باتوجه به پیش بینی بانک مرکزی از وضعیت نقدینگی در بازار بین بانکی، موضع این بانک در این هفته توافق بازخرید بود. در حراج این هفته در مجموع تزریق ۲۶ همتی پول توسط بانک مرکزی صورت گرفت.

به گزارش خبرنگار مهر، در حراج این هفته بانک مرکزی جمهوری اسلامی در مجموع توسط این بانک تزریق ۲۶ همتی پول به شبکه بانکی و مؤسسات اعتباری صورت گرفت که این تزریق پول، ۴ همت در قالب عملیات بازار باز و ۲۲ همت در قالب اعتبارگیری قاعده‌مند انجام شد.

بنابر گزارش منتشر شده توسط بانک مرکزی، باتوجه به پیش بینی این بانک از وضعیت نقدینگی در بازار بین بانکی، موضع این بانک در این هفته توافق بازخرید بود. از این رو بانک مرکزی به اجرای عملیات بازار باز در قالب توافق بازخرید به مبلغ ۲,۲۲۰ هزار میلیارد ریال اقدام کرد. گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی (۱۷ دی ماه ۱۴۰۳) در قالب عملیات بازار باز به شرح زیر است:
عملیات بازار باز در تاریخ ۱۴۰۳/۱۰/۱۷
شماره حراج ۴۰
موضع عملیاتی بانک مرکزی توافق بازخرید
تعداد بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی شرکت‌کننده در حراج ۲۲
ارزش سفارش‌های ارسال‌شده (هزار میلیارد ریال) ۳۰۷۶.۸
ارزش سفارش‌های پذیرفته شده – توافق بازخرید (هزار میلیارد ریال) ۲۲۲۰.۰
مدت توافق بازخرید (روز) ۷
حداقل نرخ توافق بازخرید (درصد) ۲۳.۰۰
ارزش توافق بازخرید سررسید شده (هزار میلیارد ریال) ۲۱۷۹.۵
ارزش مانده توافق بازخرید سررسید نشده - (هزار میلیارد ریال) ۲۲۲۰.۰

بنابر جدول فوق در عملیات بازار باز هفته اخیر، از ۳۰۷ هزار و ۶۸۰ میلیارد تومان ارزش سفارش‌های ارسال‌شده سیستم بانکی (فروش انواع اوراق بهادار - اوراق مالی اسلامی- منتشره توسط خزانه‌داری کل کشور به بانک مرکزی)، ارزش سفارش‌های پذیرفته شده توسط بانک مرکزی در قالب توافق بازخرید ۲۲۲ همت بود که بالغ بر ۷۲ درصد ارزش سفارش‌های ارسال شده است.

از طرف دیگر با توجه به سررسید شدن ۲۱۷ هزار و ۹۵۰ میلیارد تومان توافق بازخرید (مربوط به حراج گذشته)، شبکه بانکی و مؤسسات اعتباری اقدام به خرید اوراقی کردند که قبلاً به بانک مرکزی فروخته بودند.

لذا خالص تزریق پول بانک مرکزی در عملیات بازار باز که حاصل از تفاوت ارزش سفارش‌های پذیرفته شده نسبت به ارزش توافق بازخرید سررسید شده است به ۴ هزار و ۵۰ میلیارد تومان رسید.

توضیح ادبیات موضوع

عملیات بازار باز و اعتبارگیری قاعده‌مند (اعطای اعتبار به بانک‌ها و مؤسسات اعتباری) دو ابزار سیاست پولی در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است که هدف از انجام آن (البته در قبال اخذ وثیقه) مدیریت نقدینگی، کاهش نوسانات نرخ سود بازار و حفظ نرخ سود بازار در نزدیکی نرخ سود هدف است.

عملیات بازار باز طبق تعریف دستورالعمل اجرایی «انجام عملیات بازار باز و اعطای اعتبار در قبال اخذ وثیقه توسط بانک مرکزی» خرید و فروش اوراق بهادار (شامل انواع اوراق بهادار - اوراق مالی اسلامی- منتشره توسط خزانه‌داری کل کشور) بین بانک مرکزی و مؤسسه (شامل بانک‌ها و مؤسسات اعتباری دارای مجوز از بانک مرکزی یا تأسیس شده بر اساس قوانین جاری) در بازار پول است.

معاملات مربوط به عملیات بازار باز می‌تواند در قالب ابزارهای «توافق بازخرید»، «توافق بازخرید معکوس»، «معاوضه ارزی» و «خرید یا فروش قطعی» بین اداره عملیات بازار باز و مؤسسه انجام شود و سررسید قراردادهای «توافق بازخرید»، «توافق بازخرید معکوس» و «معاوضه ارزی» یک هفته است و در صورت لزوم از یک روز تا ٩٠ روز می‌تواند تغییر یابد.

بانک مرکزی در چارچوب مدیریت ذخایر مورد نیاز بازار بین‌بانکی ریالی، عملیات بازار باز را به صورت هفتگی و موردی اجرا می‌کند. موضع عملیاتی این بانک (خرید یا فروش از طریق ابزارهای موجود) بر اساس پیش‌بینی وضعیت ذخایر در بازار بین‌بانکی و با هدف کاهش نوسانات نرخ بازار بین‌بانکی حول نرخ هدف، از طریق انتشار اطلاعیه در سامانه بازار بین‌بانکی (تابا) اعلام می‌شود. متعاقب اطلاعیه مزبور، بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی می‌توانند در راستای مدیریت نقدینگی خود در بازار بین‌بانکی، نسبت به ارسال سفارش‌ها تا مهلت تعیین شده از طریق سامانه بازار بین‌بانکی (تابا) اقدام کنند.