این انتخابات برای برگزیدن 5 عضو از 10 عضو غیر دائم شورای امنیت برگزار می گردد. شورای امنیت دارای 15 عضو شامل 5 عضو دائم و 10 عضو غیر دائم است . اعضای غیر دائم براساس تقسیم بندی های و سهمیه بندی های جغرافیایی معرفی و با رای مستقیم 182 کشور عضو مجمع عمومی انتخاب می شوند.
در حالی که در حوزه آسیا رقابت بین ایران و ژاپن برای کسب یک کرسی در جریان است در حوزه های اروپا نیز کشورهای ایسلند، ترکیه و اتریش برای کسب دو کرسی با یکدیگر رقابت سختی دارند. در دوحوزه جغرافیایی آفریقا و آمریکای لاتین نیز توافقات پیش از نشست علنی مجمع عمومی انجام شده است به شکلی که اوگاندا و مکزیک بدون رقیب دراین دوره از رقابت حاضر شده اند لذا از هم اکنون اوگاندا و مکزیک را می توان عضو غیر دائم شورای امنیت دانست .
در پی این انتخابات بلژیک ، اندونزی ، پاناما، ایتالیا و آفریقای جنوبی از شورا خارج می شوند و دیگر اعضاء شورا که یکسال دیگر درشورا باقی می مانند متشکل از بورکینافاسو، کاستاریکا، کروواسی ، لیبی و ویتنام هستند. فاتحان این انتخابات می توانند از اول ژانویه سال 2009 میلادی (12دی) به مدت دو سال برکرسی غیر دائم شورای امنیت تکیه بزنند.
بنا بر گزارش مهر، کرسی های شورای امنیت حتی کرسی های غیردائم و بدون حق وتو به کشورها در مهمترین مسائل جهان حق اظهار نظر می دهد و درصورتی که قدرت های بزرگ به حمایت و رای کشورهای کوچک درون شورا نیاز داشته باشند ، جایگاه و نقشی با اعتبار برای آنان درنظر گرفته می شود.
در رقابت مربوط به حوزه آسیا ژاپنی ها ازماههای اخیر تمام توان و امکانات مادی و سیاسی خود را بکار گرفته تا برای چندمین بار ظرف 17 سال گذشته عضو شورای امنیت شوند. البته این کشور از جمله نامزدهای عضویت غیر دائم در شورای امنیت نیز می باشد.
در شرایطی که از مجموع 192 کشور عضو سازمان ملل 24 کشور بین 8 تا 18 سال عضو شورای امنیت بوده اند، 114 کشور از جمله ایران صرفا" به مدت دو سال امکان عضویت موقت درشورا را پیدا کرده اند و در این میان ژاپن تنها کشوری است که 18 سال سابقه عضویت درشورا را داشته است.
در این بین آمریکا و تعدادی از کشورهای عضو غیر دائم شورا برای جلوگیری از تغییرات احتمالی در ترکیب این سازوکار موثر سازمان ملل وعدم اخلال دراجرای اهداف خود هرساله تمام توان وامکانات خود را ازکانالهای علنی وغیر علنی بکار می بندند.
قابل توجه است که آمریکایی ها در انتخابات سال گذشته با دخالت مستقیم در انتخابات شورا در عمل مانع ورود ونزوئلا به جمع اعضاء غیردائم شورا شده و امسال نیز از ژاپن دربرابر ایران حمایت می کنند.
دیپلماتها در سازمان معتقدند که ژاپنی ها به دلیل کاندیداتوری برای عضویت دائم در شورای امنیت ، تامین 20 درصد از هزینه های سازمان ملل و حمایت علنی آمریکایی ها و جناح همراه آنان در سازمان ملل، بدنبال پیروزی در اولین مرحله رای گیری هستند.
وزیر امور خارجه ایران در 14 تیرماه سالجاری دردیدار با نمایندگان 57 کشور اسلامی از تمایل تهران برای عضویت دراین شورا خبرداده بود و رسما" نیز در اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای غیر متعهد درتهران نیز آن را اعلام نمود.ایران پیش از این در سالهای 1995 و 1996 میلادی در شورای امنیت به عنوان عضو غیر دائم حضور داشته است.
درخواست عضویت ایران در شورا در حالی مطرح است که بیشتر کشورهای غربی در مقایسه با دیگر رقیب ما در حوزه آسیا تمایلی به این عضویت ندارند و در این راستا نیز نهایت تلاش و سعی خود را می کنند تا سایر کشورهای عضو سازمان ملل را نیز در این مسیر با خود همراه سازند.
با توجه به شاخص های تعیین کننده ای همچون نفوذ ژاپن درعرصه های بین المللی ، تامین 20 درصد از بودجه سازمان ملل توسط این کشور، حمایت آمریکا از توکیو، انگیزه های سیاسی تحت تاثیر و نفوذ لابی و فشارهای آمریکا و درنهایت عملکرد شورای امنیت، موضوع عضویت غیر دائم ایران در این شورا بعید بنظرمی رساند.