خبرگزاری مهر - گروه استانها: یکی از خطراتی که محیط‌زیست بسیاری از کشورهای جهان را تهدید می‌کند چالش کم‌آبی است؛ موضوعی که در کنار تغییرات اقلیمی شرایط را برای زندگی سالم سخت و دشوار کرده است؛ در حقیقت ما در جهانی زندگی می‌کنیم که با کمبود آب شیرین روبروست.
یکی از سرزمین‌هایی که استعداد پذیرش بحران آب را دارد ایران است؛ بیش از ۹۰ درصد از اقلیم ایران خشک و نیمه‌خشک که همین موضوع مدیریت صحیح منابع آب را طلب می‌کند.
کاهش بارندگی‌های لرستان
بهروز مرادپور مدیرکل هواشناسی لرستان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: به‌طورکلی از ابتدای سال زراعی جاری، یعنی از آغاز مهرماه ۱۴۰۳ تا به امروز، متوسط بارش در سطح استان ۶۴ میلی‌متر بوده، این عدد به شکل نقطه‌ای ثبت شده است.
وی با بیان اینکه این میزان نسبت به آمار سال گذشته و همچنین آمار بلندمدت متأسفانه کاهش‌یافته است، عنوان کرد: در این راستا نسبت به سال گذشته ۱۳ درصد و نسبت به بلندمدت هم ۵۶ درصد کاهش بارندگی را داشته‌ایم.
مدیرکل هواشناسی لرستان در ادامه سخنان خود با بیان اینکه مجموع بارندگی نقطه‌ای در مرکز استان تا این لحظه ۴۶ میلی‌متر بوده است، گفت: همچنین میزان بارش‌های نقطه‌ای در بروجرد ۳۶ میلی‌متر، کوهدشت ۴۰ میلی‌متر، الیگودرز ۶۷ میلی‌متر، پلدختر ۲۷ میلی‌متر، دورود ۷۹ میلی‌متر، الشتر ۴۵ میلی‌متر، نورآباد ۷۵ میلی‌متر، ازنا ۶۵ میلی‌متر، رومشکان ۴۴ میلی‌متر، چگنی ۳۴ میلی‌متر، «ایمان آباد» ۴۹ میلی‌متر، «سیلاخور» ۴۶ میلی‌متر، سپیددشت ۱۱۸ میلی‌متر، «ریمله» ۵۰ میلی‌متر و «شول آباد» ۱۹۴ میلی‌متر بوده است.
بارش‌های زمستان نرمال است
مرادپور، بیان داشت: متوسط بارندگی در استان از ابتدای سال زراعی تا امروز ۶۴ میلی‌متر بوده، این عدد در مدت مشابه سال قبل ۷۳ میلی‌متر و بلندمدت هم ۱۴۴ میلی‌متر بوده است.
وی در ادامه سخنان با بیان اینکه اگر اعتماد به مدل‌های هواشناسی داشته باشیم که البته مدل‌های هواشناسی بیشتر وقتی که تبدیل به پیش‌بینی‌های بلندمدت، یعنی ماهانه و فصلی می‌شوند احتمال صحت آنها ۶۰ درصد است، گفت: با همین احتمال ۶۰ درصد، الگوها نشان می‌دهند که بارش در زمستان نرمال است، حالا احتمال دارد که در بازه‌های زمانی با کاستی بارش در زمستان مواجه باشیم، اما نظر مقدار در محدوده نرمال یا کمتر از نرمال هستیم.
منابع آبی که به دریاچه سدهای دز و کرخه می‌رود
داریوش حسن‌نژاد مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان نیز دراین‌رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: استان لرستان در حوزه آبریز درجه‌دو رودخانه‌های کرخه و کارون بزرگ واقع شده است که ۵۹ درصد مساحت استان در حوضه کرخه و مابقی حدود ۴۱ درصد در حوزه کارون بزرگ قرار گرفته است.
وی گفت: همچنین حدود ۹۴ کیلومترمربع از مساحت استان در حوضه فلات مرکزی است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان، ادامه داد: متوسط بارش‌های استان در سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ بر اساس آمار سازمان هواشناسی کشور حدود ۵۳۷.۴ میلی‌متر بوده که نسبت به سال آبی گذشته با ۵۱۷ میلی‌متر، حدود چهار درصد افزایش و نسبت به متوسط دوره آماری با ۵۸۹ میلی‌متر حدود ۹ درصد کاهش داشته است.
حسن‌نژاد در ادامه سخنان خود، عنوان کرد: شبکه رودخانه‌ای استان با بیش از ۱۳۰ رودخانه دائمی و فصلی به طول حدود ۹ هزار کیلومتر شامل چهار رودخانه اصلی به نام‌های «سیمره»، «کشکان»، «سزار» و «بختیاری» به طول حدود هزار و ۵۰۰ کیلومتر و مابقی شامل سرشاخه‌های دائمی و فصلی مهم رودخانه‌های اصلی به طول حدود هفت هزار و ۵۰۰ کیلومتر، در دو حوضه کارون بزرگ و کرخه یکی از غنی‌ترین شبکه آب‌های روان کشور است که پس از کسر مصارف، مابقی به دریاچه سدهای دز و کرخه وارد می‌شود.
کاهش سطح آب‌های زیرزمینی
وی گفت: متوسط بلندمدت حجم آب خروجی استان که به‌وسیله ایستگاه‌های هیدرومتری بر روی رودخانه‌های دز و کرخه احداث شده‌اند، حدود ۱۲.۵ میلیارد مترمکعب است که معادل ۱۲ درصد آب‌های جاری کشور است. از این مقدار حدود ۷.۵ میلیارد مترمکعب مربوطه حوضه کارون بزرگ و حدود پنج میلیارد مترمکعب مربوط به حوضه کرخه است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان، تصریح کرد: متوسط بلندمدت حجم آب تولیدی استان حدود هشت میلیارد مترمکعب است که معادل هشت درصد کل آب‌های جاری کشور است، از این مقدار حدود پنج میلیارد مترمکعب مربوطه حوضه کارون بزرگ و حدود سه میلیارد مترمکعب مربوط به حوضه کرخه است.
حسن‌نژاد در ادامه بیان داشت: متوسط دبی اندازه‌گیری شده رودخانه‌های استان در سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ نسبت به سال گذشته حدود ۲۱ درصد افزایش و نسبت به متوسط طول دوره آماری حدود ۴۹ درصد کاهش داشته‌اند.
وی با اشاره به وضعیت آب‌های زیرزمینی استان بر اساس آمار بلندمدت منتهی به سال ۱۴۰۳-۱۴۰۲، گفت: سطح آب‌های زیرزمینی استان در بلندمدت منتهی به سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ به طور متوسط حدود ۵.۵ متر افت و کسری مخزن حدود ۵۰۳.۵ میلیون مترمکعب داشته است که معادل افت سالانه حدود ۰.۲ متر (۱۹ سانتی‌متر) و کسری مخزن حدود ۱۷ میلیون مترمکعب است که نشان‌دهنده روند کاهشی منابع آب زیرزمینی در استان است.
کاهش دبی چشمه‌ها
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان، افزود: بیشترین افت سطح آب زیرزمینی در بلندمدت مربوط به محدوده‌های مطالعاتی کوهدشت، ازنا و الیگودرز به ترتیب حدود ۲۰.۵ متر و ۱۰.۱ متر بوده که معادل ۱۱۱.۷ و ۲۰۰ میلیون مترمکعب است.
حسن‌نژاد در ادامه سخنان خود با اشاره به تغییرات چشمه‌های انتخابی سطح استان، گفت: بر اساس آماربرداری دوره سوم منابع انتخابی شبکه بهینه سنجش آب زیرزمینی توسط ۱۰ هزار و ۲۲۱ دهنه چشمه با خروجی سالانه حدود ۹۰۲ میلیون مترمکعب و هزار و ۶۶۳ رشته قنات با خروجی سالانه حدود ۸۰ میلیون مترمکعب از منابع آب زیرزمینی در سال تخلیه می‌شود.
وی گفت: میانگین دبی چشمه‌های انتخابی استان در سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ حدود ۲۲۷ لیتر بر ثانیه بوده که نسبت به سال گذشته با ۲۱۵ لیتر بر ثانیه حدود پنج درصد افزایش و نسبت به مدت مشابه بلندمدت با ۳۳۰ لیتر بر ثانیه حدود ۳۱ درصد کاهش داشته است.