آیت الله محمد امامی کاشانی امام جمعه موقت تهران و تولیت مدرسه عالی شهید مطهری در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه فطریه برای هر نفر 1200 تومان است، اظهار داشت: قیمت 3 کیلوگرم گندم که قوت قالب است 1200 تومان است. کسانی که بیشتر برنج مصرف می کنند واجب نیست که حتما پول 3 کیلوگرم برنج را پرداخت کنند بلکه مستحب است اما باید پول 3 کیلوگرم گندم را که معادل 1200 تومان است پرداخت کنند. بر این اساس یک خانواده 5 نفری باید 6 هزار تومان فطریه پرداخت کنند.
وی با اشاره به اینکه کسانی که کسب و کاری داشته و زندگی متعارفی دارند و می توانند زندگی خود را اداره کنند باید فطریه پرداخت کنند و پرداخت فطریه به عهده سرپرست خانواده است تصریح کرد: فطریه به نیازمندان و کسانی که محتاج هستند پرداخت می شود و اگر کسی از سادات باشد می تواند فطریه را به سادات و غیر سادات بدهد اما اگر کسی از سادات نباشد نمی تواند فطریه را به سادات بدهد.
امام جمعه موقت تهران با بیان اینکه عید فطر عید مسلمانان به شمار می رود یادآور شد: در عید سعید فطر جامعه اسلامی در نشاط و شادی به سر می برد. بنابراین هم فقرا و هم اغنیا باید از این ایام بهره مند شوند از این رو تأثیر مثبتی بر جامعه دارد.
امام جمعه موقت تهران درادامه افزود: ازشب عید فطر که ماه دیده می شودمستحب است که این هزینه کنار گذاشته شود و در روز عید قبل از نماز عید فطر به فقیر برسانند. اگر شخص فقیر و یا نیازمندی در نزدیکی او نبود این هزینه را کنار گذارد تا در زمان مناسب به او بدهد. بنابراین زمان پرداخت فطریه از روز قبل از عید تا پیش از نماز عید فطر خواهد بود.
وی همچنین میزان کفاره هر روز که روزه به صورت غیر‌عمد خورده شده باشد را 400 تومان اعلام کرد.
کفاره روزه
کفّاره همان جریمه اى است که براى باطل کردن روزه معین شده است و عبارت است از: آزاد کردن یک بَرده ؛ دو ماه روزه گرفتن که سى و یک روز آن باید پى در پى باشد؛ سیر کردن شصت فقیر, یا دادن یک مُدّ طعام به هر یک از آنها.
کسى که کفّاره بر او واجب شود باید یکى از این سه را انجام دهد و چون امروزه برده به معناى فقهىِ آن یافت نمى شود مورد دوّم یا سوم را انجام مى دهد و اگر هیچ یک از اینها برایش مقدور نیست هر مقدار که مى تواند باید به فقیر طعام بدهد و اگر اصلاً نتواند طعام بدهد باید استغفار کند.(1)
در این موارد به جا آوردن قضاى روزه واجب است ولى کفّاره ندارد
1- روزه دار عمداً قى کند؛2- در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با حال جنابت , یک یا چند روز روزه بگیرد؛3- در ماه رمضان , بدون اینکه تحقیق کند صبح شده یا نه ؟ کارى کند که روزه را باطل مى کند, مثلاً آب بخورد, و بعداً معلوم شود صبح بوده است؛ 4- کسى بگوید صبح نشده و روزه دار به گفتهء او, کارى کند که روزه را باطل مى کند, و بعداً معلوم شود صبح بوده است(2)؛5- روزه هایى که به واسطه سفر باطل شده است(3)؛6- روزه هاى ایام حیض و نفاس بانوان (4)؛ 7- بر اثر ندانستن مسأله , مبطلى انجام داده ولى نمى توانسته مسأله را یاد بگیرد, یا اصلاً ملتفت نبوده (5).
اگر عمداً روزه رمضان را نگیرد یا عمداً آن را باطل کند قضا و کفاره واجب مى شود(6)
مواردى که فقط باید براى هر یک روز یک مد طعام به فقیر داده شود
1- به واسطه مرض نتواند روزه بگیرد و مرض او تا سال بعد طول بکشد و اگر چنانچه مرض او تا چندین سال طول بکشد قضاى سال آخر را باید به جا آورد و سالهاى گذشته را براى هر یک روز یک مد طعام به فقیر بدهد(7)
2- کسى که به واسطهء پیرى , روزه گرفتن برایش مشقت دارد و بعد از رمضان هم نمى تواند قضاى آن را به جا آورد.(8)
3- مرضى دارد که زیاد تشنه مى شود و روزه گرفتن برایش مشقت دارد و بعد از رمضان هم نمى تواند قضاى آن
را به جا آورد(9).
مواردى که باید قضاى روزه را به جا آورد و براى هر یک روزه یک مد طعام به فقیر بدهد:
1- به واسطه عذرى ; مثلاً سفر روزه نگرفته و بعد از ماه رمضان عذر برطرف شده و تا رمضان سال بعد عمداً
قضاى آن را به جا نیاورده است .(10)
2- به واسطه عذرى روزه نگرفته و بعد از رمضان عذر او برطرف شده و تا چند سال قضا آن را تأخیر انداخته
(قضا و یک کفاره 10سیرى ), کفاره تکرار نمى شود.(11)
3- موقعى که عذر دارد, تصمیم او بر این است که بعد از برطرف شدن عذر, قضا روزه را به جا آورده و عذر برطرف شد و پیش از آن که قضا کند درتنگى وقت عذرى برایش پیدا شود, قضا آن واجب و یک مد طعام احتیاط واجب است(12) .
4- در قضا روزه کوتاهى کند و وقت تنگ شود و در تنگى وقت عذرى برایش پیش آید.(13)
5- مرضى دارد که زیاد تشنه مى شود و روزه گرفتن برایش مشقت دارد ; اضافه بر یک مد طعام , بنابر احتیاط واجب (قضاى آن را هم به جا آورد.(14)
6- زنى که زائیدن او نزدیک است و روزه براى حملش ضرر دارد و نمى تواند روزه بگیرید.(15)
7- زنى که زاییدن او نزدیک است و روزه براى خودش ضرر دارد و نمى تواند روزه بگیرد قضاى آن را باید به ت جاآورد و بنابر احتیاط واجب براى هر یک روز, یک مد طعام به فقیر بدهد.(16)
8- زنى که بچه شیر مى دهد و شیر او کم است و روزه براى بچه اى که شیر مى دهد ضرر دارد(17).
9- زنى که بچه شیر مى دهد و شیر او کم است و روزه براى خودش ضرر دارد, قضاى روزه را باید به جا آورد وأبنابر احتیاط واجب براى هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد.(18)
10- به واسطهء عذرى , غیر مرض مانند مسافرت , روزهء رمضان را نگیرد و عذر او تا رمضان سال بعد طول بکشد,حقضا آن را باید به جا آورد و احتیاط مستحب آنست که براى هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد.(19*
---------------------
1- توضیح المسائل , م 1660 ،1661
2- توضیح المسائل , م 1688
3- تحریرالوسیله , ج 1 ص 298 م 4
4- العروةالوثقى , ج 2 ص 390 م 3
5- همان , م 1659
6- همان , م 1658و 1710
7- توضیح المسائل , م 1703و 1707
8- توضیح المسائل , م 1726
9- توضیح المسائل , م 1727
10- توضیح المسائل , م 1705
11- توضیح المسائل , م 1709
12- توضیح المسائل , م 1706
13- توضیح المسائل , م 1706
14- توضیح المسائل , م 1727
15- توضیح المسائل , م 1728
16- توضیح المسائل , م 1728
17- توضیح المسائل , م 1729
18- توضیح المسائل , م 1729
19- توضیح المسائل , م 1703