مدتهاست در اذهان عمومي اين تصور جا افتاده كه هر كس مهريه بيشتري دارد خوشبخت تر خواهد شد و از جايگاه ارزشمند تري در نزد همسر، خانواده و دوستانش برخورداربوده و با بهاي حقيقي خود ازدواج كرده است .
در واقع اين روزها مهريه هاي سنگيني در قالب سكه هاي طلا بر اساس اعداد تاريخ تولد چنان رايج شده است كه مهريه هاي 5 سكه و 14 سكه طلا با نيتهاي مقدس ديگر جايگاه هميشگي خود را ندارد ، ولي به راستي تعداد سكه هاي طلايي كه در سند ازدواج ثبت مي شود چقدر مي تواند ضامن خوشبختي زوجهاي جوان شود؟
امروزه راهروهاي دادگاه خانواده مملو از زنان و مرداني است كه با قصد خلاصي از يكديگر تنها به طلاق مي انديشند و در اين راه زنان به دنبال گرفتن مهريه و مردان به دنبال ترفندي براي نپرداختن آن و در نهايت به دنبال راه حلي براي طولاني كردن مسير رسيدگي به پرونده هستند. و اين در حالي است كه اين زنان و مردان درآغاز زندگي مشترك در اين انديشه بودند كه مهريه چيزي است كه كسي نگرفته و كسي هم نپرداخته است.
شايد از همين رو است كه مهريه به عنوان يك سنت حسنه و ارزشمند، امروزه با تصور مشكل زا شدن در آينده مردان، مسوولان را به اين فكر واداشته تا طرحي تحت عنوان بيمه مهريه را در دست بررسي قرار دهند . بيمه اي كه چندان به آينده اجرايي آن اميدي نيست .
مرد جواني با ابراز رضايت از طرح بيمه مهريه و طلاق مي گويد : طرح بيمه مهريه و طلاق در صورتيكه در كشور اجرايي شود مي تواند براي زنان و مردان و به خصوص زوجين جوان نقش حمايت كننده مفيدي داشته باشد.
زن جواني كه به منظور طلاق به دادگاه خانواده مراجعه كرده ، در اين زمينه مي گويد : همسرم درآمد چنداني ندارد ولي مادرم مجبورش كرد كه مهريه 1000 سكه طلايي من را بپذيرد و حالا كار به جايي رسيده است كه مهريه ام را به او بخشيده ام و فقط مي خواهم طلاقم بدهد.
اين زن جوان ادامه مي دهد : به نظر من هرگز مهريه بالا نمي تواند ملاكي براي خوشبختي يك زوج باشد ، دختر خواهرم با مهريه اي در حدود 5 سكه طلا ازدواج كرد و الان با هزاران سكه طلا هم زندگيش را عوض نمي كند.
مرد جواني كه در راهروي دادگاه خانواده قدم زنان مطلبي را زير لب زمزمه مي كند ، مي گويد : پس از 6 ماه از آغاز زندگي مشترك همسرم مهريه خود را كه 1353 سكه طلا است به اجرا گذاشته و خواهان مهريه اش است . حالي است كه حتي اگر تمامي زندگي خود و پدرم را به فروش بگذارم توانايي پرداخت نيمي از مهريه را نيز ندارم .
مجيد فلاحت ادامه داد : قبل از آغاز زندگي مشترك هميشه در اين فكر بودم كه مهريه تنها در سند ازدواج باقي مي ماند و هرگز فكر نمي كردم روزي برسد كه بخواهم چنين مبلغ سنگيني را به همسرم پرداخت كنم ، در حالي كه همسرم قبل از ازدواج تعيين مهريه سنگين را تنها اجراي رسومات خانواده ها و پز دادن در مقابل فاميل و بستگان مي دانست.
معاون امور اجتماعي سازمان بهزيستي در گفتگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر در خصوص طرح بيمه مهريه و طلاق مي گويد : اگراين طرح اجراي شود ، شوهر مي تواند در صورت رضايت مبلغي را ماهانه به بيمه پرداخت كند و چنانچه در آينده مجبور به جدايي از يكديگر شوند زن مي تواند در مدت زمان كوتاهي مهريه خود را دريافت كند بدون اينكه مرد از لحاظ مالي تحت فشار قرار گيرد .
دكتر سيد حسن علم الهدايي ادامه مي دهد : در بيمه طلاق نيز شوهر مي تواند مبلغي را ماهانه به بيمه پرداخت كند و در صورت جدايي بيمه ماهانه مبلغي را براي اداره زندگي به زن پرداخت خواهد كرد و اين امر تا حدودي مي تواند در حمايت از زنان موثر واقع شود.
وي تصريح مي كند : در حال حاضر طرح بيمه مهريه و طلاق توسط كارشناسان در دست بررسي قرار دارد اما اجراي حتمي آن هنوز مشخص نيست .
معاون امور اجتماعي سازمان بهزيستي خاطر نشان مي كند : طرح بيمه مهريه و طلاق قرار بود در مشهد اجرا شود اما هنوز با توجه به اينكه مراحل كارشناسي اين طرح پايان نيافته است براي اجراي اين طرح اقدامي صورت نگرفته است .
80 درصد زنان مراجعه كننده به دادگاه مهريه خود را مي بخشند
رييس مجتمع دادگاه خانواده در خصوص وضعيت مهريه مي گويد : 80 درصد زناني كه به دادگاه خانواده مراجعه مي كنند با وجود اينكه ممكن است پشتوانه مالي نيز نداشته باشند ، اما به جهت اينكه اميدي براي ادامه زندگي ندارند براي طلاق از همسر خود مهريه را مي بخشند .
دكتر حميديان در خصوص تعيين مهريه هاي سنگين در ميان زوج هاي جوان مي گويد : اكثر مهريه هاي دختران و پسراني كه امروزه زندگي مشترك خود را آغاز مي كنند بسياري بالاست و اين در حالي است كه اكثر اين افراد مهريه بالا را ضامن خوشبختي صد در صد خود در زندگي آينده مي دانند .
وي با بيان اينكه مهريه بايد متناسب با وضعيت مالي مرد تعيين شود، ادامه مي دهد : امروزه حتي مرداني با وضعيت مالي نامناسب و در حد ضعيف مهريه هاي پيشنهادي از سوي زنان را به دليل جلب رضايت زوج بدون توجه به شرايط زندگي خود در آينده مي پذيرند و به اين موضوع فكر نمي كنند كه شايد روزي همسر او مهريه خود را به اجرا گذارد.
مهريه سنگين هميشه مشكل ساز نيست
حميديان، يكي از عوامل افزايش تعيين ميزان مهريه را فراموش كردن فرهنگ اصيل كشورمي داند و مي افزايد : امروزه اكثر جوانان به خاطر چشم و همچشمي وبه بهانه سرافكنده نشدند در خانواده ، مهريه هاي سنگين را مي پذيرند و ديگر بر اساس سنت هاي زيباي گذشته عمل نمي كنند.
رييس دادگاه خانواده همچنين تاكيد مي كند مهريه سنگين هميشه مانع فروپاشي زندگي مشترك زوجين محسوب نمي شود
يك قاضي دادگاه خانواده نيز مي گويد: امروزه متاسفانه تعيين مهريه بر عهده پدران زوجين است و در اين زمينه كمتر از زوجين نظري خواسته مي شود، حتي در زمان مطالبه مهريه نيز امروزه اگر زن تمايلي هم براي مطالبه مهريه نداشته باشد والدين بر در خواست آن تاكيد مي كنند .
علي سيفي با بيان اينكه مهريه سنگين ضامن بقاي زندگي محسوب نمي شود، ادامه مي دهد : برخي معتقدند كه مهريه سنگين مي تواند مانع مناسبي در برابر مشكلات اقتصادي و اجتماعي باشد در حالي كه تجربه نشان داده است كه اكثر زوجيني كه مهريه بالايي براي آنان تعيين مي شود در زندگي مشترك با مشكلات بيشتري روبرو هستند.
مردم نسبت به حقوق خود بي اطلاع هستند
وي مي افزايد : امروزه اكثر زوجين نسبت به حقوق خود آشنايي ندارند و حتي در برخي موارد از عند المطالبه بودن مهريه و اينكه در هر زمان مي توانند آن را دريافت كنند اظهار بي اطلاعي مي كنند.
قاضي شعبه 235 دادگاه خانواده ادامه مي دهد : با توجه به اينكه امروزه اكثر مهريه هاي تعيين شده تا حد زيادي سنگين است، اكثر مردان از پرداخت آن عاجر هستند و توانايي مالي لازم را در پرداخت آن را ندارند و در اينجااست كه با تشخيص دادگاه مرد به صورت اقساطي مهريه را به زن پرداخت مي كند و در صورتيكه از اين طريق نيز حاضر به پرداخت حق قانوني زن نشود راهي زندان مي شود .
وي خاطر نشان مي كند : حتي امروزه زنان در زمان صلح نيز مبادرت به مطالبه مهريه مي كنند و خواهان حق قانوني خود هستند كه در چنين مواقعي برخي مردان حاضر به پرداخت و عده اي به هر طرق ممكن سعي مي كنند از پرداخت آن خودداري كنند .