به گزارش خبرنگار مهر در کرمان، در سالهای اخیر شاهد گرایش روز افزون زنان باردار به سزارین برای تولد نوزادان هستیم که دلیل اصلی آن ترس از درد است در حالیکه سزارین به عنوان یک روش وضع حمل باید تنها در موارد نادر روی دهد.
آمار نشان می دهد در بیمارستانهای دولتی ایران 30 درصد و در بیمارستانهای خصوصی بیش از 80 درصد از کل زایمان ها به روش سزارین انجام می شود و این آمار روز به روز در حال افزایش است این در حالی است که در سایر کشورهای دنیا آمار سزارین بین 15 تا 25 درصد است.
یک متخصص زنان و زایمان در گفتگو با خبرنگار مهر در کرمان اظهار داشت: زایمان به شیوه سزارین تنها در شرایط خاصی که امکان زایمان به روش طبیعی وجود نداشته باشد، باید انجام شود.
ناهید افتخاری با اشاره به وضعیت ویژه مادر و جنین برای انجام سزارین به توضیح درباره برخی از این شرایط پرداخت و افزود: در زمانی که جنین بصورت نامناسبی قرار گرفته و امکان زایمان قریب الوقوع هم وجود نداشته باشد یا مکونیوم "قیر نوزاد" دفع شود، انجام سزارین یک امر حیاتی است.
وی دیابت، فشار خون بالا، مسمومیتهای دوران حاملگی، تنگی لگن مادر و جداشدن جفت را از دیگر علل انجام سزارین ذکر کرد.
این متخصص زنان و زایمان چسبندگی نامناسب جفت و جفت سرراهی، افزایش احتمال عفونت و آمبولی و تاثیر نامطلوب بر شیردهی را از مهمترین عوارض زایمان به روش سزارین برشمرد.
افتخاری با اشاره به اینکه برخی این موضوع را مطرح می کنند که افرادی که به روش سزارین بدنیا می آیند از بهره هوشی بالاتری نسبت به دیگران برخوردار هستند، گفت: هیچ سند معتبر و علمی وجود ندارد که نشان دهد زایمان طبیعی بر هوش نوزادان تاثیر می گذارد و یا سبب کم هوشی و فشار آمدن به سر نوزاد می شود.
به گفته وی، نباید فراموش کرد در زایمان طبیعی مزایایی وجود دارد که مادر و نوزاد هر دو از آن بهره مند می شوند به عنوان مثال در زایمان طبیعی، مادر در معرض عمل جراحی و بیهوشی قرار نمی گیرد و بعد از زایمان زودتر به زندگی عادی و روزمره برمی گردد.
وی همچنین بلافاصله پس از زایمان صدای گریه نوزاد خود را می شنود و می تواند او را در آغوش بگیرد و نوزاد نیز در نخستین لحظه تولد از گرمی آغوش مادر برخوردار می شود و ضمن ایجاد بیشترین ارتباط عاطفی میان مادر و فرزند، از همان لحظه نخست با شیر مادر تغذیه می شود که این خود بزرگترین مزیت است.
افتخاری یادآور شد: از سوی دیگر، مادری که به طور طبیعی وضع حمل کرده نیازی به مصرف آنتی بیوتیک و داروهای بعد از عمل ندارد ضمن اینکه نوزاد نیز با طی مسیر طبیعی کانال زایمان تحت تأثیر هورمونهای ایمنی بخش قرار می گیرد یعنی در واقع نوعی واکسیناسیون طبیعی از طریق کانال زایمان توسط بدن خود مادر در مورد نوزاد انجام می شود که مجموعه این مسائل موجب می شود تا کودک در بزرگسالی کمتر در خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی، دیابت، فشارخون، اختلالهای روانی قرار گیرد در ضمن به لحاظ هوشی و احساس آرامش روحی نیز در مقایسه با بچه هایی که به روشهای غیرطبیعی مثل سزارین به دنیا آمده اند وضعیت مناسب تری دارد.
وی درباره نقش پزشکان در افزایش آمار سزارین عنوان کرد: انتخاب شیوه زایمان در یک رابطه دوطرفه پزشک و بیمار قرار دارد و زمانی که بیمار با وجود توصیه پزشک به زایمان طبیعی، اصرار به سزارین دارد، پزشک نمی تواند کار دیگری را انجام دهد.
افتخاری از تفاوت دستمزد زایمان طبیعی و سزارین، مشکلات و گرفتاری های شغلی، تعداد مراجعان و رسیدگی به وضعیت آنان و طولانی بودن زمان زایمان طبیعی بعنوان مهمترین علل تمایل بعضی از پزشکان به شیوه سزارین نام برد.
روشهای زایمان بدون درد در زایمان طبیعی، راه حلی است که سازمان‌های بین‌المللی و مراکز درمانی برای علاقمند کردن مادران به زایمان طبیعی پیشنهاد می کنند و متخصصان می کوشند روشهای تازه‌ای را برای بی درد شدن زایمان طبیعی ابداع کنند و زایمان بی درد یکی از روش های مطمئنی است که در کشورهای اروپایی از آن استفاده می شود.
این متخصص زنان و زایمان، تزریق مواد بی حس کننده به داخل کانال نخاع در مرحله فعال زایمان را یکی از روش های زایمان بدون درد ذکر کرد و اظهار داشت: استفاده از مواد بیهوشی استنشاقی روش دیگر زایمان بدون درد است که در مواردی که درد زایمان بسیار شدید می شود می توان از گاز انتونوکسی برای تسکین درد و کاهش هیجان و استرس بیمار با رعایت اصول پزشکی بیهوشی از آن بهره برد.
بر پایه این گزارش، یکی از روش‌هایی که علاقمندان زیادی دارد و موجب روی آوردن عده بسیاری به زایمان‌های طبیعی شده است، زایمان در آب است که البته همراه روشهای دیگر به کار می رود. در این روش مادر طی بارداری می آموزد که چطور با نرمش‌های مخصوص درد را کاهش دهد. او هنگام زایمان در حوضچه‌هائی که شبیه قایق‌های بادی هستند و آب گرم دارند، قرار می گیرد.
اولین بار در سال 1803 وقتی که زنی 24 ساعت به‌طور مداوم درد کشیده بود و از آنجا که سزارین هم هنوز رواج پیدا نکرده بود، او را برای استراحت به داخل حوضچه آب بردند که این کار باعث شد که در مدت یک ساعت زایمان کند.
اکنون این روش در مناطق وسیعی از دنیا به کار می رود.
بسیاری از خانواده‌ها که تمایل به انجام زایمان در منزل دارند با کرایه کردن یک حوضچه می توانند در منزل شاهد تولد نوزادشان باشند و زنان بسیاری از تولد نوزادشان در آب گرم احساس رضایت می کنند. در این آب دمای بدن نوزاد پس از تولد بالا نمی رود و برای او که هر تغییری می تواند به منزله یک شوک عمل کند، کاملا مناسب و بی خطر است. در این وضعیت این سوال مطرح می شود که آیا نوزادی که در آب به دنیا می‌آید خفه نمی شود؟ و جواب این پرسش این است که نوازدی که هنوز با هوا تماس پیدا نکرده باشد و سرمای محیط را لمس نکرده باشد، نفس نمی کشد و محیط داخل آب گرم برای او مانند محیط داخل رحم مادرش است.
تنفس زمانی آغاز می شود که بند ناف قطع شود و یا تغییر حرارت و تماس با هوا صورت گرفته باشد. در ایران نخستین نوزاد متولد شده در آب دختر بود و در تاریخ 12 شهریور سال 82 متولد شد.
با توجه به اینکه در اغلب کشورها توانسته‌اند، با ارائه خدمات زایمان بی درد در بیمارستان ها و زایشگاه‌ها آمار عمل سزارین را کاهش دهند به نظر می رسد مسئولان بهداشتی کشور بایستی هرچه سریعتر به راه‌اندازی این نوع خدمات در مراکز درمانی مبادرت کنند تا با اقدامات علمی و صحیح این فاصله را کم و در نهایت به صفر برسانیم در غیر این صورت با توجه به افزایش آمار عمل سزارین شاهد عوارض ناگوار این عمل بر سلامت مادر و جنین خواهیم بود.