بر اساس تحقیقات وجود صفت تکبر در افراد به خصوص کسانی که مسئولیتی در جامعه به عهده دارند به دلیل عدم توجه به ارزشهای اخلاقی در شکل گیری نابهنجاریهای اجتماعی تاثیرگذار است.

دکتر اکرم دیانی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره آسیب شناسی اخلاق اجتماعی از دیدگاه قرآن گفت: یکی از آسیبهای مهم اخلاقی که قرآن بسیار به آن اشاره کرده است که در نتیجه آن، انسان حتی به درجه کفر می رسد تکبر است به این معنا که انسان خودش را از دیگران برتر بداند.

 

این کارشناس علوم قرآن و حدیث با اشاره به حدیثی از امام صادق (ع) که فرموده اند "ریشه های کفر سه چیز است حرص، تکبر و حسد" ادامه داد: فرد متکبر به عنوان عضوی در جامعه به دلیل اینکه خود را برتر از دیگران می داند هرگز حرف حق را نمی پذیرد.

 

به گفته وی تا زمانی که فردی در حصار صفت تکبر است هر چقدر در مورد رعایت ارزشهای اخلاقی با او صحبت شود نتیجه ای نخواهد داشت.

 

این مدرس حوزه  با اشاره به اینکه آیات، روایات و احادیث بسیاری در مورد اثرات منفی تکبر وجود دارد گفت: بنا بر یکی از روایات پیامبر(ص) زمانی که با یاران خود حرکت می کردند همیشه در بین اصحاب قدم بر می داشتند نه در جلوی آنها که این مسئله نشان از تواضع و فروتنی ایشان بوده است.

 

دیانی تصریح کرد: افراد متکبر در لباس پوشیدن،غذا خوردن، صحبت کردن، راه رفتن و تمام رفتار خود صفت ناپسند تکبر را نمایان می کنند که با گذشت زمان اثرات منفی آن روح و جان انسان را تخریب می کند.

 

وی گفت: شیطان بزرگترین نمونه فرد متکبر است که بنا بر روایات با آنکه 6 هزار سال عبادت خداوند را کرده بود بر اثر تکبر در مقابل خداوند به درجه کفر رسید.

 

این کارشناس علوم قرآن و حدیث با اشاره به اینکه امکان ظهور صفت تکبر در بین مومنین و اهل دانش بیشتر است ادامه داد: صفت تکبر در بعضی از مواقع  بنا به گفته پیامبر(ص) باعث آفت علم است اما اگر اهل علم در مقابل خداوند خاشع و فروتن باشند به درجه عالم ربانی خواهند رسید.

 

دکتر اکرم دیانی افزود : خداوند تواضع را وسیله عقل و تکبر را ابزار جهل قرار داده است دلهای متواضع منبع حکمت و دانش است و افراد متکبر همیشه از علم دیگران بی بهره خواهند بود.

 

این پژوهشگر علوم قرآنی خاطرنشان کرد : بنا بر آیات  قرآن یکی از ریشه های ظلم تکبر است از طرفی دور شدن از مردم و امکانات مفید زندگی، غیبت، حرص، آلوده شدن به گناهان از دیگر نتایج  منفی تکبر است.

 

وی با اشاره به سخنان حضرت امام خمینی (ره) که گفته اند " تا تزکیه نشده اید مقام برای شما خطرناک است" تصریح کرد : اگر فردی متکبر در جامعه مسئولیتی به عهده داشته باشد ناخودآگاه و به مرور زمان اثرات منفی ناشی از تکبر در بینش و روند کاری او نمایان می شود که  بسیار خطرناک خواهد بود.