خبرگزاری مهر- گروه استانها- سکینه اسمی: نزدیک یک دهه است با کاهش بارش نزولات آسمانی در کنار مصرف بی رویه ذخایر آبی در آذربایجان غربی شاهد بروز پدیده کم آبی و در پی آن خشکسالی در استانی هستیم که روزگاری عنوان دومین استان پرآب را یدک میکشید.
هر چند وضعیت ذخایر آبی در نقاط مختلف ایران به دلیل خشکسالیهای اخیر و البته بیتوجهی به استفاده بهینه از منابع آبی ناگوار و نگران کننده است و این موضوع موجب بروز مشکلاتی در تأمین آب شرب برخی مناطق کشور شده است این وضعیت در استان آذربایجان غربی نیز قابل مشاهده است.
در اواخر دهه ۸۰ و حتی اوایل دهه ۹۰ هم، این آوازه پرآبی در آذربایجان غربی وجود داشت و مسئولان استانی در مصاحبههای خود، از این استان به دومین استان پر آب کشور یاد میکردند اما این وضعیت از حدود یک دهه گذشته، روز به روز بدتر شده و وضعیت منابع آبی، سال به سال روند کاهشی داشته است.
بر اساس کارشناسیهای انجام شده افزایش مصرف از منابع آبی و کاهش نزولات آسمانی و همچنین آوردههای رودخانهای، از جمله مهمترین عوامل کاهش سطح آبهای رو زمینی و زیر زمینی در آذربایجان غربی بوده است.
پیش بینی کاهش ۱۰ تا ۳۰ میلیمتری بارشها در آذربایجان غربی
رئیس گروه تحقیقات اداره کل هواشناسی آذربایجان غربی در خصوص آخرین وضعیت بارندگی در استان گفت: تا پایان اسفندماه سال جاری بر اساس خروجی پیش بینیهای بلندمدت کاهش ۱۰ تا ۳۰ میلیمتری بارشها در استان را داریم.
تا پایان اسفندماه سال جاری بر اساس خروجی پیش بینیهای بلندمدت کاهش ۱۰ تا ۳۰ میلیمتری بارشها در استان را داریم آزاد توحیدی در گفت و گو با خبرنگار مهر با بیان اینکه از نظر دمایی نیز وضعیت نرمالی را بر اساس پیش بینیهای بلندمدت تا پایان اسفندماه در استان پیش بینی میشود، افزود: پیش بینیها برای بلندت مدت امکان تحقق ۶۰ تا ۷۰ درصدی دارد و احتمالات است.
وی میزان بارندگی استان در سال آبی امسال را تاکنون در استان ۶۹.۹ میلیمتر اعلام و اضافه کرد: این میزان در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته برابر اما در مقایسه با بلندمدت ۲۹ درصد کاهش نشان میدهد.
رئیس گروه تحقیقات اداره کل هواشناسی آذربایجان غربی با بیان اینکه شهرستانهای سلماس و خوی در مقایسه با بلندمدت ۸۰ درصد کاهش و شهرستانهای ماکو و تکاب نسبت به بلندمدت از وضعیت بارندگی مناسبی امسال برخوردار بودند.
توحیدی خاطرنشان کرد: شهرستان ارومیه امسال تاکنون ۴۷.۶ میلیمتر بارندگی را تجربه کرده است که در مقایسه با بلندمدت که ۸۲.۹ میلیمتر بارندگی داشت ۴۳ درصد کاهش نشان میدهد.
وی در خصوص وضعیت بارندگی استان گفت: در ۱۰ سال گذشته به جز سال گذشته که بارش نرمالی در استان را شاهد بودیم بارشها کمتر از نرمال بوده و شاهد انباشت خشکسالی بودیم برای گذر از این وضعیت باید چند سال بارندگی نرمال داشته باشیم تا این میزان جبران شود.
طبق گفته کارشناسان، کاهش بارندگیها و در کنار آن افزایش سطح زیر کشت و مدیریت نادرست مصرف آب، فشار بر آبهای سطحی و سفرههای زیرزمینی را در پی داشته و نتیجه منفی بسیاری در سالهای گذشته بر محیط زیست استان بخصوص کاهش آب دریاچه ارومیه داشته و افزایش بارشها میتواند تأثیر مهمی در تغییر این شرایط ایفا کند.
آذربایجان غربی استانی کوهستانی است که دارای بین ۸۰۰ تا یک میلیون هکتار اراضی کشاورزی است و اقلیم و بارندگیها تأثیر مستقیمی بر زندگی و معیشت مردم منطقه دارد.
ضرورت صرفه جویی در مصرف آب اولویت آذربایجان غربی
مدیرعامل آب منطقهای آذربایجان غربی در خصوص ذخایر آبی در استان گفت: بر اساس پایش انجام شده تا ۴ آذرماه امسال، ۶۴۹ میلیون مترمکعب آب در مخازن سدهای استان آب وجود دارد.
مجید رستگاری در این زمینه افزود: حجم آب در مخازن سدهای استان در مدت مشابه سال گذشته ۵۱۰ میلیون مترمکعب است که آمار مقایسهای افزایش ۲۷ درصدی را نسبت به سال گذشته نشان میدهد.
اگرچه وضعیت آب در مخازن سدهای استان نسبت به سال گذشته روند افزایشی را نشان میدهد اما همچنان صرفهجویی در مصرف آب جزو اولویتهاست مدیرعامل شرکت آب منطقهای آذربایجان غربی با بیان اینکه درصد پرشدگی مخازن سدهای استان در سال جاری را ۳۳ درصد اعلام کرد، ادامه داد: سد سردشت با ۲۰۶ میلیون مترمکعب، سد بوکان با ۱۷۱ میلیون مترمکعب و سد کانی سیب با ۱۴۴ میلیون مترمکعب آب به ترتیب پر آبترین سدهای استان در بازه زمانی مذکور هستند.
رستگاری یادآور شد: اگرچه وضعیت آب در مخازن سدهای استان نسبت به سال گذشته روند افزایشی را نشان میدهد اما همچنان صرفهجویی در مصرف آب جزو اولویتهاست.
وی با بیان اینکه منابع آبی تجدیدپذیر استان وابسته به شرایط اقلیمی و بارش و همچنین آبهای ورودی به استان است، تصریح کرد: استان دارای ۲۲ محدوده مطالعاتی و ۳۲ آبخوان است که تا پایان مرداد ماه سال جاری، کسری مخازن آبخوانهای استان به میزان ۳۳ میلیون متر مکعب بود.
زنگ بحران کم آبی در بیشتر شهرهای ایران بi صدا در آمده که آذربایجان غربی نیز از این امر مستثنی نیست چرا که طی سالهای اخیر بارش نزولات آسمانی کاهش یافته و خشکسالی در مناطق مختلف بi وقوع پیوسته است.