اوباما سوگند خورد؛ آغاز دورانی پرچالش با وعده "تغییر"

به گزارش خبرگزاری مهر، "باراک اوباما" لحظاتی قبل به عنوان چهل و چهارمین رئیس جمهور آمریکا در میان تدابیر شدید امنیتی سوگند خورد تا کار خود را برای آنچه که مردم کشورش و جهان از او انتظار دارند یعنی "تغییر" در سیاستهای جاری کاخ سفید انجام دهد اما آیا می توان به تحقق این شعار امید بست؟  

"باراک اوباما" درحالی از امروز ریاست جمهوری آمریکا را از جرج بوش تحویل گرفت که رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری این کشور از سال 2007 آغاز شد و در سال گذشته میلادی به اوج خود رسید رقابتی که به دلیل دارا بودن قوانین خاص خود همچون رقابتهای درون حزبی و الکتورال کالج گاه بسیار طولانی بوده و انرژی زیادی را از نامزدهای انتخاباتی و همینطور از مردم آمریکا تلف می کند.

اوباما برای رسیدن به این پست ابتدا رقیب سرسخت هم حزبی خود یعنی"هیلاری کلینتون" بانوی اول سابق آمریکا را از پیش رو برداشت و بعد به مصاف"جان مک کین" یکی ازکهنه سربازان آمریکایی رفت و توانست در انتخابات 4 نوامبر به پیروزی برسد. بدون شک یکی ازمهمترین عوامل تاثیرگذار در پیروزی باراک اوباما در رقابتهای طولانی مدت ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شعار تغییر از سوی او بود.

اوباما با آگاهی از موج ایجاد شده در آمریکا و به ستوه آمدن مردم این کشور از سیاستهای داخلی و خارجی جاری از سوی دولت کشورشان شعار تغییر را سر داد و توانست بر موج ایجاد شده در آمریکا سوار شود اما آیا در عمل به وعده خود موفق خواهد بود؟

نگاهی به زندگی اوباما

باراک حسین اوباما، ۴ اوت 1961 در ایالت هاوایی از پدری کنیایی و سیاهپوست و مادری سفیدپوست اهل ویچیتا ایالت کانزاس متولد شد، اما زمانی گذشت و بالاخره این ازدواج منجر به جدایی شد. وقتی که باراک شش ساله بود، مادرش با مردی اندونزیایی ازدواج کرد و خانواده وی راهی جاکارتا شدند.

بعدها باراک اوباما برای تحصیل بیشتر و زندگی با پدربزرگ و مادربزرگش به هاوایی بازگشت.

وی در ۱۹۸۳، لیسانس علوم سیاسی با گرایش روابط بین‌الملل را از دانشگاه کلمبیا گرفت و پس از آن به شیکاگو نقل مکان کرد. در سال ۱۹۸۸ پس از چند سال کار در شیکاگو وارد دانشکده حقوق دانشگاه هاروارد شد. اوباما خیلی زود دکترای حقوق خود را از دانشگاه هاروارد با کسب درجه ممتاز دریافت کرد.

وی پس از هاروارد به شیکاگو بازگشت و به عنوان یک وکیل حقوق مدنی مشغول فعالیت و عضو هیأت علمی دانشکده حقوق دانشگاه شیکاگو شد.اوباما در ژانویه ۲۰۰۵ به عنوان پنجمین آفریقایی تبار به سنا راه پیدا کرد.

اوباما در فوریه سال ۲۰۰۷ در ایالت ایلینوی در یک سخنرانی اعلام کرد نامزد انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۸ خواهد شد و بالاخره توانست در انتخابات بر مک کین جمهوریخواه پیروز شود، اوباما در انجام مسئولیت خود با چالشهایی روبرو است که این چالشها را می توان در دو بعد داخلی و خارجی بررسی کرد.

الف: چالشهای داخلی پیش روی اوباما

- اقتصاد رو به زوال آمریکا

مهمترین مسئله داخلی که اوباما در بدو ورود به کاخ سفید با آن مواجه است وضعیت وخیم اقتصادی این کشور است. اقتصاد آمریکا که زمانی به عنوان موتور اقتصاد جهان معروف بود اکنون به گونه ای بیمار شده که هر روز یکی از شرکتهای مهم آن اعلام ورشکستگی کرده و یا برای فرار از ورشکستگی اقدام به اخراج بخش قابل توجهی از کارکنان خود می کند که همین امر موجب بروز چالش دیگری به نام افزایش نرخ بیکاری در آمریکا می شود که پیامدهای بسیار زیادی را برای دولت نوپای اوباما ایجاد می کند.

- امنیت ملی 

مسئله امنیت ملی آمریکا موردی است که اهمیت بسیار زیادی را برای مردم این کشور دارد و مقامات آمریکا بویژه دولت جرج بوش با آگاهی از این مسئله گاه از آن سوء استفاده کرده و با اتکا به مسئله امنیت ملی اهداف خود را به نتیجه می رساندند که بهترین نمونه از این موارد جاسوسی از شهروندان و حتی مقامات آمریکایی، شنود مکالمات و حتی بازبینی نامه های خطی و الکترونیکی آنها و استفاده از شیوه های دردناک شکنجه از مواردی بود که با اتکا به مسئله امنیت ملی برای دولت بوش محقق شد و حال که اوباما کار خود را در کاخ سفید اغاز می کند مسئول مستقیم حفظ امنیت ملی آمریکا می شود اما او پیش از آغاز این کار وعده بسته شدن زندان گوانتانامو را داده، محلی که بوش آن را برای حفظ امنیت ملی آمریکا دایر کرده بود. اما این وعده اوباما پیش از عملی شدن با مشکلاتی مواجه شده و امکان تحقق آن را در هاله ای ازابهام قرار داده است.

ب- چالشهای خارجی

- مسئله خاورمیانه

مسئله خاورمیانه یا به عبارت دقیقتر روند سازش، بدون شک بیشترین توان دستگاه سیاست خارجی اوباما را به خود اختصاص می دهد. آمریکا به دلیل منافعی که در منطقه داشته و به دلیل همراهی بیش از حد با رژیم صهیونیستی به شدت به دنبال سازش  میان این دو گروه است اما بحران اخیر در غزه و کشتار مردم بیگناه غزه به دست صهیونیستها در جنایات 22 روزه آنها عاملی شد تا تردیدها درباره کارآیی دولت اوباما برای آوردن صلح در منطقه و ایجاد تغییر در سیاستهای آمریکا در خاورمیانه افزایش بیابد.

- جنگ افغانستان    

افغانستان و جنگ با تروریسم در این کشور نیز یکی از چالشهای خارجی پیش روی اوباما خواهد بود. این رئیس جمهور  سیاهپوست پیش از آغاز ریاست جمهوری خود وعده داده بود که توان اصلی خود را بر روی به نتیجه رساندن جنگ افغانستان و حاکم کردن آرامش و ثبات در این کشور خواهد کرد اما این در حالی است که افغانستان در سال گذشته میلادی یکی از خونین بار ترین سالهای خود را تجربه کرد و شمار قربانیان نظامیان خارجی در این کشور درمبارزه با طالبان رشد چشمگیری یافت و حتی احتمال بازگشت دوباره طالبان به قدرت را در ذهنها تداعی کرد.

اوباما برای موفقیت در افغانستان باید به جنگ مشکلاتی چون راضی کردن هم پیمانان آمریکا در ناتو برای اعزام بیشتر نیروها به افغانستان، مقابله جدی با کشت و تولید مواد مخدر دراین کشور وهمچنین حاکم کردن نظم در مرز مشترک افغانستان و پاکستان برود مواردی که ممکن است حل کردن آنها چندین سال طول بکشد.

- موضوع هسته ای ایران

بدون شک مهمترین موضوع در سیاست خارجی آتی آمریکا برنامه هسته ای ایران و چگونگی تعامل با تهران خواهد بود مسئله ای که حتی پیش از جدی شدن نامزدی او در انتخابات ریاست جمهوری از اهمیت ویژه ای برخوردار بود و اوباما با وعده تغییر در سیاستهای جاری آمریکا وهمچنین انجام مذاکرات مستقیم با تهران را داده است و در این راه اغلب کارشناسان مسائل بین المللی در تحلیلهای متعدد به طور متفق القول به این نکته اشاره کردند که دیگر با توسل به زور و تهدید نمی توان در برابر ایران به نتیجه رسید و بهتر آن است که اوباما سیاست تهدید بوش را کنار بگذارد و با رسمیت شناختن جایگاه ایران در شرایطی مساوی با تهران وارد مذاکره شود.

-پرونده هسته ای کره شمالی 

کره شمالی نیز به دلیل فعالیت های هسته ای خود همچنان به عنوان یک چالش برای آمریکا محسوب می شود. هر چند مذاکراتی در قالب مذاکرات شش جانبه برای حل پرونده هسته ای کره شمالی در جریان است اما انجام کارشکنی های متعدد از به نتیجه رسیدن آن جلوگیری می کند.

- سپر موشکی  

برنامه آمریکا برای استقرار سپر موشکی در اروپای شرقی و مخالفت روسیه با آن نیز یکی دیگر از چالشهای پیش روی اوباما در بخش بین الملل است. این چالش از سال 2007 آغاز و همچنان ادامه دارد و دلیلی شده برای جنگ قدرت میان واشنگتن و روسیه هر چند که اخبار تائید نشده حکایت از احتمال صرف نظر اوباما از اجرای این برنامه دارد اما به وقوع پیوستن آن بدون شک چالشهایی را در داخل آمریکا و حتی در میان همپیمانان آمریکا ایجاد خواهد کرد.

دست آخر آنکه با توجه به شرایط موجود و انتخابهای انجام شده در تیم انتقالی باراک اوباما کمتر می توان به تحقق شعار تغییر در دولت اوباما امیدوار بود و می توان گفت که این عبارت فقط شعاری بوده تا اوباما را به کاخ سفید برساند و اکنون دیگر زمان استفاده آن به سر آمده و نمی توان انتظار تغییر چشمگیری در سیاستهای دولت اوباما در مقایسه با بوش داشت.

---------------------------------------

گزارش : عبدالحمید بیاتی