به گزارش خبرنگار مهر، نخستین مجمع عمومی انجمن علمی نقد ادبی ایران عصر دیروز با حضور چند تن از اساتید حوزه‌های ادبیات فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسوی، زبان شناسی، هنر و باستان‌شناسی در مرکز تحقیقات زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد.
همسویی انجمن نقد ادبی ایران با مرکز مطالعات فرهنگ معاصر دانشگاه بیرمنگام
در ابتدای این مراسم ابراهیم خدایار عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با مقایسه زمینه شکل گیری مرکز مطالعات فرهنگ معاصر دانشگاه بیرمنگام در دهه 60 میلادی تاسیس نخستین انجمن علمی نقد ادبی در ایران را همسو با چنین تلاشهایی خواند و گفت: امیدوارم با شکل گیری این انجمن و تکامل حلقه سوم آن یعنی تاسیس رشته نقد ادبی در دانشگاههای ایران رهیافتهای جدید این حوزه شناسایی و در حل معضلات آن فعال شود.
وی همچنین از تقی پورنامداریان، علیمحمد حقشناس و غلامحسین غلامحسین‌زاده سه تن از اساتید رشته‌های زبان و ادبیات فارسی و زبانشناسی به واسطه تلاشهایشان برای تاسیس نخستین انجمن علمی نقد ادبی در ایران تقدیر ویژه کرد.
دلیل وزارت علوم برای مخالفت با تاسیس انجمن علمی نقد ادبی ایران
در ادامه حسن ذوالفقاری دیگر عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس به روند کارهای اجرایی صورت گرفته برای تاسیس این انجمن پرداخت و گفت: ایده تاسیس انجمن از دو سال پیش در مرکز تحقیقات زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس شکل گرفت که در کنار آن هم مبادرت به انتشار فصلنامه نقد ادبی کردیم که تا پایان سال جاری چهارمین شماره آن منتشر می‌شود.
وی افزود: 15 دی ماه سال 85 هیئت موسس و در واقع پایه انجمن نقد ادبی توسط اعضای هیئت علمی 9 دانشگاه کشور شکل گرفت که پیشنهاد تاسیس آن به وزارت علوم رفت اما رد شد. استدلال وزارت علوم این بود که در حال حاضر دو انجمن "استادان زبان و ادبیات فارسی" و "ترویج زبان و ادبیات فارسی" در حال فعالیت‌اند و نیازی به تاسیس انجمنی دیگر در این حوزه نیست.
ذوالفقاری اضافه کرد: با این حال و با توجه به رایزنیهای صورت گرفته وزارت علوم روز 25 خردادماه سال جاری مجاب شد که با تاسیس انجمن علمی نقد ادبی ایران موافقت کند. تا کنون نیز 43 نفر از اساتید دانشگاههای سراسر کشور برای عضویت در انجمن ثبت نام کرده‌اند.
در ادامه این نشست پیام تقی پورنامداریان استاد یشکسوت رشته زبان و ادبیات فارسی به نخستین مجمع عمومی انجمن علمی نقد ادبی ایران توسط ابراهیم خدایار قرائت شد.
آشفته‌بازار نقد ادبی در ایران
پورنامداریان در پیام خود با اشاره به "آشفته‌بازار نقد ادبی در ایران" نوشته بود: طبیعی است که در چنین شرایطی کالای تقلبی هم رونق بگیرد و کسانی از نقد ادبی سخن بگویند که سوادی در این حوزه ندارند و گروهی مدعی تحصیل نقد ادبی شوند که با ادبیات فارسی بیگانه‌اند.
وی افزود: تردید ندارم که انجمن نقد ادبی به همیت استادان فرزانه و منطق‌گرای آن می‌تواند قدمهای استواری را در راه پیشرفت و سامان بخشیدن و هدایت جریانهای نقد ادبی و نظریه‌های ادبی بردارد.
در دوران پرسرعت کنونی بهترین نظریه‌ها بیشتر از 10 سال نمی‌پاید
در ادامه این نشست علیمحمد حقشناس استاد رشته زبانشناسی با اشاره به اهمیت نقد گفت: ما از معنای واقعی کریتیک (نقد) مغفول مانده‌ایم. نقد یعنی خود را در آئینه دیگری دیدن و مهمتر از همه با خودمان شروع می‌شود. نقد یعنی قبول نقد از دیگران نه نقد دیگری. به همین دلیل است که چامسکی همرشته‌ای من 6 بار تمام نظریه‌اش را عوض کرده است.
وی با بیان اینکه "ما نه تنها نقدپذیر نیستیم بلکه فکر می کنیم آنچه می‌گوییم وحی منزل است" افزود: شاید در این دوران پرسرعت بهترین نظریه‌ها بیشتر از 10 سال نپاید. کارهای متعددی در حوزه نقد ادبی صورت گرفته که البته همه تک افتاده بوده است تک مضرابی بودن هم اصولاً به جایی نمی‌رسد.
این استاد رشته زبانشناسی اضافه کرد: آنچه مهم است نهادی شدن کارهای تک‌افتاده و جدا از هم است. ما موسسه‌ای می‌خواهیم که راه زرین‌کوب، خانلری، مینوی، آخوندزاده و پورنامداریان را ادامه دهد. کاری هم که در غرب صورت گرفته تداوم سنتشان است اما ما همیشه با انقطاع از سنت مواجه بوده‌ایم. می‌توان سنت را روزآمد و خون نو را در رگهای کهنه جاری کرد.
اداره انجمن دشوار است
در پایان غلامحسین غلامحسین‌زاده رئیس انجمن زبان و ادبیات فارسی با اشاره به فعالیت حدود 50 انجمن در حوزه علوم انسانی در کشور گفت: راه انداختن انجمن کار خوبی است اما اداره‌اش دشوار است. اعضای آن باید ایثارگر باشند و توقعی از کسی نداشته باشند و برای انجمن وقت صرف کنند و فکر خلاق داشته باشند.
در ادامه این برنامه دومین شماره از فصلنامه نقد ادبی و نیز سایت انجمن علمی نقد ادبی رونمایی شد و پس از آن نیز طی انتخاباتی اعضای هیئت مدیره و بازرس این انجمن برگزیده و معرفی شدند.