به گزارش خبرنگار مهر، دکتر هومان نارنجی ها مدیرکل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور در گفتگویی اختصاصی با خبرنگار مهر اصلی ترین موانع و راهکارهای مبارزه با اعتیاد و برنامه های آینده ستاد برای پیشگیری از این معضل اجتماعی و خطرناک را تشریح کرد.
*خبرگزاری مهر- گروه اجتماعی: از دیدگاه شما و با توجه به مسئولیتتان بزرگترین مسئله ای که در رابطه با معضل اعتیاد در کشور ما وجود دارد چیست؟
- هومان نارنجیها : بزرگترین مسئله عمل نکردن خانواده ها به وظایف خود در قبال تربیت درست فرزندان است. در این راه دولت باید در رابطه با اعتیاد حدود امن و خطرناک در جامعه را مشخص کند. یعنی می بایست ستاد مبارزه با مواد مخدر و دستگاههای عضو به گروههای مخاطب خود اعم از فرزندان و والدین اطلاعات بدهند و آنها را هوشیار کنند. 20 درصد این مسئله در دست مسئولان و حوزه های دولتی است اما بیشترین سهم در حوزه پیشگیری که فرزندان در آن بیشتر وقت خود را می گذرانند و بالاترین میزان تاثیر گذاری را نیز دارد حوزه خانوده است و والدین هستند که باید اصول پیشگیری را بدانند و آن را در رابطه با فرزندان با استفاده از برنامه های فرهنگی به کار گرفته و به خورد فرزندان دهند.
* با توجه به نقش دولت در فرهنگ، آموزش و هنر آیا آموزش و منابع فرهنگی مورد نیاز به اندازه کافی به خانواده ها داده شده است که بر اساس آن این انتظار را از آن داشته باشیم.
- ما اعتقادمان بر این است که در سخت ترین شرایط هم حتی در در صورتی که حوزه های فرهنگی امکان پاسخ دهی و تامین نیازهای خانواده ها و جامعه را نداشته باشند اگر واکسیناسیون و اطلاعات رسانی عمومی در این زمینه به شکل درست انجام شده باشد بچه ها به سمت این خطر نمی غلطند. چه بسیار کسانی که یا فرزند طلاق هستند یا در مناطق آلوده زندگی می کنند یا کسانی هستند که ترک تحصیل کرده و در شرایط سخت کاری مشغولند اما به اعتیاد گرایش پیدا نکرده اند.
* نباید فراموش کرد که آستانه تحمل همه افراد با هم برابر نیست.
- قبول دارم که ما برای آن افرادی که به این دام افتاده اند هیچ اقدامی در زمینه اطلاع رسانی و آگاهی دادن و پرورششان انجام ندادیم. اما آن قسمت کار هم این است که خانواده غافل است و قدمی در این زمینه برنمی دارد.
* یعنی به نظر شما خانواده مقصر اصلی است؟
- نه منظورم این نیست ولی خانواده یکی از اصلی ترین چرخه های این فرایند است که 80 درصد سهم دارد و باید نسبت به این سهم آگاه شده خوراک لازم را از نهادها و مسئولان دولتی دریافت کند و آن میزان سهم را از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل کند. یعنی خانواده باید خودش را با مسئله درگیر کند ولی متاسفانه نمی کند. بالاخره ما باید بپذیریم که همه افراد در دامن خانواده تربیت می شوند مگر مدرسه چند درصد در تربیت فرهنگی بچه ها نقش دارد. وقتی خانوده پیام متناقض می دهد، وقتی پدر خانواده سیگار مصرف می کند، وقتی والدین نمی توانند فرزندان را درست تربیت کنند ما چه کاری می توانیم انجام دهیم. به همین دلیل هست که معتقدیم نقش خانواده ها در این بین خیلی مهم است ولی اینکه در قبال تبیین آن نقاط خط قرمز یا سبز برای خانوده سکوت بکنیم یا منفعل باشیم نه. ما خودمان اقدام وارد شده و اجرایی اش می کنیم.
* آیا دولت و دستگاههای مربوط فعالیت مورد نیاز را برای آموزش خانواده ها تا الان انجام داده است که شما چنین انتظاری از آنها دارید؟
| نگرش خانواده به رغم داشتن سهم 80 درصدی این بود که همه صد در صد مسئولیت بر عهده دولت است، یعنی آنها می گویند بچه ای را که من به بیراهه برده ام، بچه ای را که جلویش سیگار کشیدم، که جلویش الکل نوشیدم ، مواد مصرف کردم حالا دولت وظیفه دارد فکری برایش بکند |
| مدیرکل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر |
* آیا آماری دارید مبنی بر اینکه چند درصد افرادی که معتاد می شوند در دامان خانواده به اعتیاد روی می آورند و چند در صد در جامعه؟
| برخی فکر می کنند مسائلی مثل بیکاری یا ازدواج نکردن از عوامل اعتیاد است اما تنها 13 درصد معتادان بیکار هستند همینطور بیش از 50 درصد معتادان متاهل هستند و خیلی از آنها نیز هنوز به سن ازدواج نرسیده اند |
| دکتر هومان نارنجیها |
* آیا در محاسبات خود این مسئله را نیز لحاظ کرده اید که در جامعه ما درصد بالایی از افراد و به خصوص جوانان از افسرگی رنج می برند که این مسئله می تواند عاملی قوی برای افتادن به دام اعتیاد باشد؟
- این مسئله را ما باید ما دوباره مورد تحقیق قرار دهیم چرا که افسردگی درجات مختلفی دارد. در هر صورت این را قبول دارم که ایجاد محیط شاد و فرهنگی از وظایف دولت است و ربطی به ستاد مبارزه با مواد مخدر ندارد. اما به این اعتقاد دارم که اگر هر بچه ای بر اساس این آموزه ها پرورش بیابد هیچگاه به دام اعتیاد نخواهد افتاد.
* دورنمای کار مبارزه فرهنگی و پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر را چگونه ارزیابی می کنید؟
- باید آحاد جامعه را در این مورد آگاه کرد به طور مثال امروز جامعه پرستاران به ما پیوستند و از این به بعد به عنوان بازو و مهره های آموزشی ما اقدام خواهند کرد. مدیران خانه های سلامت هم در روزهای آینده در تفاهمنامه ای که با شهرداری امضا خواهیم کرد به ما می پیوندند. اما مهمترین نقطه مداخله ما مدارس است، ما باید معلمان و مربیهای پرورشی را تحت پوشش درآوریم، قدم اول هم که در اواخر اردیبهشت ماه برداشته خواهد شد این است که هسته های آموزشی را در استانها راه اندازی بکنیم و از هر استان 10 نفر که شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان معرفی می کند را به عنوان مربی آموزشی به اینجا می آوریم تا این آموزشها را بیاموزند و در استان خود اجرایی کند.