به گزارش خبرنگار مهر در بیرجند، مسئول نمایندگی میراث فرهنگی سرایان صبح سه شنبه در بازدید از بناهای تاریخی استان با بیان اینکه مرمت و بازسازی بنای تاریخی کاروانسرای سرایان به زودی پایان می‌یابد، گفت: این کاروانسرا که به دوره صفوی تعلق دارد در سال 82 با شماره 8733 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
سید مجتبی موسوی افزود: این کاروانسرا به شیوه دو ایوانی ساخته شده و فضاهای معماری آن شامل سردر ورودی، هشتی، حجره‌های متعدد و دو ایوان شمالی و جنوبی و شترخانه است و عملیات مرمت و بازسازی این بنا از سال 84 آغاز و اواخر خرداد سال جاری به پایان می رسد.
وی مهم ترین رسالت میراث فرهنگی را شناسایی، معرفی و حفاظت همه آثار تاریخی دانست و تصریح کرد: از مهم ترین اقدامات مرمتی انجام گرفته در این بنای تاریخی آواربرداری و خاک برداری داخل بنا، مطالعه و مستند نگاری، کف سازی و آجر فرش راهروها، سفید کاری اتاق‌ها، کف سازی و آجر فرش اتاق‌ها، اجرای سیستم برق، ساخت و نصب درب حجره‌های داخل بنا و پاک سازی لایه های دوده روی دیوارها و سقف حجره‌ها است.
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی سرایان گفت: این کاروانسرا در حال حاضر به عنوان دفتر این نمایندگی مورد بهره برداری قرار می گیرد و در آینده نزدیک بازارچه صنایع دستی و موزه مردم شناسی شهرستان نیز در این بنای ارزشمند راه اندازی خواهد شد.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی همچنین در راستای حفظ میراث و ارزش های به جا مانده از گذشتگان در این استان بر مبنای برنامه های تعریف و تصویب شده و با توجه به بودجه های اختصاص یافته به امر مرمت آثار و ابنیه موجود در بافت شهر خوسف پرداخته است که از جمله مهم ترین آن مرمت خانه تاجور یکی از بناهای ماندگار و تاریخی این شهر است.
این خانه دارای دو ورودی از دو سمت عمود برهم بوده است که یکی ورودی میهمانان و دیگری ورودی اختصاصی افراد خانواده بوده است و ورودی میهمانان دارای هشتی بسیار زیبایی است که به وسیله پلکانی به پشت بام متصل می شود.
این خانه تاریخی دارای یک حیاط مرکزی است که ایوان تابستان و زمستانه آن در دو ضلع جنوب و شمال مانند تمام خانه‌های ایرانی شکل گرفته است و در دو طرف ایوان اتاق‌هایی واقع شده که از تناسب اتاق‌های سه دری بهره می برد.
فاز اول مرمت این خانه‌ها در مهر سال 86 به پایان رسید و در مرحله بعد به مرمت تزئینات و نمای داخلی اتاق‌ها و استحکام بخشی دیوارها پرداخته شده است که تاکنون ادامه داشته است.
شهر خوسف در استان خراسان جنوبی و در فاصله 35 کیلومتری شهر بیرجند قرار دارد و سابقه سکونت در این منطقه به پیش از اسلام می رسد و هسته اولیه بافت شهر متعلق به همان زمان است.