خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: اذان به عنوان یکی از ارکان اصلی عبادی مسلمانان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، اما در برخی موارد پخش آن از مساجد با مخالفتهایی رو به رو می شود که به دلیل حقانیت مسلمانان و ضرورت پاسخگویی به نیازهای آنها، محدودیتها رفع و نوای اذان در مناطق مسلمان نشین طنین انداز می‌شود .

اخیرا وزیر توسعه اجتماعی مراکش خواستار ممنوعیت اذان صبح در مساجد این کشور شد و اظهار داشت: اذان در صبح بسیار زود سر و صدای بسیاری ایجاد که برای گردشگران این کشور مزاحمت تلقی می شود و در نتیجه گردشگری مراکش را با چالش مواجه می کند.

این درخواست وی از سوی نهادها و شوراهای مختلف اسلامی به ویژه وزارت اوقاف این کشور با انتقادهای شدیدی همراه بود هسات . 

با چنین رویکردی، مسلمانان و غیرمسلمانان موریتانی نسبت به ممنوعیت استفاده از بلندگو برای سردادن بانگ اذان اعتراض کرده و هشدار دادند که این امر هماهنگی اجتماعی در این کشور آفریقایی را به خطر می اندازد .

در همین راستا، در حالی که طنین اذان نمازهای یومیه سالهای متمادی در مناطق اطراف مساجد آذربایجان به ویژه باکو به گوش می رسید، بلندگوهایی که به مناره های مسجد گنبد سبز قاضی سلطان علی متصل بود خاموش شد.

مقامهای مسئول در این رابطه اظهار داشتند که این ممنوعیت ضروری بوده، چرا که صدای بلند اذان، ساکنان اطراف مسجد را به ویژه در پایتخت کشور آزرده خاطر کرده است. اما برخی از منتقدان این اقدام را به عنوان نقض آزادای دینی در آذربایجان توصیف کردند.

اما در پی مخالفتهایی که در نقاط مختلف برای پخش نوای روح بخش اذان وجود داشته و دارد، حق مسلم مسلمانان برای بهره مندی از این ندای ملکوتی و حقیقت این امر که این صدا، مزاحمتی برای ساکنان مناطق مختلف نیست، نظرهای منفی را پس از مدتی تغییر و رأی مثبت برای ادامه پخش اذان صادر می شود.

چنانچه آذربایجان نیز پس از مدتی محرومیت، پخش نوای اذان را بلامانع اعلام کرد .

رئیس جمهور آذربایجان قانون ممنوعیت استفاده از بلندگوهای قدری به منظور پخش طنین صدای اذان را مورد تجدید نظر قرار داده و آن را لغو کرد. یکی از معاونان ارشد الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان اعلام کرد که به دنبال گسترش خشم مردم از ممنوعیت پخش صدای بلند اذان در مساجد باکو این قانون مورد تجدید نظر قرار می گیرد.

اداره امور مسلمانان قفقاز که امور مسلمانان را به نیابت از دولت ساماندهی می کند قانون منع استفاده از بلندگوهای قوی را برای پخش اذان به علت ایجاد مزاحمت برای ساکنان اطراف مساجد اعلام کرد، این تصمیم مورد انتقاد بسیاری از مسلمانان شیعه آذربایجان و گروه های حقوق بشر قرار گرفت که آن را نقض حقوق دینی توصیف کردند. 

طنین صدای اذان در الجزایر پس از 10 سال

پس از 10 سال، صدای اذان در رسانه های گروهی کشور الجزایر طنین انداز شد. شبکه های رادیوهای محلی و تلویزیون الجزایر در ساعات نمازهای 5 گانه اذان را پخش کردند . 

پس از سال 1993 در پی فشارهای جناحهای سکولار ممنوعیت اذان از سوی علی کافی رئیس شورای دولت الجزایر صادر شد که پس از گذشت 10 سال مجددا پخش شد.

از آنجائی که حکومت رسمی الجزایر اسلام است، دولت این کشور در نظر گرفت به منظور سازش و مصالحه با شهروندان مسلمان، حفظ وحدت ملی میان مردم الجزایر، اجرای تعهدات صلح طلبانه و اعاده حیثیت و هویت مسلمانان الجزایر این قانون را صادر کند .

طرح و اجرای "اذان واحد" در مصر

طرح "اذان واحد" از طریق دستگاههای برقی و تجهیزات صوتی مدرن به بهترین شکل ابتدا در قاهره و سپس کشور مصر اجرا شود . وزیر اوقاف مصر یک بار در سال 2004 با این طرح موافقت کرد ولی به دلیل مخالفتها منصرف شد .

اجرای طرح "اذان واحد" در امارات 

پس از موفقیت تجربه اذان واحد در ابوظبی، شورای کل وزارت امور اسلامی و اوقاف امارات اعلام کرد مرحله دوم در فجیره اجرا می شود که پس از آن دیگر شیخ نشینهای امارات عربی متحده را نیز در بر خواهد گرفت. امارات تنها دولت در حوزه کشورهای خلیج است که طرح اذان واحد را اجرا می کند.