به گزارش خبرنگار مهر، جنس و میزان مصرف سوخت، استفاده از وسایل نقلیه عمومی، فرهنگ و آموزش حفظ محیط زیست و مواردی از این دست ابتدایی ترین علل رشد آلاینده ها و درمقابل کاهش آلودگی هوا در شهرهای آلوده جهان بوده است، راهکارهایی که مبنای عملیات نجات محیط زیست برای تسهیل زیست انسانی در جهان است.
دکتر اسماعیل کهرم متخصص محیط زیست در این باره در گفتگو با خبرنگار مهر به تجربه کشورهای توسعه یافته به عنوان نمونه های بازیافته محیط زیست اشاره کرد که غرب با کنترل میزان مصرف سوخت و استفاده از سوختهایی که کمترین آلاینده را دارند توانسته آلودگی هوا و عوارض اجتماعی و اقتصادی ناشی از آن را مهار کند.
این استاد دانشگاه استفاده از اتومبیلهای دارای کاتالیزور و کنترل کننده سلامت خودرو و همین طور سوختهای کم آلاینده را از رمزهای موفقیت شهرهای آلوده دنیا می داند. با این حال به استفاده پالایشگاهها، کارخانه های سیمان، اسلحه سازی، ذوب فولاد و آهن و ... از فیلترهای کنترل کننده آلودگی هوا به عنوان راهکارهای تجربه شده جهان اشاره کرد.
از دیگر سو رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی در سومین همایش و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست در دانشگاه تهران، فقدان استراتژی صنعتی و عدم توجه به ملاحظات زیست محیطی را باعث لطمات زیانبار به اقتصاد و سلامت شهروند ارزیابی کرده است.
محمدرضا تابش گفت: عمده واحدهای صنعتی کشور در 6 استان تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی، مرکزی و قزوین مستقر ساخته شده که آلودگیهای آب و هوای این شهرها در زمره مهمترین معضلات زیست محیطی کشور است.
با این حال و بنا بر برآورد بانک جهانی خسارت سالیانه آلودگی هوا در ایران 14 هزار و 430 میلیارد ریال و معادل 6/1% تولید ناخالص داخلی است. پیش بینی خسارات سالانه آلودگی هوا در ایران تا سال 2016 حدود 16 میلیارد دلار است.
دکتر اسماعیل کهرم در این اره گفت: طبق آمارهای جهانی آلاینده های هوا در ایران 3 برابر کشوری مثل ژاپن است و این آلودگی گاهی در برابر کشورهای توسعه یافته غربی به مرز 8 برابر استاندارد جهانی می رسد. با این حال نمی توان یکشبه راه آنها را در توسعه پایدار و کاهش آلودگی هوا طی کرد اما قدم قدم به این مرز می توان نزدیک شد.
با این حال کارشناسان و متخصصان و نمایندگان مجلس ضعف جدی در عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست را از دلایل این مشکلات زیست محیطی می دانند و عمده این موارد را به ضعف مدیریتی و ساختار این سازمان مربوط می دانند و پیشنهاد تغییر در ساختار مدیریتی این سازمان را راه حل لازم بر می شمارند.
| کارشناسان و متخصصان و نمایندگان مجلس، ضعف جدی در عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست را از دلایل اصلی مشکلات زیست محیطی پایتخت می دانند |
با این حال شهرداریها با افزایش امکانات و گسترش وسایل حمل و نقل عمومی زمینه کاهش حجم آلاینده ها را فراهم می کنند.دکتر کهرم معتقد است: با افزایش فضای سبز می توان به جنگ آلودگی هوا رفت. فضای سبز دشمن آلودگی هواست و البته شهرداری با گسترش مترو و خطوط اتوبوس به کمک شهروندان آمده و روزانه بالای یک میلیون مسافر از طریق مترو جابجا می کند که به کاهش حجم سفر خودروهای آلاینده می انجامد.
این کارشناس مسائل زیست محیطی معتقد است: آگاهی و ارایه آمارهای صحیح نسبت به میزان تخریبها و خسارات ناشی از آلودگیها به خودی خود کار تحسین برانگیزی است و اینکه 16 میلیارد خسارت تا سال 2016 بر کشور تحمیل خواهد کرد می تواند مسئولان را به ارایه خدمات و ترمیم نواقصات تشویق کند.
کهرم میزان خسارت وارده از طریق الودگی هوا در ایران را با توجه به درصد جمعیت، بسیار بیشتر از کشورهای مانند مالزی، هند، اندونزی و برخی دیگر از کشورهای پر جمعیت و در حال توسعه دانست و اضافه کرد: سوخت مورد استفاده در ایران بسیار ارزان و در عین حال دارای آلاینده بسیار زیاد است و وارد کردن این سوخت به خودی خود توانسته محیط زیست کسور را به مخاطر بیاندازد. سوخت ما از کیفیت پائینی برخور دار است ولی اگر خودروهای ما بعد از 70 هزار کیلومتر موظف شوند کیفیت سوخت را تغییر دهند می توان به نتایج آن امیدوار بود.
این استاد محیط زیست دانشگاه با اشاره به آلودگی شهر لندن در سالهای گذشته گفت: امروز دیگر نمی توان لندن را شهری آلوده یافت در حالی که روزگاری در لندن تنفس معمولی امری دشوار بود ولی امروز هوای این شهر بسیار سالم است و این اتفاق تنها زمانی رخ می دهد که مسائل زیست محیطی از طریق کنترل خودروها، کارخانه ها، پالایشگاهها و تمام عناصر تولید کننده آلودگی رعایت شده باشد. امروز آب رودخانه های " تایمز" در انگلیس و "راین" در آلمان و سوئیس به خاطر رعایت مسائل زیست محیطی قابل شرب است. در حالی که قبلاً اگر کبریت به سطح این دریاچه ها گرفته می شد آتش می گرفتند.
دکتر کهرم تنها راه نجات از چنگ آلودگی هوا و تبعات ناشی از آن را دادن حق تقدم به محیط زیست در مراحل مختلف توسعه و مدیریت کشور دانست و افزود: با این اقدام از نظر اقتصادی می توان بنا بر همین آمار ارایه شده 16 میلیارد دلار تا سال 2016 صرفه جویی کرد که همین صرفه جویی رقم کمی نیست.
---------------------------
گزارش: جواد حیدریان