دکتر محمد علی آذرشب رئیس مرکز مطالعات ایران و عرف مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی درگفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به این سؤال که متفکری گفته است زبان خانه وجود است دغدغه حفظ هویت ملی با توجه به این مبنا چه نسبتی با ماندگاری زبان فارسی دارد ؟ گفت : زبان نشاندهنده هویت ملی یک جامعه است و اگر چنانچه بی توجهی به زبان شود یعنی بی توجهی به هویت ملی شده است. خوشبختانه زبان و ادبیات فارسی دربرگیرنده هویت ملی و هویت دینی ما است یعنی آنگاه که زبان فارسی پیوند خورد با تمدن اسلامی زبان فارسی جاودان شد.
وی افزود : چنانچه امروز ملاحظه می فرمائید در کل کشورهای عربی و بلکه در کشورهای اسلامی و حتی در کشورهای دنیا ،زبان فارسی را به عنوان یک زبان پراهمیت می خوانند در سطح لیسانس و فوق لیسانس و دکترا، این بدین معناست که این زبان پیوند خورده با تمدن اسلامی.
رئیس مرکز مطالعات ایران و عرب مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی تصریح کرد : یعنی تمدن اسلامی امکان ندارد بدون شناخت زبان و ادبیات فارسی شناخته بشود . به همین جهت تأکید می کنم زبان فارسی نه فقط نشانگر هویت ملی بلکه نشانگر هویت دینی و فرهنگ و تمدن اسلامی نیز هست و اعراض و بی توجهی به زبان فارسی هم اعراض و بی توجهی به هویت ملی است .
آذرشب در پاسخ به این سؤال که بسیاری از فرهنگها در طول تاریخ شاهد تغییر زبان بوده اند تداوم زبان فارسی در فرهنگ ایرانی برای قرنها تاچه اندازه در تداوم فرهنگ ایرانی نقش داشته است ؟ گفت : فرهنگ و هویت ایرانی پیوند خورده با فرهنگ و هویت اسلامی است به همین جهت این فرهنگ و تمدن جاویدان مانده است .
وی اظهارداشت : برای اینکه این زبان و ادبیات فارسی جاویدان بماند و هویت و فرهنگ ملی جاویدان بماند باید آن پایه و اساس آن را حفظ کند و عبارت است از هویت دینی و هویت اسلامی و تمدن اسلامی که باید آنرا حفظ کنیم . اگر ما بی اعتنایی کنیم به تمدن اسلامی و به ریشه های تمدن اسلامی ، بی اعتنایی کرده ایم به هویت و زبان ملی خود.
آذرشب در پاسخ به این سؤال که چه پیش شرطهایی برای حفظ و نگهداری از زبان فارسی لازم هستند تا تداوم فرهنگی ما در آینده هم ادامه یابد ؟ گفت : مهمترین پایه و اساس و شرط برای حفظ یک زبان این است که این زبان باید مورد احترام اهل زبان باشد یعنی احترام اهل زبان به زبان یعنی احترام متولی به امامزاده و باید آن متولی احترام امامزاده را حفظ کند تا دیگران هم حفظ کنند .
وی افزود : یک مطلب دیگری هم هست غیر از رعایت و حرمت زبان ، رعایت زیبایی شناسی زبان است یعنی به عبارت دیگر همانطور که نیاکان ما با شوق و ذوق و سلیقه و با حفظ چشایی سعدی و حافظ و آثار بزرگان را می خواندند ما هم باید این حس چشایی و ذوق ادبی و ذوق شعری را به دانشجویان و دانش آموزان تلقین کنیم . به عبارت دیگر ما یکسری متون خشک و خالی را به عنوان زبان و ادبیات فارسی به خورد بچه ها نباید بدهیم ، زیرا که متنفر می شوند .
باید آن حس چشایی و ذوق ادبی و شعور و احساس شعور و احساس لطیف زبان را باید به دانشجویان و دانش آموزان تلقین کنیم که با عشق و علاقه بروند دنبال این زبان ، با احساس زیبایی و ذوق زیبایی شناسی بروند دنبال این زبان نه به عنوان یک درس خشک و خالی و تحمیلی.