بسیار مهم است و نمی‌گذارد ما به یکپارچگی تجارت برسیم. ما برای همین روی ارتقای گردشگری تمرکز کردیم. ما اول باید به قطب گردشگری برای جذب اقتصادی برسیم. هفت کشور یک توافقنامه در این خصوص دارند و مذاکراتی هم در حال انجام است تا ما لغو روادید را برای مسافران عادی هم داشته باشیم.
مجید خان افزود: کشورها هم به طور دوجانبه در حال رایزنی هستند تا این مشکل را حل کنند. مسیرها سال‌های زیادی بوده و در آینده هم باید باشد. اکو یک پل ارتباطی بین کشورها و مردم منطقه است.
مجید خان در مورد چرایی عدم حضور افغانستان در اجلاس اکو در مشهد گفت: مسئله افغانستان هنوز مورد بررسی است. ما به آن اهمیت می‌دهیم و تحولات افغانستان را بررسی می‌کنیم. می‌خواهیم که مطمئن شویم رویکرد نسبت به عضویت افغانستان در راستای رویکرد جامعه بین‌المللی باشد.
وی ادامه داد: افغانستان در مرکز همکاری ما باقی می‌ماند و در جلسه وزرا هم صحبت شد که رویکرد اکو درباره همکاری با افغانستان چگونه باید باشد و این در راستای فعالیت سازمان‌های بین‌المللی و جامعه جهانی باشد.
دبیرکل سازمان همکاری اقتصادی اکو در مورد میزان سرمایه گذاری ها گفت: در خصوص حجم تجارت منطقه اکو با جهان باید گفت که حجم تجارت در جهان ۱ تریلیون و ۶۰ بیلیون دلار است. ۸۲ میلیارد دلار سهم اکو از این حجم تجارت جهانی است و اصلاً مطلوب نیست. ما مشتاقیم با ایجاد سازوکارها تسهیل تجارت و جا به‌جایی را داشته باشیم.
وی افزود: کشورهای عضو اکو همه در جاده ابریشم کهن قرار گرفتند و باید دوباره پیوندها را فعال کنیم. باید به قطب جابه‌جایی هوایی تبدیل شویم. باعث تأسف است که اگر بخواهم از لاهور بخواهم بیایم به تهران باید بیایم دبی و ممکن است سفر من چندین ساعت طول بکشد. برای همین این کریدورهای ترانزیتی ایجاد شود تا تجارت و رفت و آمد تسهیل شود.
وی گفت: مسئله ما خلق دوباره پیوندهای تاریخی منطقه از طریق جاده ابریشم است.
مجید خان افزود: ما رشد سالم و چشمگیری را داشتیم در سال ۲۰۲۰ ما ۵۶.۷ میلیارد دلار حجم تجارت بین منطقه‌ای داشتم که به ۹۱ میلیارد رسیده است. این پیشرفت خوب است. اگر بتوانیم این یکپارچگی منطقه‌ای را ایجاد کنیم می‌تواند این اعداد را دو یا سه برابر کند.
وی در خصوص همکاری در جهت تقویت استفاده از انرژی پاک گفت: ما می‌توانیم در حوزه محیط زیست و تغییرات اقلیمی همکاری داشته باشیم. ما عمده کشورهای مصرف کننده انرژی هستیم. امسال آذربایجان اجلاس کاپ ۲۹ را توانست برگزار کند و ما مرکز انرژی‌های پاک را در این کشور توانستیم ایجاد کنیم تا از سوخت‌های فسیلی به سمت انرژی‌های سبز حرکت کنیم. ما در آذربایجان ابتکار عملی را در خصوص کارآمدی منابع و اقتصاد چرخشی در منطقه اکو ایجاد کردیم.
دبیر سازمان اکو درباره معضلات قضائی برای مردمان اعضای اکو، گفت: یکی از فعالیت‌های ما همکاری در زمینه مساعدت‌های قضائی است. ما دو بعد توسعه‌ای و اجرایی قانون را در نظر خواهیم گرفت. بحث‌هایی درباره مسائل قضائی در آذربایجان انجام شد.
وی درمورد تحریم‌های یکجانبه علیه ایران و تأثیر آن بر همکاری‌ها در حوزه اکو گفت: این چالشی است که وجود دارد و تأثیر خواهد داشت، داریم روی آن کار می‌کنیم. می‌خواهیم دستورالعمل‌هایی را به اتاق‌های بازرگانی بدهیم تا روابط تجاری بهتر شود.
مجید خان در مورد تغییری در روند تصمیم گیری در سازمان اکو گفت: باید تمرکز زیادی را میان گفتمان وزرای اقتصاد و دارایی داشته باشیم. اقتصاد در منطقه ما از سیاست جدا نیست. در جلسه شورای وزرا در مشهد وزرا بر اهمیت رابطه نزدیک میان‌وزرای اقتصادی اذعان داشتند.