به گزارش خبرگزاری مهر، قهرمان سلیمانی رایزن فرهنگی ایران درباره موضوع "جهان اسلام و چالش‌های درونی" گفت: غزالی در زمرة معدود کسانی است که از مدرّسی نظامیة بغداد تا خلوت خانقاه توس را انتخاب کرد و در این فاصلة دراز می‌توان گفت همة نحله‌های فکری روزگار خود را آزمود؛ هم فلسفه می‌دانست و هم منطق، هم کلام و هم حدیث و فقه که بیشتر در بغداد به فقیه و متکلّم شناخته می‌شد. او قدرتمندترین پیوندگر بین مدرسه و خانقاه، دو نهاد تأثیرگذار در جامعة اسلامی بود و تأثیر او بدان اندازه بود که در همان زمان حیاتش آثارش را در غرب اسلامی نقد می‌کردند.
لازمه تفاهم در درون جهان اسلام اوج گرفتن نگاه رهبران دینی از فرش و عرش است
رایزن فرهنگی ایران در پایان اظهار داشت : اگر قرار است تفاهمی در درون جهان اسلام صورت گیرد، لازمة این تفاهم اوج گرفتن نگاه رهبران دینی از فرش و عرش است.
پرفسور احمد رحمان‌اف در موضوع "امام محمد غزالی و گفتگوی ادیان" گفت: منطق اسلام دیالوگ و گفتگو است. همه ما شاهدیم که از اواخر سدة 20 و اوایل سدة 21 مورد توجه افکار عمومی جهان قرار گرفت. یکی از این راهکارهها پیشنهاد خاتمی رئیس جمهور سابق ایران در زمینة "گفتگوی تمدنها" بود که با استقبال جهانی روبرو شد. امام محمد غزالی در احیا علوم دین بقای دین و دولت و همزیستی آنها در کنار یکدیگر لازم می‌داند. غزالی کوشیده است سیاست را با اخلاق نزدیک سازد. او تمام زمینه‌های رشد جامعه را وابسته به وزیر می‌داند.
فردوسی و غزالی دو ستاره درخشان طوس هستند
قهار رسولیان هم درموضوع "زادگاه غزالی در مسیر تاریخ" گفت : طوس در گذشته ولایت کوچکی بود و دارای منابع زیرزمینی زیاد بود. تابران یکی توابع طوس است که آن زادگاه امام محمد غزالی است. طوس دوستارة بسیار درخشان دارد: یکی در عرصة ادب حکیم ابوالقاسم فردوسی و دیگری در عرصة علم یعنی امام محمد غزالی است.
در بخش دوم همایش، رستم نظراف از دانشگاه تکنیکی تاجیکستان در موضوع "اهمیت تعلیمات سیاسی امام محمد غزالی" گفت: امام غزالی در دوره‌ای زیسته که چند قرن از ما فاصله دارد، اما تعلیمات سیاسی او تا این زمان اهمیت جهانی داشته است.
وی افزود: اگر ما نتوانیم تولیدات خود را پیشکش نماییم، خطر از بین رفتن آنها وجود دارد. دنیای امروزی دنیای مدل است. مدل غربی، مدل شرقی، اروپایی، روسی، ایرانی و ... در زمان غزالی هم وضع به همین صورت بود. یعنی مدل‌های مختلف وجود داشت.
نظراف ادامه داد: خلافت عرب در آن دوران، خلافتی بسیار بزرگ بود. در دورة سلجوقیان، ترکان موفق به ترویج مدل‌های خود شدند. این تقابل در زمان غزالی وجود داشت، چه در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و ... و چه در زمینة جامعه. غزالی تمام این مدلها با قرآن و منطق قرآنی مطابق نمود و آنها را در چارچوب قرآنی تفسیر نمود. غرب و شرق امروزه نیز در حال تعامل است. بهترین راه این تعامل هم گفتگو است. در روند جهانی‌شوی اگر سیاستمداران ما از این نوع تعلیمات مایه می‌گرفتند بسیار خوب می‌شد.
غزالی مسائل تفرقه‌انگیز را کنار می‌گذاشت
نبات‌اف زین‌الدین ازدانشگاه اسلامی تاجیکستان در موضوع "تقابل غزالی و فلاسفه" گفت: علم فقه و به ویژه در اصول فقه غزالی عالمی بسیار برجسته است. حتی او برای دانشمندان زمان خود بسیاری از معماهای دینی را تفسیر و توضیح داده است. علم فقه را برای آنها روشن‌تر کرد. غزالی کسی است که مسئله‌های تفرقه‌انگیز را کنار می‌گذارد و سعی دارد پیوندی و اتحادی بین فرق مختلف دینی بوجود آورد. همه می‌دانیم که فارابی و ابن سینا در فلسفه از عقاید فلاسفة یونانی بسیار استفاده کرده‌اند. اما غزالی چیزی که بیشتر بدان پرداخت فلسفه‌ای بود مبتنی بر دین اسلام و رسیدن به حقیقت از طریق منطق اسلامی.
رحیم‌اف هم درموضوع "مقام انسان درآثار غزالی" طی سخنانی گفت: درتعلیمات اسلامی، خداشناسی از خودشناسی آغاز می‌شود. در آثار غزالی نیز همین موضوع محور اساسی است.
خانم ملکه عطایوا دانشیار دانشگاه دولتی باباجان غفوراف در باب موضوع "سهم محققان تاجیک در تحقیق آثار غزالی" طی سخنانی گفت: محققان تاجیک از جمله عبدالواحد شمال‌اف است که بیش از 300 مقاله در زمینة آثار گذشتگان نوشته است که بیشتر آنها در زمینه غزالی و فلسفة اوست.