خبرگزاری مهر- گروه دین و اندیشه: این کتاب به عنوان متن درسی برای دانشجویان رشته حقوق جزا و جرم شناسی و فقه و مبانی حقوق اسلامی در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا تهیه شده که می تواند مورد استفاده علاقمندان مباحث فقهی و حقوقی قرار گیرد.
نویسنده در پیشگفتار این اثر اظهار داشته که پس از تصویب طرح نامه در پژوهشگاه و گروه حقوق با پرسشهایی چون کدامیک از احکام ابواب حدود، قصاص، دیات و تعزیرات قاعده اند؟ این قواعد چگونه تبیین و نوشته شوند، به گونه ای که شیوه ورود و خروج مباحث در همه آنها یکسان باشد؟ و آیا آنقدر می توان درباره آن بحث کرد که در شأن یک قاعده فقهی باشد؟ رو به رو بوده است که بعدها با پیشرفت کار این موانع از پیش رو برداشته شدند.
مقدمه این کتاب با عنوان تبیین مفهوم و اقسام قاعده فقهی و مقایسه آن با مفاهیم مشابه نوشته شده است.
این کتاب شامل سه دفتر تحت عناوین قواعد باب حدود و تعزیرات، قواعد باب قصاص، قواعد دیات است که هرکدام دربرگیرنده چندین فصل هستند.
در دفتر اول نویسنده فصلهایی چون قاعده درأ، قاعده تکرار جرم حدی، قاعده تعدد جرم حدی، قاعده عدم سقوط حد با توبه قبل از اثبات، قاعده سقوط حد با توبه پس از شهادت شهود، قاعده اختیار امام در عفو اقرار کننده به حد، قاعده عدم پذیرش انکار پس از اقرار به حد، قاعده ناروا بودن حد در سرزمین دشمن، قاعده ناروا بودن اجرا حد به وسیله کسی که حدی برعهده اوست، قاعده پذیرفته نشدن کفالت در حدود، قاعده تعزیر بودن ارتکاب هر عمل حرام، قاعده لزوم کمتر بودن مقدار تعزیر از حد را ارائه کرده است.
در دفتر دوم قاعده تداخل قصاص، قاعده لزوم پرداخت دیه پیش از قصاص از سوی قصاص کننده در موارد لازم، قاعده خطایی بودن جنایتهای عمدی صبی، دیوانه و نابینا، قاعده برابری زن و مرد در قصاص مادون نفس، قاعده مجاز نبودن مجازات کردن جانی به بیش از جانش، قاعده عدم سقوط قصاص با عروض جنون پس از ارتکاب جنایت، قاعده نبودن قصاص برای کسی که قصاص نمی شود مورد بررسی قرار گرفته ند .
قاعده دیه اعضای یکی و دوتایی، قاعده دیه فلج کردن اعضا، قاعده دیه از بین بردن عضو فلج، قاده ارش، قاعده برابری زن و مرد در دیه مادون نفس، قاعده ثبوت دیه در صورت عدم امکان قصاص، قاعده تداخل دیات، قاهده هدر نشدن خون مسلمان عناوینی هستند که در دفتر سوم به آنها پرداخته شده است.