محققان کشورمان در سال 86 دستاوردهای علمی قابل توجهی به جامعه معرفی کردند. گروه فناوریهای نوین خبرگزاری مهر در سلسله گزارشهایی مروری کوتاه بر این دستاوردها خواهد داشت. در این شماره تولید آلواسکین برای درمان بیماران سوختگی توسط محققان ایرانی مورد بررسی قرار گرفته است.

به گزارش خبرنگار مهر، محققان ایرانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به "آلواسکین" (Alloskin) به عنوان جانشینی مناسب برای درمان بیماران دچار سوختگی دست یافتند.

محققان مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی توانستند در اسفندماه سال 86 محصول جدیدی را که پس از کشت پوست به منظور کمک به بیماران دچار سوختگی بدست آمده است را با عنوان آلواسکین به جامعه پزشکی کشور معرفی کند.

دکتر پرویز طوسی رئیس مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در تشریح این دستاورد یادآور شد: آلواسکین برای درمان سوختگی های عمیق با درجه 2 و 3 کاربرد دارد زیرا این بیماران در مراحل اولیه در اثر عفونت یا از دست دادن آب و الکترولیتها از بین می روند. با استفاده از فیبروپلاستهای کشت داده شده آلوژنیک می توان از این عوارض مثل نفوذ میکروب از محیط بیرون زخم و از دست دادن آب و الکترولیت جلوگیری می کند و چنین بیمارانی را از مرگ نجات می دهد.

وی افزود: از این سلولها می توان در درمان زخمهای مزمن سیاهرگی ساق پا و دیابتیک استفاده کرد. برای تهیه فیبروبلاست از نمونه پوست ختنه گاه نوزاد استفاده شده است و بعد از پاساژهای متعدد فیبروبلاست ها بعد از بین بردن آنتی ژنیسیته و سپس کنترل سلولها از نظر آلودگی های میکروبی و اختلالات ژنتیکی، فیبروبلاستهای آلوژنیک روی زخم پیوند شده است.

طوسی خاطرنشان کرد: این روش در مقایسه با روشهای دیگر ساده تر، موثرتر و کم هزینه تر بوده است و در این روش فیبروبلاستهای کشت داده شده باعث تحریک اپیدرمیزه شدن زخم شده و تشکیل بافت همبندی شبیه درم را تسریع می کند.

به گزارش مهر، دکتر حمیده مروج فرشی و دکتر مهناز محمودی راد مجریان این طرح، دکتر پرویز طوسی و دکتر لیلا نبئی همکاران متخصص پوست، دکتر نریمان مصفا همکار ایمونولوژیست و مشاور طرح در زمینه کشت سلول، دکتر عبدالجلیل کلانتر هرمزی و دکتر پرویز مافی همکاران جراح، دکتر حسین کیوانی، دکتر کریمی نژاد، دکتر گنجی زاده، منصوره میرزایی و یاسمن میردامادی همکاران آزمایشگاهی این پروژه بودند.

دکتر کامران باقری لنکرانی - وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از پروژه آلواسکین به عنوان یکی از مهمترین پروژه های تحقیقاتی - درمانی کشور نام برد و گفت: این پروژه یک همکاری خوب و ثمربخش میان گروه های آموزشی و پژوهشی بود.

وی با اشاره به میزان عمر از دست رفته از اثر سوختگی یادآور شد: بیشترین میزان قربانیان سوختگی در جوامع کم درآمد حضور دارند و متاسفانه در این جوامع نیز در میان قشر کم درآمد به دلیل نوع سکونت گاههای این افراد، بیشتر دچار مشکل سوختگی می شوند.

لنکرانی با اشاره به وجود آماری مبنی بر اینکه سالانه 50 هزار مورد سوختگی به مراکز درمانی کشور مراجعه می کنند، افزود: سوختگی قابل پیشگیری و بالقوه قابل درمان است و مطالعات نشان می دهد که قابلیت پیشگیری با افزایش آگاهی عمومی و ارتقاء سواد سلامت مردم ایجاد می شود.

وی یادآور شد: آمار نشان می دهد که با افزایش میزان و درجه سوختگی، میزان مرگ و میر ناشی از سوختگی نیز افزایش می یابد و آنچه در این میان اهمیت دارد به روز کردن درمان و یافتن راههای جدید درمانی است.

وزیر بهداشت به دو برابر کردن میزان تخت های سوختگی در کشور اشاره کرد و گفت: ایجاد یک هزار و 200 تخت سوختگی به تنهایی جوابگوی معضلات درمانی در بخش سوختگی نیست و عمده درمانها قدیمی است و در میزان مرگ و میر ناشی از سوختگی تأثیری ندارد.

لنکرانی از پروژه آلواسکین به عنوان یکی از پروژه های مهم وزارت بهداشت نام برد و گفت: این کار قدم مهمی در درمان به روز و موثر سوختگی است و نشان می دهد که اگر بتوانیم همه توان علمی کشور را به صورت هدفمند بکار گیریم می توانیم در مرزهای دانش گام برداریم.

وزیر بهداشت گفت: درمانهای عمده سوختگی که در دنیا و همچنین کشور ما انجام می گیرد، درمان نگاهدارنده است که از جمله می توان از مراقبت از زخم، کنترل آب و الکترولیت، دادن آنتی بیوتیک و استفاده از پیوند پوست نام برد که همه این روشها محدودیت های خاصی دارند.

وی اظهار داشت: روش آلواسکین این امکان را به پزشکان می دهد که جبهه جدیدی را در درمان سوختگی ایجاد کنیم و به موقع و سریع بافت سوخته شده را بپوشانیم و از کاهش آب و الکترولیت جلوگیری و از عفونت پیشگیری کنیم و در عین حال از عوارض پیوند پوست متداول نیز به دور است زیرا این پیوند موجب ایجاد بافت چین خورده می شود. علاوه بر آن ممکن است که پیوند پس زده و عوارض دیگری نیز برای آن گزارش شود. این روش می تواند بالقوه مرگ و میر و عوارض سوختگی را کاهش دهد.

لنکرانی همکاری بین بخشی در این پروژه را امیدبخش توصیف کرد و گفت: این پروژه موجب شده است که دانشمندان ایرانی، فناوری را به کشور عرضه کنند که بخش عمده آن نوآورانه است. درست است که از فیبروبلاست به مدت 20 سال است که در درمان سوختگی استفاده می شود اما اینکه در سطح پلیمر اختصاصی که در ایران تولید شده است، کشت داده شده و فرآهم آوری سلولی آن بومی شده است از نوآوری های این پروژه محسوب می شود.

وی یادآور شد: تعبیر ساده شده این پروژه پوست مصنوعی است که توسط مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی فراهم شده است و امیدواریم که این امکان بوجود بیاید که در اغلب مراکز سوختگی کشور امکان استفاده از این فناوری فراهم شود.

دکتر علیرضا زالی - رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از افتتاح بانک فیبروبلاست آلوژنیک انسانی و دستیابی محققان ایرانی به آلواسکین برای درمان بیماران سوختگی های عمیق خبر داد و گفت: این درمان برای سوختگی های عمیق کاربرد دارد و بیشترین سازگاری را نیز با پوست طبیعی داشته است و در زمان منطقی جلوی بروز عفونت را می گیرد.

دکتر زالی افزود: این پروژه ملی برای درمان بیماران سوختگی راه جدیدی را باز کرده و یکی از معضلات عرصه سلامت را رفع کرده است.

زالی مشکل اصلی بیمارانی که دچار سوختگی می شوند را عفونت اولیه و اختلالات آب و الکترولیت در بدن این بیماران دانست و افزود: بیماران سوختگی به دلیل عفونت و این اختلال دچار این مشکل می شوند و میزان مرگ و میر آنها در این زمان بیش از زمانهای دیگر است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به خصوصیات آلواسکین در مقایسه با سایر روشهای درمانی استفاده از فیبروبلاست در درمان سوختگی گفت: این درمان برای سوختگی های عمیق کاربرد دارد و بیشترین سازگاری را نیز با پوست طبیعی داشته است و در زمان منطقی جلوی بروز عفونت را می گیرد.

وی یادآور شد: سلول فیبروبلاست که در این پروژه تحقیقاتی مورد توجه قرار گرفته است یکی از پر تراکم ترین بافت های همبندی انسان است که یکی از سلولهای تأثیر گذار در بدن انسان محسوب می شود.

زالی با اشاره به فعالیت های مشابه ای که در کشور در زمینه استحصال فیبروبلاست برای درمانهای اسکار، زخم، سالک و سوختگی های خفیف انجام گرفته است، گفت: هم اکنون در دنیا نیز در دانشگاههای لوزان و توکیو نیز کارهایی در این زمینه انجام گرفته است که محققان مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی آخرین یافته ها در این زمینه را رصد کرده اند.

وی یکی از چالشهای مورد نیاز برای کشت سلولی را تهیه مونومر مخصوص برای اینکار دانست و گفت: خوشبختانه محققان پژوهشگاه پلیمر کشور توانستند به مونومر کانفلنت مخصوص برای برای کشت سلولهای مورد نیاز آلواسکین دست پیدا کنند و در حال حاضر در این زمینه به خودکفایی برسیم.