خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: همزمان با سقوط بشار اسد رئیس جمهور سوریه و روی کار آمدن تروریست‌ها در سوریه، اخبار و گزارش‌های زیادی در خصوص پشت پرده دوران حاکمیت بشار اسد شامل تصاویر دارایی‌ها و منازل و خودروهای شخصی بشار اسد از یک طرف و زندان‌های سوریه از طرف دیگر شنیده می‌شود. یکی از مهمترین بحث‌های مطرح شده در این روزها در منابع رسانه‌ای و صفحات اجتماعی مربوط به زندان مرکزی شهر دمشق به نام زندان «صیدنایا» است که در ساعات اولیه بامداد ۸ دسامبر توسط تروریست‌ها اشغال شد و تمام زندانیان آن آزاد شدند.
زندان صیدنایا کجاست؟
زندان صیدنایا در فاصله ۳۰ کیلومتری شمال دمشق قرار دارد و در سال ۱۹۸۷ احداث شده است. این زندان که به صورت سه ضلعی ساخته شده، دو بخش دارد. بخش اول موسوم به ساختمان قرمز است که شامل زندانیان سیاسی و غیر نظامی بوده و بخش دوم ساختمان سفید نامیده می‌شود که مختص زندانیان نظامی بوده است.
این زندان زیر نظر پلیس امنیت عمومی سوریه وابسته به وزارت دفاع قرار داشت و بویژه بعد از حوادث سال ۲۰۱۱ و تشدید فعالیت‌های تروریستی در سوریه، سخت‌گیری‌های زیادی علیه زندانیان در این زندان صورت می‌گرفت. برخی از افراد بازداشت شده گزارش می‌دهند که چندین ماه بدون محاکمه در این زندان محبوس بوده‌اند.
صیدنایا یکی از مستحکم‌ترین زندان‌های نظامی دولت سوریه به شمار می‌رفت که شایعات زیادی در مورد آن مطرح شده و رسانه‌های مخالف دولت با استناد به گزارش سازمان عفو بین الملل در سال ۲۰۱۷ نام «کشتارگاه انسانی» بر آن گذاشته‌اند. صیدنایا همچنین زندان سرخ نیز نامیده می‌شود؛ چرا که مخالفان معتقدند بعد از حوادث یک دهه گذشته خونریزی‌های زیادی در آن صورت گرفته است.
گرچه سازمان‌های حقوق بشری پیش از سال ۲۰۱۱ نیز مدعی برخی بدرفتاری‌ها با زندانیان سیاسی در سوریه بودند، اما طی یک دهه گذشته، بنا بر گزارش‌های بین‌المللی و اعلام گروه‌های مخالف دولت سوریه، علاوه بر تشدید آمار زندانیان در زندان‌های اصلی سوریه، اعدام و شکنجه زندانیان که عمدتاً از میان گروه‌های مسلح تروریستی بوده‌اند نیز افزایش پیدا کرده است.
سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه در ژانویه ۲۰۲۱ اعلام کرد که حدود ۳۰ هزار نفر در این زندان محبوس هستند. این در حالی است که گزارش‌های واقعی‌تر تعداد زندانیان را بین ۱۰ تا ۲۰ هزار نفر ارزیابی کرده‌اند. سازمان عفو بین‌الملل نیز در فوریه ۲۰۱۷ گزارش داد که بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ یعنی بعد از آغاز فعالیت‌های گروه‌های تروریستی در سوریه، حدود ۵ تا ۱۳ هزار نفر در این زندان اعدام شده‌اند.
پشت پرده افسانه‌های ماورایی در خصوص شکنجه زندانیان سوری
بدرفتاری در زندان‌های سوریه و شکنجه مخالفان دولت، گرچه واقعیتی انکار ناپذیر است، اما بخش قابل توجهی از زندانیان موجود در صیدنایا همفکران گروه‌های تروریستی هستند که به تازگی در دمشق روی کار آمده‌اند. این افراد که در گذشته در گروه‌های داعش و جبهه النصره به عنوان نسخه قدیمی هیئت تحریر الشام عضو بودند؛ از سال ۲۰۱۱ تاکنون جنایات زیادی را علیه غیر نظامیان و افراد مختلف در سوریه انجام داده‌اند که بسیاری از مردم، تصاویر و فیلم‌های آنها را طی یک دهه گذشته دیده‌اند و مردم سوریه خاطرات بسیار بدی از آنها در ذهن دارند.
در هیاهوی تغییر حاکمیت در سوریه اما، برخی زندانیان سابق بنا بر اهدافی متفاوت که از جمله آنها برجسته نمایی فعالیت‌ها و مبارزات خودشان علیه دولت بشار اسد و گرفتن سهم خود از کیک حاکمیت جدید است، اقدام به بزرگنمایی در خصوص شکنجه‌های صورت گرفته در این زندان و وجود سلول‌های مخفی در آن کرده‌اند. یکی از مهمترین این شایعات مربوط به دری مخفی است که از آشپزخانه زندان به یک زیرزمین ختم می‌شده که به ساختمان قرمز می‌رسیده و شامل ۱۰ طبقه زیر زمین بوده که صدها زندانی در آن محبوس بوده‌اند!
این ادعاها که بیشتر به افسانه شباهت دارد، در حالی مطرح می‌شود که جستجو های نیروهای دفاع مدنی برای یافتن چنین مناطقی ناموفق بوده و اساساً وجود چنین سلول‌هایی در زندان تکذیب شده است.
شبکه العربیه یکی از مهمترین منابع رسانه‌ای است که اقدام به انتشار اخبار نادرست وماورایی از آنچه که شکنجه‌های وحشیانه در زندان‌های امنیتی دولت بشار اسد خوانده، منتشر می‌کند. العربیه در همین رابطه در فیس بوک خود مدعی شد که ده‌ها زندان مخفی در سوریه وجود دارد که هنوز شناسایی نشده‌اند، موضوعی که حتی توسط گروه‌های مسلط بر سوریه نیز تکذیب شده است.
در همین راستا نهاد دفاع مدنی سوریه اعلام کرد که عملیات برای یافتن زندانیان احتمالی در بازداشتگاه‌های زیرزمینی ادعا شده در زندان صیدنایا به پایان رسیده است.
این نهاد تاکید کرد که هیچ مدرکی دال بر وجود زیرزمین‌های سری یا بازداشتگاه‌های کشف نشده در زندان صیدنایا وجود ندارد.
روز گذشته نیز ستاد فرماندهی تشکیلات تروریستی تحریر الشام موسوم به «اداره عملیات نظامی» در بیانیه‌ای اعلام کرد هیچ زندانی در سوریه باقی نمانده است که درهای آن باز نشده باشد.
بر اساس این گزارش، گروه تروریستی تحریر الشام که کنترل دمشق را به دست گرفته است، از مردم سوریه خواست به اخبار جعلی درباره وجود زندان‌های زیرزمینی یا مخفی در این کشور توجه نکنند.
گزارش‌های العربیه در این رابطه عمدتاً بدون منبع موثق و حتی بدون نام بردن از اشخاص افشاگر و سمت‌های آنها صورت گرفته و نشان می‌دهد که بیش از اینکه برگرفته از واقعیت باشد، بر اساس شانتاژهای تبلیغاتی جهت مشغول کردن مردم به این اخبار صورت گرفته است.
وجود حفره‌هایی زیرزمینی برای محبوس کردن زندانیان یکی دیگر از شایعات مطرح شده در زمانی است که گویا روایت‌ها هرقدر عجیب‌تر باشند، باور کردن آنها راحت‌تر است. برخی از زندانیان گفته‌اند که حفره‌های زیر زمینی در زندان صیدنایا وجود دارد که زندانیان در آنها محبوس می‌شده‌اند. تصویری نیز درباره این ادعا در رسانه‌های جمعی از جمله شبکه سی ان ان آمریکا منتشر شده است که با زبانی احساسی از هیجان و وحشت فردی صحبت می‌کند که توسط نیروهای مخالف دولت از این گودال نجات پیدا می‌کند!
این در حالی است که پیگیری‌های رسانه‌ای نشان از ساختگی بودن این تصویر دارد. این تصویر، برداشتی از یک پست در شبکه تیک تاک است که اوایل دسامبر منتشر شده است. سازنده این پست در هشتگ‌ها به ساختگی بودن آن اشاره کرده و مؤسسه اینترنتی متا نیز این پست را به عنوان یک ویدئو که با کمک هوش مصنوعی ساخته شده، معرفی کرده است. سایت درستیسنجی عرب‌زبان مسبار نیز این ادعا را بررسی و رد کرده است.
ادعاهای دیگری مبنی بر سوزاندن جنازه قربانیان این زندان‌ها نیز در رسانه‌های جمعی منتشر شده است، ادعایی که گرچه پیش از این نیز برخی منابع خارجی در مورد آن هشدار داده‌اند، اما غیر از بلند شدن بوی سوختگی یا مشاهده اشیا مبهم توسط زندانیان سابق، هیچ دلیل موثقی برای طرح این ادعاها وجود ندارد.
یکی دیگر از ادعاهای مطرح شده توسط زندانیان، وجود سلول‌های انفرادی است که زندانیان در آنها مورد آزار و اذیت قرار می‌گرفتند. زندانیان می‌گویند که به علت رطوبت موجود در ساختمان و وجود فاضلاب، این بخش‌ها بوی تعفن به خود گرفته بود.
هشدار العربیه نسبت به گسترش شایعات!
این روزها آش شایعه پراکنی در افکار عمومی سوریه به حدی شور شده که حتی صدای آشپز را نیز در آورده است! حجم بالا و باورناپذیری شایعات موجود در شبکه‌های مجازی در خصوص زندان‌های بشار اسد در سوریه به جایی رسیده که حتی شبکه العربیه به عنوان یکی از پیشگامان این شایعه پراکنی‌ها در گزارشی نسبت به حجم گسترده این شایعات در فضای مجازی هشدار داد.
در گزارشی که شبکه العربیه بعد از انتشار اخبار اولیه در خصوص سلول‌های مخفی منتشر کرد، به جستجو های صورت داده در این زندان توسط ۵ گروه متخصص از کلاه سفیدها به عنوان نیروهای دفاع مدنی سوریه با همراهی سگ‌های پلیس آموزش دیده برای شناسایی بخش‌های مختلف زندان اشاره کرد. بنابراین گزارش، گروه‌های مذکور تمامی ورودی‌ها و و روزنه‌های تهویه و لوله‌های فاضلاب و روزنه‌های مربوط به عبور سیم‌های برق و کابل‌های دوربین‌های مدار بسته را بررسی کرده و هیچ نشانه‌ای از وجود زندان‌های مخفی و کشف نشده یا شکنجه‌های افسانه‌ای پیدا نکرده‌اند.
اهداف پشت پرده انتشار شایعات
گرچه در هر تغییر و تحول ناگهانی سیاسی، بروز چنین شایعاتی طبیعی به نظر می‌رسد و افکار عمومی کشور علاقه خاصی به اطلاع از پشت پرده‌های موجود در دوران حاکمیت گذشته از خود نشان می‌دهند، اما سمت و سوی شایعه پراکنی‌های کنونی و حجم بالای آن و ماهیت عوامل رسانه‌ای مُشرف بر این فعالیت‌ها، نشان دهنده اهداف سازمان یافته پشت پرده این تلاش‌ها است.
در حالی که تروریست‌های حاکم بر دمشق خود را «جریان‌های جهادی اسلام گرا» معرفی می‌کنند، اما هیچ تحرکی ولو به صورت لفظی نسبت به تجاوزهای نظامی رژیم صهیونیستی از خود نشان نمی‌دهند و حتی به صورت ضمنی نیز حضور نظامی رژیم صهیونیستی که تا نزدیکی‌های دمشق پیش رفته‌اند را محکوم نمی‌کنند، افکار عمومی نوعی تناقض در گفتار و رفتار این گروه‌ها احساس می‌کند. این شرایط نیازمند ایجاد شانتاژ تبلیغاتی برای انحراف افکار عمومی از تحرکات صهیونیست‌ها است.