به گزارش خبرنگار مهر، محمد مسلمی، علی فروتن و حمید گلی در حالی گفتگو با خبرنگاران مهر را به پایان بردند که فراموش کرده بودند 22 آذرماه روز جهانی کودک و تلویزیون است و احتمالا باید جمعه آینده ساعت‌ها روی آنتن شبکه دو باشند. ضمن اینکه گفتند بچه‌ها برای حضور در برنامه "فیتیله" باید چهار پنج سال انتظار بکشند!
* برنامه کودک می‌تواند اهداف آموزشی هم داشته باشد. چقدر این اهداف برای شما مهم است؟
ـ حمید گلی: مدتی پیش ما جلسه‌ای با آقای ضرغامی داشتیم و درباره دغدغه‌هایمان در این حوزه صحبت کردیم. اهداف به شرطی محقق می‌شود که زیرساخت‌ها قوی شود. ما به تنهایی نمی‌توانیم کمبودهای برنامه‌سازی برای کودکان را جبران کنیم. ما از تهاجم فرهنگی حرف می‌زنیم و از تربیت نسل امروز با توجه به آداب و فرهنگ خودمان. اما این سال‌ها چه هزینه‌ای کرده‌ایم تا آنها طبق آداب و رسوم ما تربیت شوند؟ سرعت حرکت دیگر کشورها در تربیت نسل جوان مثل نور است و سرعت ما مثل صوت.
* شرایط کار سخت شده است؟
ـ گلی: علاقه وجود دارد، اما شرایط کار به گونه‌ای است که انگیزه آدم‌ها از بین می‌رود. پیشکسوتان کار کودک هنوز هم برای کار در این زمینه علاقه دارند، اما فضا را که می‌بینند نمی‌توانند ادامه بدهند. ما دوست نداریم تک‌ستاره این آسمان باشیم. اگر رقابت نباشد نمی‌توانیم رشد کنیم.
خلاقیت ما هم یکروز تمام می‌شود و بدون تجربه کردن، آموختن و تازه شدن مداوم یکروز کار ما هم به تکرار می‌افتد. در این سال‌ها هیچ دوره آموزشی برای ما گذاشته نشده تا دانش ما بالا برود و با تکنیک برنامه‌سازی روز دنیا آشنا شویم. امکانات استودیو ما آنقدر محدود و فرسوده است که موسیقی که برای برنامه ضبط می‌کنیم با کیفیت خوب به گوش مخاطب نمی‌رسد.
* پس بخشی از دغدغه همه شما تربیت کودکان است؟
ـ گلی: همه فرزند داریم و می‌بینیم این نسل چه خطرهایی پیش رو دارد و انواع بحران‌ها او را تهدید می‌کند. برنامه کودک می‌تواند زمینه گسترش آگاهی را فراهم کند. سه سال پیش وقتی قرص‌های روانگردان در جامعه شیوع پیدا کرده بود، تلویزیون درباره این موضوع برنامه نمی‌ساخت. پس از سه سال این بحران مطرح شد. جامعه به یک سمت می‌رود و تلویزیون به سمتی دیگر.
* درباره روند تولید برنامه صحبت می‌کنید؟ در هفته چند روز برای این برنامه وقت می‌گذارید؟
ـ محمد مسلمی: شنبه و یکشنبه روی موضوع‌ها صحبت می‌کنیم و در طول هفته با نویسندگان و شاعران برنامه جلسه‌هایی داریم و از آنها متن و شعر می‌گیریم. البته خودمان را محدود نمی‌کنیم و از همه دوستان که متن و شعر مناسب داشته باشند استفاده می‌کنیم. پنجشنبه صبح‌ها دور هم جمع می‌شویم و تمرین نهایی برای اجرای فردا را داریم.
* چقدر برایتان مهم است موضوع‌ها تکراری نباشد؟
ـ مسلمی: این یکی از دغدغه‌‌های جدی ماست و دوست نداریم در دایره تکرار گرفتار شویم. برای ما مهم است که هم در انتخاب موضوع و هم شعر خلاقیت داشته باشیم. تنوع برای ما جذاب است و این تنوع را در رنگامیزی، طراحی صحنه و فضاسازی و انتخاب لباس هم داریم. ما حتی به یک نام هم محدود نمی‌شویم و تیپ‌های مختلف بازی می‌کنیم. خودمان را موظف می‌دانیم متنوع و جذاب باشیم. کسی ما را مجبور نمی‌کند.
* چرا خودتان را موظف می‌کنید؟
ـ مسلمی: اگر ما در برنامه شعر تکراری بخوانیم و نمایشی را چند بار بازی کنیم مسئولان بر ما خرده نمی‌گیرند. اما ما به خاطر مخاطبمان و به احترام او در کارمان وسواس به خرج می‌دهیم. ارتباطی که با مخاطب داشته‌ایم به ما می‌گوید به لطف خدا در دل مردم جایگاه داریم و نمی‌خواهیم این جایگاه را از دست بدهیم.
* جمع‌گرایی بین شما مثالزدنی است در ایران گروهها عمر طولانی ندارند و اگر یک نفر در گروه ستاره شود می‌رود، تا از محبوبیتش برای خود استفاده کند. چطور شما پس از سال‌ها کنار هم هستید؟ ناصر آویژه که در کارهای قبلی با شما بود، چرا در "فیتیله جمعه تعطیله" غایب است؟
ـ مسلمی: من و حمید سال‌ها قبل با هم دوست شدیم و بعد در نمایشی با فروتن آشنا شدیم. آویژه به دلیل ادامه تحصیل نمی‌توانست کنار ما باشد و مشکلی نداشتیم. ما بعد از مقطعی به این نتیجه رسیدیم که باید برای موفقیت کنار هم باشیم و اگر گروه از هم جدا شود دیگر موفقیت ندارد. ما در قالب تیم موفق هستیم، ضعف‌های هم را پوشش می‌دهیم و امتیازهایمان را تقویت می‌کنیم. به هم اعتماد داریم و مسائل مالی نمی‌تواند بین ما اختلاف به وجود بیاورد.
* یکی از ویژگی‌های کار شما استفاده از موسیقی و حرکات بدن است. چطور به این فرم رسیدید؟
ـ مسلمی: در رسیدن به این فرم برنامه حمایت آقای ضرغامی و فرجی قابل توجه است. پیش از آنها هم آقای نعیمی با دلگرمی‌اش مسیر ما را هموار کرد. ما کار خلاف نکرده‌ایم و در دنیای بچه‌ها بازی می‌کنیم. اگر موسیقی و ترانه است پیام‌هایی منتقل می‌کنیم و نگاهمان مثبت است و بیننده اگر مغرض نباشد، می‌بیند حسن نیت داریم. می‌خواهیم شادی را به خانه‌ها بیاوریم و انتخابمان به گونه‌ای است که خانواده‌ها را با خودمان همراه کنیم.
* مخاطب خارجی هم به اندازه مخاطب داخلی از برنامه شما استقبال می‌کند؟
ـ مسلمی: خوشبختانه بله. جلب نظر مخاطب خارجی سخت‌تر است و حساسیت ما نسبت به بچه‌هایی که خارج از مرزهای ایران زندگی می‌کنند بیشتر. خانمی از بینندگان برنامه می‌گفت ما شما را از بین 500 شبکه انتخاب کرده‌ایم و این امتیاز کوچک نیست. خانواده‌های ایرانی مقیم خارج دوست دارند بچه‌هایشان با فرهنگ ایرانی بزرگ شوند و ما پل این ارتباطیم.
* در برنامه جام جم آزادی بیشتری هم دارید.
ـ مسلمی: هدف برنامه جام جم ایجاد ارتباط با بچه‌هایی است که ممکن است آشنایی کمی با فرهنگ و زبان ایرانی داشته باشند. پس باید طوری حرکت کنیم که آنها پای برنامه بنشینند. آنجا بداهه‌پردازی بیشتر است و به دنبال فضایی هستیم که مخاطب با برنامه همراه شود.
* فکر می‌کنید مسیری که این سال‌ها طی کرده‌اید رو به اوج بوده است؟
ـ مسلمی: به لطف خدا فرود نداشته‌ایم و حرکتمان در مسیر پیشرفت بوده است. همین که شبکه‌ها و برنامه‌های دیگر از ما تقلید می کنند یعنی تاثیرگذار و جریان‌ساز هستیم.
* در این مدت پیشنهاد کار برای مخاطب بزرگسال داشته‌اید؟
ـ مسلمی: ما معمولا برای خودمان ایده و برنامه داریم و فرصت به دیگران نمی‌رسد (می‌خندد). "عکاسخانه" را خودمان مطرح کردیم. شاید هم فکر می‌کنند ما سه نفر با هم هستیم و سراغمان نمی‌آیند.
ـ علی فروتن: اصغر فرهادی دوست من است. یکبار به او گفتم بی‌معرفت تو هم به ما نقش نمی‌دهی. گفت شما که کار کودک می‌کنید و دوست ندارید برای مخاطب بزرگسال کار کنید. گفتم از تو بعید است. ما بازیگریم و برای بازیگر فرق نمی‌کند چه نقشی بازی کند. اغلب کارگردان‌ها فکر می‌کنند اگر با ما کار کنند، محبوبیت ما کار آنها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
* پس اگر پیشنهاد خوبی باشد در حوزه‌های دیگر هم کار می‌کنید؟
ـ فروتن: به عنوان بازیگرانی که از تئاتر شروع کرده و قابلیت‌های خود را می‌شناسند، از تجربه نقش‌های متفاوت و بیرون آمدن از این قالب نمی‌ترسیم. اما دغدغه اصلی ما کار کودک است. در این زمینه به موفقیت و محبوبیت رسیده‌ایم و مشکل نداریم. اما کاش مسئولان توجهی که به کار بزرگسال دارند به برنامه‌های کودک هم داشتند و شرایطی فراهم می‌کردند تا این فضا حرفه‌ای و پر از رقابت و انگیزه باشد.
* این صحت دارد که شما حق ندارید در شبکه‌های دیگر برنامه اجرا کنید؟
ـ مسلمی: متاسفانه این قانون در گروه کودک وجود دارد. بازیگران می‌توانند در سینما، تئاتر و تلویزیون کار کنند و محدودیتی ندارند. اما برای کار کودک که از نظر مالی و امکانات با کار بزرگسال قابل مقایسه نیست، این محدودیت‌ها وجود دارد. ما ایده‌هایی داریم که ممکن است به خاطر همین محدودیت‌ها اجرا نشود.
* به محدودیت‌هایی که سن برای شما ممکن است به وجود بیاورد، فکر کرده‌اید؟
ـ مسلمی: محدودیتی وجود ندارد. جنس کارمان را عوض و با توجه به سن و شرایط نمایش اجرا می‌کنیم. در هیچ کجای این دنیا بازیگر به خاطر سن کنار نمی‌رود، نوع کارش را عوض می‌کند. فکر می‌کنم حتی اگر من نباشم هم این برنامه باید اجرا شود.
ـ فروتن: در این برنامه فرد مهم نیست، ما هم نباشیم این جریان ادامه دارد. این موج ایجاد شده و تاثیر گذاشته است. دوست داریم ادامه پیدا کند و زنده بماند. ما در شکل‌گیری این ماجرا سهم داشته‌ایم، بقیه راه را دیگران می‌روند. البته بچه‌های ما راهمان را ادامه می‌دهند. (می‌خندد)
ـ گلی: درباره آینده از الان نمی‌شود برنامه‌ریزی کرد، ما برنامه‌ها و اهداف بلندمدت هم داریم، اما ترجیح می‌دهیم به لحظه‌هایی که در اختیارمان است توجه و از این فرصت که خدا به ما داده درست استفاده کنیم.
* دوست دارید بچه‌ها شما را با چه نقش‌هایی به یاد بیاورند؟
ـ مسلمی: دوست نداریم با نقش خاصی در یاد بمانیم. ما هیچوقت دوست نداریم در یک نقش یا تیپ تکرار شویم. بازیگریم و نقش‌های مختلف را بازی کرده‌ایم. جنس کارمان باید در یاد بماند.
ـ فروتن: ما با عشق، علاقه و با هدف آشنایی بچه‌ها با فرهنگ، دین و باورهای ایرانی کار کرده‌ایم و بازخوردهای مثبتی که از بچه‌ها گرفتیم امیدوارکننده بوده است. امیدواریم در آینده هم بچه‌ها با کار ما ارتباط برقرار کنند و خاطره خوب از ما داشته باشند.
* آقای فرجی مدیر شبکه دو پارسال گفته بود "فیتیله" برگ برنده شبکه است. شما هم اینطور فکر می‌کنید؟
ـ مسلمی: ما برگ برنده برای بچه‌ها هستیم. همه زندگی و انرژی‌مان را برای این کار گذاشته‌ایم و هرگز کم‌کاری نکرده‌ایم. فکر می‌کنیم این تلاش و حسن نیت دیده شده است. خوشحالیم که آقای فرجی این نظر را دارند و این دلگرم‌کننده است.
ـ فروتن: ما از تئاتر آمده‌ایم و دنیای نمایش به ما یاد داده کم‌فروشی نکنیم. این را در برنامه‌های تلویزیونی‌مان هم لحاظ کرده‌ایم و این حسن نیت دیده شده است.
ـ گلی: اما این سقف توانایی ما نیست، اگر به ما امکانات بیشتری داده شود بهتر از این خواهیم بود.
ــ ــ ــ ــ ــ ــ ــ ــ ــ ــ
گفتگو از محدثه واعظی‌پور و فاطمه عودباشی