به گزارش خبرنگار مهر، قطبالدین صادقی متولد سوم اردیبهشت 1331 در شهر سنندج، بعد از گذراندن مراحل مقدماتی تحصیل، به تحصیل هنرهای نمایشی در مقطع دانشگاهی پرداخت و بعد از کسب مدارج کارشناسی و کارشناسی ارشد، سال 1364 دکترای هنرهای نمایشی را از دانشگاه سوربن پاریس کسب کرد.
او بعد از بازگشت به ایران در دانشکدههای هنرهای زیبا، نیاوران، میراث فرهنگی، جهاد، سوره و هنر و معماری تهران به تدریس پرداخت. صادقی در کنار تدریس تئاتر عضویت در کمیسیون تخصصی رشته نمایش در وزارت آموزش و پرورش، سازمان برنامهریزی درسی و تألیف کتب درسی در دفتر برنامهریزی و تألیف آموزشهای فنی- حرفهای و کار دانش، شورای ارزشیابی هنرمندان تئاتر در وزارت ارشاد از سال 80 تا 85 را عهدهدار بود.
صادقی به عنوان نماینده اولین انتخابات جامعه تئاتر ایران انتخاب شد و ریاست هیئت مدیره موسسه بینالمللی تئاتر (ITI) را برعهده گرفت. عضویت در کمیته واژهگزینی هنر تئاتر در فرهنگستان زبان و ادب فارسی، عضویت در فرهنگستان هنر، عضویت افتخاری مجمع علمی زبان کردی- ایران و همچنین مدیریت مجموعه صد جلدی "تئاتر امروز جهان" در انتشارات قطره از جمله فعالیتهای صادقی در سالهای اخیر است.
قطبالدین صادقی
عمدهترین فعالیتهای صادقی جدا از تدریس تئاتر در دانشگاهها، در زمینه نگارش نمایشنامه، ترجمه و نگارش مقالات و ارائه سخنرانیهای مختلف تئاتری و هنری در داخل و خارج از کشور بوده است. نمایشنامههای "پرونده باغ آتش" سال 63، "صدای یک دوست" سال 66، "سیمرغ، سیمرغ" سال 69، "هفت خوان رستم" سال 72 ، "مویه جم" سال 73، "افشین و بودلف هر دو مردهاند" سال 81 و "دخمه شیرین" سال 83 از سوی انتشارات قطره به چاپ رسیده است.
"مرد فرزانه، ببر دیوانه"، "مبارک نگهبان کوچک"، "دوران بیگناهی"، "زنان صبرا، مردان شتیلا"، "خط عشق"، "هفت قبیله گمشده" و "سحوری" از دیگر نمایشنامههای اوست. پرونده نگارش این نمایشنامهنویس و مدرس دانشگاه به این آمار ختم نمیشود و نگارش 28 نمایشنامه دیگر نیز از جمله فعالیتهای وی در زمینه نمایشنامهنویسی است.
نکته مورد توجه در نمایشنامههای قطبالدین صادقی توجه و ارزشگذاری این هنرمند باسابقه تئاتر بر آئینها و مراسم کهن ایرانی است. وی همواره در آثار نمایشی خود به احیاء این ارزشها پرداخته و برخی از این آئینهای کهن را روی صحنه نمایش زنده کرده است.
به زعم کارشناسان و اهالی هنر به خصوص تئاتر، صادقی یکی از پژوهشگران و منتقدان برجسته این عرصه هنری است. "مدخلی بر نمایش آئینی"، "تئاتر مقاومت و نسبت آن به تئاتر سیاسی"، "چگونه آثار ادبی کهن را نمایشی کنیم"، "ساختمان تماشاخانه و بحران آن در تئاتر معاصر" و "دیالوگ در تعزیه از نقطهنظر درامشناسی" بخشی از مقالات علمی و پژوهشی این مدرس و پژوهشگر تئاتر است.
"تئاتر غمانگیز کودکان در ایران"، "آخر کدام بازی؟"، "یرما آری، لورکا نه"، "تولد خوشبینی یا خوشبینی تولد"، "جهان نجاتپذیر دورنمات شکاک"، "وای به حال کسی که دل به دو جا دارد!"، "تئاتر هولآور دوره گذار"، "ستیز دانش و زور"، "شرم و تنفر تئاتر جوان" و "هنر خود بودن" از جمله مقالات صادقی هستند که در سالهای اخیر در مجلات آدینه، هنرهای نمایشی و گردون منتشر شدهاند.
قطبالدین صادقی در زمینه ترجمه کتابهای پژوهشی و نمایشنامههای برجسته و مختلف نیز فعالیت مستمر داشته و از آثار ترجمه وی میتوان به نمایشنامههای "نبرد" هاینر مولر، "سربازان" خوزه رییس، "جنگ در طبقه سوم" پاول کوهوت، "در انتظار لفتی" کلیفورد اودتس، "سرود مترسک پرتقالی" پیتر وایس، "آژاکس" سوفوکل، "جنون زن نفرین شده" آمده لائو اشاره کرد.
"هفت تن علیه تب" اشیل، "لیرشاه و دختران" برداشتی از شکسپیر، "قابیل" فردریش کافکا، "مرگ دانتون" گئورک بوخنر، "معمار و امپراتور آشور" فرناندو آرابل، "عادلها" آلبر کامو، "پینگپنگ" آرتور آدامف، "آهنگهای درخواستی" کسافر کروتس، "مدهآ" هاینر مولر و کتاب "بیان بدنی، بازیگر..." کلود شالاگیه از دیگر آثار ترجمه اوست.
کارگردانی 39 نمایش صحنهای، چهار نمایش تلویزیونی، کارگردانی هفت فیلم کوتاه، بازیگری در دو فیلم سینمایی و پنج سریال تلویزیونی از جمله فعالیتهای دیگر صادقی در طول زندگی هنریاش است. برخی از این آثار نمایشی نظیر "آرش"، "هفت قبیله گم شده" و "سحوری" و همچنین ایفای نقش وی در مجموعه تلویزیونی "کیف انگلیسی" همواره در خاطر علاقمندان و اهالی هنر باقی میماند.
صادقی به عنوان یکی از فعالان برجسته و پرکار تئاتر و هنر ایران ضمن داوری دهها جشنواره منطقهای و کشوری در ایران در کشورهای مختلف اروپایی به ارائه سخنرانی پرداخته است.
صحنهای از نمایش "یادگار زریران"
او همچنین آثاری را در جشنواره جهانی "هنرهای مردمی، کفلادا" در یونان، جشنواره جهانی "هنرهای مردمی، جیتسین، مینیسک" در بلاروس و کردستان عراق روی صحنه برده و با فیلم "آهسته گام بردار" در جشنواره فیلم کردی برلین شرکت کرده است. وی بازی در سینما را از سال 1365 با فیلم "گزارش یک قتل" به کارگردانی محمدعلی نجفی آغاز کرد.
با نگاهی به پرونده کاری قطبالدین صادقی در طول سالهای فعالیت در عرصه هنر بخصوص هنر تئاتر میتوان از وی به عنوان یکی از صاحبنظران، کارگردانان و مدرسین و نمایشنامه نویسان برجسته تئاتر ایران نام برد.
صادقی سال 87 نمایش "یادگار زریران" را در سالن چهارسو مجموعه تئاتر شهر به روی صحنه برد و قصد دارد نمایش "باغ شکرپاره" را تابستان سال جاری در تماشاخانه سنگلج اجرا کند.