پژوهشگران دانشکده‌ ریاضی دانشگاه صنعتی اصفهان طی پژوهشی توانستند روشی را برای محاسبه همزمان توصیفگرهای نانولوله‌ها و نانوچنبره‌ها ارائه کنند.

به گزارش خبرگزاری مهر، مهدی الیاسی فارغ ‌التحصیل دکتری ریاضی دانشگاه صنعتی اصفهان با بیان این خبر گفت: این روش با استفاده از خواص ذاتی شکل مولکولها مانند تقارن انجام می شود که با تبدیل ساختار مولکولی نانولوله ها و نانوچنبره ها به گراف امکان استفاده از روابط بین گرافها در محاسبه اعداد توصیفگر مولکولها و پیش بینی خواص آنها فراهم ‌می شود.

وی افزود: از مباحث مطرح در شیمی ارتباط کمی بین ساختار (شکل) یک مولکول و خواص شیمیایی، فیزیکی و زیستی آن است و به دلیل بیان این خواص براساس اعداد برای پیدا کردن ارتباط بین آنها باید ساختار مولکول را نیز برحسب اعداد توصیف ‌کرد. به این اعداد، توصیفگرهای مولکول می گویند. از جمله مهمترین توصیفگرها اندیسها و چندجمله ایهای توپولوژیک هستند که در بسیاری از شاخه های علوم به ویژه برای پیش بینی خواص مولکولها استفاده می‌شوند.

الیاسی مشکل بودن به دست آوردن توصیفگرهای مولکولی نانولوله ها و نانوچنبره ها را ناشی از پیچیدگی و بزرگ بودن این مولکولها دانست و اظهار داشت: اولین گام در استفاده از توصیفگرها محاسبه آنها است که برای این منظور ابتدا به مولکول نانولوله یا نانوچنبره یک گراف نظیر می‌شود به طوری که اتمهای مولکول رئوس گراف و پیوندهای شیمیایی بین اتمها، یالهای گراف را تشکیل می‌دهند. در این حالت می توان از خواص ذاتی این گراف مانند تقارن و یا قضایای موجود در نظریه‌ گرافها مثل دو بخشی ‌بودن و غیره برای محاسبه توصیفگرهای آنها استفاده کرد.

مجری طرح یادآور شد: با به دست آ‌وردن روابط عددی بین خواص شیمیایی، فیزیکی و میکروبیولوژی این مولکولها و توصیفگرهای آنها می توان بسیاری از این خواص را قبل از ساخت مولکول پیش بینی کرد و طراحی مولکول را به گونه ای انجام داد که در راستای هدف معینی کاربرد داشته باشد.

به گفته وی جزئیات این پژوهش که در قالب پایان نامه دکتری و با هدایت دکتر بیژن طائری و دکتر سیدعلیرضا اشرفی انجام شده‌ در مجله International Journal of Molecular Science (صفحات 1954- 1944، سال 2008) منتشر شده است.