خبرگزاری مهر- گروه دین و اندیشه: همزمان با رشد بازار اقتصاد اسلامی در کشورهای اسلامی و کشورهای غربی، بسیاری از بانکها تلاش می‌کنند خدمات مالی و اقتصادی خود را با موازین شریعت اسلام همسان کنند تا علاوه بر جذب مشتریان بیشتر بتوانند سهمی از این بازار درحال رشد را به خود اختصاص دهند.

به موازات افزایش درخواست بانکها به منظور پیوستن به بازار مالی در حال توسعه اسلامی ، بانکداری اسلامی نیز در سراسر جهان گسترش می یابد و این امر استفاده از تسهیلات بانکی و قوانین مالی شرع اسلام را آسان کرده است .

بانکداری اسلامی که زمانی تنها حس کنجکاوی غربیان را تحریک می کرد، اکنون به پدیده ای در حال رشد تبدیل شده و سهم بزرگی از بازار اقتصاد کشورهای حوزه خلیج فارس را در اختیار گرفته است.

همکاری "مؤسسه اوراق بهادار و سرمایه گذاری بریتانیا" با "مؤسسه امور مالی لبنان" به منظور ایجاد مهارتهای تخصصی در زمینه بانکداری است که به واسطه بانکداری اسلامی در کشورهای اسلامی چون مالزی ، ترکیه و همچنین کشورهای اروپایی که دارای اقلیتهای مسلمان بسیاری هستند از جمله نمونه های فعالیت بانکهای اسلامی در غرب محسوب می شود.

این در حالی است که در ایالات متحده، نظام بانکداری اسلامی نسبتاً تازه است، اگرچه تنظیم کنندگان اظهار داشتند که آنها درحال تطبیق دادن و افزایش فعالیتها هستند.

براساس آمار اعتبار خدمات مالی بریتانیا حسابهایی که خواستار تسهیلات بانکی مبنی بر قوانین شرع اسلام هستند از 200 میلیارد دلار به 500 میلیارد دلار افزایش یافته و هر سال نیز 10 تا 15 درصد افزایش می یابد. از آنجا که قوانین شرع ، رباخواری را ممنوع کرده است ، بیشتر مسلمانان انگلستان در زمینه خرید خانه با مشکل مواجه هستند.

" بانک اسلامی بریتانیا" که سپتامبر 2004 آغاز به کار کرد، فراتر از شعبات خود در لندن  ، بیرمنگام و لستر، خدمات پستی و تلفنی به مسلمانان ارائه می دهد و همچنین اخیرا شعبی را در سراسر این کشور تأسیس کرده است. بانک دویچه، بزرگترین بانک آلمان نیز در راستای افزایش مشتریان و جمعیت مسلمانان خدمات خود را بر اساس قوانین اسلامی و قانون شرع ارائه می کند.

بسیاری از شعب بانکهای مشهور غربی نیز شعبه هایی را در کشورهای اسلامی تأسیس و خدمات خود را با موازین شریعت اسلامی همسان می کنند تا علاوه بر ارائه خدمات، مشتریان بیشتری به دست آورند. در میان این نمونه ها می توان به فعالیت بانک HSBC به عنوان یکی بزرگترین گروه های بانکداری در جهان و سومین بانک بزرگ جهان در مالزی اشاره کرد. بانک Lloyds TBS نیز بانک بزرگ بریتانیایی است که طی اقدامی منحصر به فرد حساب بانک تازه ای را برای تاجران مسلمان افتتاح کرد تا امکان دسترسی آنها به سایر بانکها نیز گسترده تر شود.

در حال حاضر اقتصاد اسلامی در بخش صنعت اقتصاد جهانی، به سرعت رشد می کند.

پائیز سال گذشته بانک هانگ سنگ، دومین بانک بزرگ هنگ کنگ که بخشی از بانکداری بزرگ HSBC محسوب می شود بخش سرمایه گذاریهای اسلامی خود را فعال کرد. هنگ کنگ آخرین منطقه ای است که اخیراً وارد فهرست بلند مؤسسات بین المللی شده که به اقتصاد اسلامی توجه دارند، پیش از آن سیتیگروپ، HSBC، بانک دویچه فعالیتهای بانکداری اسلامی خود را توسعه داده اند.

در آسیا اقتصاد اسلامی به سرعت در حال رشد است و مالزی تلاش می کند به عنوان یک قطب منطقه ای در این عرصه شناخته شود. اندونزی، تایلند و سنگاپور نیز از دیگر کشورهایی هستند که بخش اقتصاد اسلامی خود را توسعه داده اند. سال گذشته تونس و مراکش نیز نخستین بانکهای اسلامی خود را تأسیس کردند. وامها و اوراق بهادار اسلامی در ایالات متحده و بریتانیا نیز روند رو به رشدی را طی می کنند.

بانکداری اسلامی به جای سود که در قوانین شرع حرام است سود یا ضرر خود را با مشتریان سهیم می شود. بر اساس این نظام، بانک با مشتریان خود ارتباط نزدیکی داشته و پروژه های مشترکی را با هدف فروش به شخص ثالث ایجاد می کنند.

بر اساس اظهارات دبیر کل شورای عمومی بانکهای اسلامی 300 بانک و مؤسسه اقتصادی اسلامی در سراسر جهان وجود دارد که دارائی های آنها به 300 میلیارد دلار می رسد و پیش بینی شده این مقدار تا سال 2013 به یک تریلیون خواهد رسید.

میزان افزایش دارایی های بانکهای کشورهای اسلامی طی سالهای 1998 تا 2003 به طور متوسط 7/13 درصد افزایش داشته است، اما این میزان طی چند سال گذشته تقریباً دو برابر شده است. سود در نظام بانکداری اسلامی 50 درصد در سال 2003 افزایش یافته و بازگشت آن ارزش خالص آن نیز بیش از 15 درصد افزایش داشته است.

گسترش و رونق بانکداری اسلامی در میان کشورهای اسلامی از یک سو و تقاضای کشورهای غربی مبنی بر تطابق قوانین بانکداری خود با قوانین اسلام نیز از سوی دیگر رشد چشمگیر این نوع نظام سود دهی اسلامی را رقم زده است. صنعت بانکداری اسلامی که تقریباً سه دهه پیش آغاز به فعالیت کرده، رشد قابل توجهی داشته و توجه بسیاری از سرمایه گذاران و بانکداران سراسر دنیا را به خود جلب کرده است.