اهواز - خبرگزاری مهر: سد گتوند علیا در فاصله پنج کیلومتری شهرستان گتوند در حال اجرا بوده و با ارتفاع 182 متر به عنوان بلندترین سد خاکی کشور در دست ساخت است که این طرح هم اکنون با دستیابی به پیشرفت نزدیک به 70 درصد، در سال آینده آبگیری می شود.

به گزارش خبرنگار مهر در اهواز، تولید سالانه چهار هزار و 500 میلیون کیلووات ساعت انرژی برق آبی، ذخیره سازی آب رودخانه کارون به میزان 4.5 میلیارد متر مکعب در تراز حداکثر 230.7 متر و تنظیم آب و مهار سیلابهای مخرب رودخانه کارون از جمله اهداف ساخت این پروژه است.

طرح سد و نیروگاه گتوندعلیا در فاز اول با هزار مگاوات ظرفیت تولید برق و در طرح توسعه با قدرتی نزدیک به دو هزار مگاوات می تواند وضعیت مناسبی را برای پایداری شبکه برق خوزستان فراهم کرده و برظرفیت توان تولید راکتیو و کنترل همزمان برای مدیریت فرکانس شبکه برق به خصوص در منطقه خوزستان تاثیر فوق العاده ای داشته باشد.

آبگیری سد در شهریور ماه 89

مجری طرح سد و نیروگاه آبی گتوند علیا در گفتگو با خبرنگار مهر در اهواز از آغاز آبگیری این سد در شهریورماه سال آینده خبر داد و اظهار داشت: هم اکنون عملیات اجرایی این سد به خوبی در حال اجراست و در یک سال گذشته نیز اعتبارات مطلوبی برای اجرای عملیات تخصیص یافته که منجر به تسریع در اجرای طرح در سالهای اخیر است.

کریم شیبانی با بیان اینکه از ابتدای شروع عملیات طرح (سال 76) تاکنون حدود 10 هزار میلیارد ریال برای اجرای این عملیات هزینه شده است، افزود: حدود شش هزار میلیارد ریال اعتبار دیگر نیز برای اتمام عملیات اجرایی سد گتوند مورد نیاز است که در صورت تامین این اعتبار تا سال 90 این عملیات به پایان رسیده و بهره برداری نهایی طرح صورت می گیرد.

توقف دو ساله اجرای عملیات

مجری طرح سد و نیروگاه گتوند با بیان اینکه پیش از این عملیات اجرایی به مدت دو سال متوقف شده بود، تاکید کرد: در آن زمان این طرح یک هزار و 300 میلیارد ریال بدهی به پیمانکاران، مردم و ... داشت که باعث توقف این پروژه شده است اما در سالهای اخیر اعتبارات مطلوبی به این پروژه اختصاص داده شد و امید است این روند ادامه یابد چرا که در صورت توقف مجدد، اجرای این طرح دچار مشکل می شود.

خسارت تاخیر سالانه 5 هزار میلیارد ریال

شیبانی خسارت ناشی از تاخیر در اجرای پروژه را سالانه پنج هزار میلیارد ریال دانست و اظهار امیدواری کرد که با تامین اعتبارات لازم برای اجرای پروژه، همچنین بهبود وضعیت آب و هوایی، افزایش بارش باران و خروج از شرایط خشکسالی، واحدهای نیروگاهی این سد نیز در سال 90 به بهره برداری کامل برسد.

وی همچنین تولید سالانه چهار هزار و 250 گیگاوات ساعت انرژی برق آبی، تامین آب شرب و کشاورزی مورد نیاز پایین دست، کنترل سیلابهای فصلی رودخانه کارون خصوصا سیلابهای حوضه میانی، ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی منطقه را از اهداف عمده طرح عنوان کرد.

مجری طرح سد و نیروگاه گتوند علیا بیان کرد: هم اکنون در موضوع سدسازی اعم از ساخت سد و تزریق بتن خودکفا شده ایم اما هنوز در طراحی و برخی تجهیزات خاص به خودکفایی نرسیده ایم که امید است در آینده بتوانیم به این دو مهم نیز دست یابیم.

ساخت چهار روستای جدید

وی اشتغالزایی اجرای عملیات این طرح را به طور مستقیم هزار نفر عنوان کرد و با اشاره به جابجایی برخی از اهالی روستاهای اطراف گفت: قصد داریم تا برای رفع این مشکل، چهار نقطه تعیین و روستاهای جدید ساخته شود تا خانواده هایی که به علت اجرای طرح سد مجبور به جابجایی خانه های خود می شوند بتوانند در این نقاط ساکن شوند.

مجری طرح سد و نیروگاه گتوند، تعداد افرادی که از این طریق دچار مشکل جابجایی می شوند را هزار و 70 نفر دانست و اظهار داشت: سعی ما بر این است که این نقاط دارای امکانات لازم برای زندگی باشند.

شیبانی ادامه داد: هم اکنون برای ساخت این چهار نقطه هماهنگی های لازم با استانداری خوزستان صورت گرفته است و امید است با انجام پیگیری های لازم بتوان این مهم را عملی کرد تا روستاییان از این نقاط بهره برده و با مشکل مواجه نشوند.

امتیازات ساخت سد بیش از خسارت به آثار باستانی است

وی به مشکلات محیط زیست و میراث فرهنگی نیز اشاره کرد و افزود: از آنجایی که تمدنهای گذشته در کنار رودخانه ها بوده است طبعا در این نقاط اثری از گذشته باقیمانده است و ما نیز این مسئله را قبول داریم اما به نظرم این خسارت با امتیازات فراوانی که ساخت سد به همراه دارد، قابل مقایسه نیست.

قائم مقام اجرای طرح نیز در این خصوص با بیان اینکه تلاش ها بر این است تا در اجرای این عملیات حداقل تخریب محیط زیست صورت گیرد، تصریح کرد: برای جلوگیری از تخریب میراث فرهنگی، حدود دو میلیارد ریال هزینه کردیم تا توسط کارشناسان میراث فرهنگی، در محل اجرای عمیات کاوش صورت گیرد، که خوشبختانه تاکنون موردی در این زمینه اعلام نشده است.

ساخت موزه در کنار سد

بهرام رسولی به تعیین محلی به عنوان حوزه برای قرار دادن اشیا مربوط به میراث فرهنگی در آن اشاره کرد و اظهار داشت: اگر در هنگام اجرای این عملیات شی به مربوط به گذشته یافت شود در این موزه نگه داری می شود تا به این ترتیب این اشیا حفظ شوند.

عملیات ساخت تونل های اطراف طرح سد و نیروگاه گتوند علیا در اردیبهشت ماه سال 76 و عملیات اصلی ساختمانی سد در سال 81 آغاز شد و انحراف کامل آب رودخانه نیز پس از پایان عملیات اجرایی فراز بند در اردیبهشت ماه سال 82 صورت گرفت.

پیش از این انجم دوستداران میراث فرهنگی خوزستان اعلام کرده بود که به زودی با ساخت و آبگیری سد گتوند علیا در استان خوزستان 100 هکتار از زمینهای فوق العاده مرغوب و حاصلخیز دشت عقیلی به طور کلی تخریب می شود و زمینهای کشاورزی و حتی برخی از آثار باستانی از بین می رود.

این انجمن تاکید داشته است که تخریب صدها اصله درخت، از بین رفتن 100 هکتار از اراضی کشاورزی، جلوگیری از کشت صدها تن محصول صیفی همچون هندوانه، گوجه، خیار، پیاز و... در طول سال، ایجاد ناهمگونی منظری در دشت عقیلی، بیکار کردن ده ها نفر و چند عامل مخرب دیگر نتیجه گودبرداری 100 هکتار از اراضی دشت حاصلخیز عقیلی است، در این محوطه 100 هکتاری تنها حیات چند درخت که به تعداد انگشتان دو دست است حفظ شده است، مجریان سازنده سد گتوند علیا اراضی این دشت مرغوب را در سال 1382 هکتاری 43 میلیون ریال از کشاورزان خریداری کرده اند.

................................................

گزارش از علی نواصر

عکس از عبدالوهاب کروشاوی