در میان فیلمهایی که این روزها و در بیست و سومین جشنواره بینالمللی فیلم کودک روی پرده میروند، گونههای مختلفی از فیلمهای مربوط به کودکان و درباره آنها را میتوان دید. فیلمهایی که میتوانند طیفهای مختلف تماشاگران و علاقمندان سینمای کودک را راضی کنند.
پانتهآ بهرام و علیرضا خمسه در نمایی از "خوابهای دنبالهدار"
فیلم "کودک و فرشته" مسعود نقاشزاده، "مسیر عشق" بیژن شکرریز، "موج سوم" آرش سجادی حسینی، "پرواز مرغابیها" علی شاهحاتمی، "پنالتی" انسیه شاهحسینی فیلمهایی واقعگرا هستند که میتوانند مخاطب بزرگسال هم داشته باشند. "کودک و فرشته" تنها فیلم این دوره است که فضای جنگی دارد و حضور کودکان در دل جنگ را به تصویر میکشد.
"پنالتی" اولین تجربه شاهحسینی در سینمای کودک اثری اجتماعی ورزشی است که در کنارمخاطب کودک و نوجوان، برای خانوادهها هم دیدنی است. شاهحسینی در این فیلم دلایل گرایش نوجوانها به فوتبال و پیامدهای این علاقمندی را به تصویر میکشد.
"همبازی" به کارگردانی غلامرضا رمضانی فضایی واقعگرا دارد و نیازهای کودکان در دنیای تازه را به تصویر میکشد دنیایی که در آن خانوادهها با مسائل و مشکلات مختلف روبه رو هستند و کودکان باید خلا عاطفیشان را از طریق جایگزینهایی جبران کنند.
فیلمهای "خاله سوسکه " نادره ترکمانی، "نخودی" جلال فاطمی و "روشن خاموش روشن" حمیدرضا چارکچیان مایههای فانتزی دارند و دنیایی خیالانگیز از دوران کودکی ارائه میدهند. این جریان که یکی از محبوبترین شاخههای سینمای کودک است در میان کودکان و نوجوانان که مخاطبان واقعی سینمای کودک هستند، بیشتر از بزرگسالان طرفدار دارد.
این فیلمها در کنار اهداف آموزشی و تربیتی فضایی رنگارنگ و پرشور از دنیای کودکان ارائه میدهند. "یک وجب از آسمان" علی وزیریان و "خوابهای دنبالهدار" پوران درخشنده ترکیبی از فضای واقعگرا و فانتزی دارند. هر دو فیلم در بخشهایی دنیایی خیالی و ذهنی را به تصویر میکشند اما در بیشتر صحنهها فضای فیلم منطبق بر واقعیتهای اجتماعی است.
"خوابهای دنبالهدار" و "یک وجب از آسمان" در کنار به تصویر کشیدن دغدغههای کودکان تصویری از مسائل و مشکلات اجتماعی ارائه میدهند. اما قرار گرفتن "هر شب تنهایی" به کارگردانی رسول صدرعاملی در بخش مسابقه سینمای ایران کمی عجیب است. این فیلم که برای کودکان و نوجوانان مضمونی پیچیده و دشوار دارد و درباره مشکلات ارتباطی یک زوج است، با همه ارزشهایش انتخاب مناسبی برای بخش مسابقه سینمای کودک نیست.
تنها حضور یک کاراکتر کودک در فیلم نمیتواند عاملی باشد که "هر شب تنهایی" را فیلم مناسبی برای مخاطب کودک و نوجوان بدانیم."کلانتری غیرانتفاعی" تنها فیلم کمدی این بخش است که اولین تجربه کارگردانش در سینمای کودک محسوب میشود. "کلانتری غیرانتفاعی" که برای مخاطب خانوادهها ساخته شده میتواند برای مخاطب کودک ونوجوان هم جذاب باشد.
تنوع فیلمهای این دوره از جشنواره نشان میدهد که سینمای کودک با وجود فراز و نشیب بسیاری که در یک دهه اخیر داشته همچنان پویا و زنده است، اما نکته مهم این است که این فیلمها بیش از آنکه بر اساس سفارش بنیاد و نهادی ساخته شوند و جدول نمایش جشنوارهای بینالمللی را پر کنند باید بتوانند کودکان را با سینمای کودک آشتی دهند. چه تعداد از فیلمهای این دوره این قابلیت را دارند؟