یک روزنامه آمریکایی با اشاره به افول یکجانبه گرایی آمریکا در جهان تاکید کرد که قدرت در جهان هم اکنون از انحصار آمریکا خارج شده و جهت گیری تصمیم سازی در مسائل اقتصادی جهان از غرب به شرق تمایل پیدا کرده و اینکه واشنگتن دیگر نباید برای حل بحرانهای بین المللی از قدرت نظامی استفاده کند.

به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه کریستین ساینس مانیتور نوشت: بیشتر آمریکاییها از نزدیک نظاره گر دوره انتقال قدرت در آمریکا بوده اند، اما حرکت یک انتقال سیاسی گسترده تر نیز طی هفته های اخیرسرعت گرفته است و آن تغییر جهت از جهان تحت سلطه آمریکا از سال 1989 به طرف جهانی است که در آن قدرت جهانی به شکل قابل توجهی پراکنده تر، شبکه ای تر و آسیایی تر شده است.

" هلنا کوبان" نویسنده این مطلب خاطر نشان کرده است: این تغییر گسترده جهانی دستور کار و دستاوردهای ریاست جمهوری "باراک اوباما" را از اولین روز شکل خواهد داد. یکی از موارد نشان دهنده این تغییر سفر 4 دسامبر "هنری پلسون" وزیر خزانه داری آمریکا به پکن برای دریافت کمک چین جهت ایجاد ثبات در اقتصاد آمریکا بود.

نویسنده افزوده است: در دهه های قبل، وقتی که کشوری درجهان با بحران اقتصادی روبرو می شد، مقامهای خود را برای درخواست کمک به واشنگتن می فرستاد. حال این آمریکاست که با مشکل مواجه شده و "جرج بوش" رئیس جمهور این کشور به خاطراعتبار خود اعتراف می کند که آمریکا به کمک دیگران نیاز دارد و کار دریافت این کمک را آغاز کرده است.

ساینس مانیتور افزوده است: طی 60 سال گذشته ، روسای جمهور آمریکا از اهرم اقتصادی واشنگتن در برابر کشورهای دیگر جهت تغییرات سیاسی که آنها را برای منافع آمریکا مهم می دانستند، استفاده کردند. و اما امروز رابطه اقتصادی بین پکن و واشنگتن پیچیده تر از گذشته است و یکی از صاحبنظران آن را " توازن ترور مالی" توصیف کرده است.

نویسنده با اشاره به ظهور چین به عنوان یک بازیگر بزرگ در جهان به برخی راهها که از طریق آنها این تغییرات ممکن است بر ریاست جمهوری اوباما تاثیر بگذارد، اشاره کرده که عبارتند از:

1. یکجانبه گرایی بسیار کمتر آمریکا: هیچ رئیس جمهور آمریکا در یک آینده قابل پیش بینی ، بی قیدی بوش ( و کلینتون) را برای اقدامات یکجانبه خود نخواهد داشت، یعنی همان عاملی که موجب شد تا آنها اقدامات یکجانبه گسترده ای را در سطح جهانی انجام دهند.

اگر اوباما خواستار رسیدن به اهداف مهم خارجی خود از جمله عقب نشینی منظم از عراق، حل مشکلات با ایران و صلح پایداربین فلسطینیها و اسرائیلیها باشد، باید با دیگر قدرتهای جهانی هماهنگ باشد نه اینکه تنها عمل کند.

2. راههای جدید برای تنظیم اقتصاد بین المللی: بوش با تغییر مسیر " جی- هفت " که تحت حاکمیت غرب بود به سوی " جی- 20 " که چین، هند، برزیل، روسیه و دیگر قدرتهای در حال ظهور را در خود جای داد، شروع خوبی داشت. مقامهای چین گفته اند که آمریکاییها باید اصلاحات مهم و محکمی را برای نجات اقتصاد خود وضع کنند.

از سوی دیگر، کشورهای آسیایی نیز درباره یک گزینه منطقه ای برای صندوق بین المللی پول که در واشنگتن مستقر است، گفتگو کرده اند. قدرت تصمیم گیری درباره مسائل اقتصادی به طرف شرق حرکت کرده است.

3. احتمالات جدید برای برقراری ثبات در افغانستان و پاکستان: تاکنون پروژه آمریکا در افغانستان پروژه ای ( ناتو) تحت حاکمیت غرب بوده و به ویژه با ابزارهای نظامی دنبال شده است. اما بحران طولانی مدت حاکمیت افغانستان راه حل نظامی ندارد و مطمئنا چیزی نیست که از طریق ارتشهای غربی دنبال شود. چین، روسیه و دیگر قدرتها می توانند همگی وارد پروژه ای جدید به رهبری سازمان ملل برای کمک به برقراری ثبات در افغانستان و منطقه آن شوند.

4. راههای جدید برای نگاه به حقوق بشر: اکثر مردم جهان حقوق اقتصادی و اجتماعی را همچون حقوق مدنی و سیاسی مهم می دانند. اما دولت آمریکا هرگز به عرفهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بین المللی نپیوسته است. اگر ما از چین می خواهیم تا بیشتر به حقوق مدنی و سیاسی احترام بگذارد، باید سهم خود را نیز در تقویت حقوق اجتماعی و اقتصادی ایفا کنیم.

5. دوری گزیدن از اقدام نظامی: تجربه های اخیر در عراق، افغانستان ، سومالی و لبنان نشان داده که اقدام نظامی نمی تواند مشکلات بین المللی را حل کند. بیشتر چالشهای امنیتی جهان راه حلهای سیاسی را می طلبد که از حمایت محکم محلی برخوردار است نه اقدام نظامی بیشتر.

در پایان این مطلب آمده است: سناریوهای دیگری نیز که خوش بینی چندانی درمورد آنها وجود ندارد، برای سالهای آتی محتمل به نظر می رسند. اما اوباما قول پیدا کردن راههای جدید و بهتر را برای تعامل با دیگر بخشهای جهان داده است.