به گزارش خبرنگار مهر، صادرات یکی از راه های جدا شدن از وابستگی به درآمدهای نفتی محسوب می شود و سیاستهای تشویقی دولت برای توسعه صادرات کالاهای غیر نفتی در طی سالهای اخیر نیز با همین هدف به مورد اجرا گذاشته شده است.
اگرچه این سیاستها ممکن است در مقایسه با سیاستهای حمایتی برخی از کشورها قابل مقایسه نباشد اما بوجود آمدن این تفکر که باید مشوق صادرات غیر نفتی باشیم یک گام بزرگ و رو به جلو برای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی است.
استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد در این باره در گفتگو با خبرنگار مهر، می گوید: توسعه صادرات غیر نفتی جدای از آنکه از میزان وابستگی اقتصاد به درآمدهای نفتی می کاهد، خود فرصتی برای توسعه بازار تولیدات داخلی و حمایت از تولید ملی بوده و زمینه ساز افزایش سرمایه گذاری ها و افزایش اشتغال است.
یحیی نیکدل می افزاید: نوسانات نرخ ارز و بخصوص افزایش قیمت دلار در یک سال اخیر اگرچه آسیب هایی از بعد داخلی به اقتصاد وارد کرد اما به نفع صادر کنندگان بود چرا که کالاهای داخلی را با ریال خریداری و با دلار در بازرهای برون مرزی به فروش می رساندند و بالا بودن قیمت دلار باعث سود مضاعف صادر کنندگان و برخی تولید کنندگانی که راسا اقدام به صادرات کالاهای تولیدی خود می نمودند، می شد.
وی تصریح می کند: اما نکته ای که نباید از آن غافل شویم این است که در بسیاری از اوقات ما از فرصتهای بدست آمده نه تنها استفاده درستی نکردیم که با نگاههای کوتاه مدت خود آنها را به تهدید تبدیل کردیم. عضو فعال ستاد مردمی توسعه خراسان شمالی معتقد است:در تغییرات قیمت ارز نیز متاسفانه این اتفاق افتاد و نتیجه این بی تدبیری ها و نگاه های کوتاه مدت و سودهای آنی بود که موجب شد دولت که خود مشوق صادرات غیر نفتی بود و جوایز صادراتی هم به عنوان تشویقی به صادر کنندگان پرداخت می نمود؛ اقدام به اعمال ممنوعیت و محدودیت در مورد برخی کالاها نماید.
نیکدل اضافه می کند: بازار های آسیای میانه بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نیز یکی دیگر از این فرصتهای ارزشمند بود که در اختیار صادرکنندگان ایرانی بود اما برخی با همان نگاه های کوتاه مدت و منافع آنی خود آن را به تهدید تبدیل نمودند و باعث شدند تا نسبت به تجار ایرانی یک ذهنیت منفی ایجاد شده و بازار بکر این کشورها را از دست بدهیم و یا حداقل سهم ما از بازار این کشورها بسیار کاهش یافته و کشورهایی مانند ترکیه و چین و ... جای ما را در این کشورها بگیرند.
این مشاور اقتصادی می افزاید: همه می دانیم که یکی از نگرانی های تجار و بازرگانان در تجارت بین الملل نحوه بازگشت سرمایه صادر کنندگان هست و هرچه دو طرف تجاری نسبت به هم شناخت کمتری داشته باشند این نگرانی بیشتر می شود.
وی عنوان می کند: در دنیای امروز که بیشتر تجارت ها به صورت الکترونیکی انجام می شود و در اکثر اوقات دو طرف تجاری همدیگر را ندیده و نمی شناسند، ریسک تجارت صرف اعتماد متقابل بالا است و لذا بیشتر تجار تمایل دارند از طریق سیستم LC اقدام به صادرات و واردات نمایند.
نیکدل تصریح می کند: اما به دلیل وجود تحریم ها از یکطرف و عدم وجود این سیستم در برخی از کشورها از طرف دیگر، این فرصت در حد نیاز فراهم نیست و لذا سوخت شدن و از بین رفتن تمام یا بخشی از سرمایه صادر کنندگان در صادرات سنتی دور از ذهن نیست.
مبادلات تهاتری ایران و ترکمنستان امضای تفاهم نامه مبادلات تهاتری بین دولت جمهوری اسلامی ایران و همسایه شمالی ما یعنی ترکمنستان که مقرر شده دولت ترکمنستان گاز مورد نیاز استانهای شمالی را تامین کند و در مقابل تجار ایرانی کالاهای مورد نیاز این کشور را به آنجا صادر نموده و بهای کالاهای صادراتی خود را از وزارت نفت دریافت نمایند، فرصت بسیار ذی قیمتی است که در صورت درک درست از آن می توان مجدد جایگاه از دست رفته خود در این بازار را که راه ورود به بازار آسیای میانه نیز می باشد احیاء نماییم. در این میان صادرات کنندگان، تولید کنندگان و فعالان اقتصادی خراسان شمالی از موقعیت ممتازی برخوردارند که در صورت بی توجهی و غفلت از آن این فرصت استثنایی را از دست خواهند داد.
فرصت اول اینکه این بازار نزدیکترین بازار برون مرزی به خراسان شمالی است که موجب کاهش هزینه های حمل و نقل شده و یک مزیت نسبی برای تجار استان است.
اما فرصت مهمتر اینکه قرار است نمایشگاه اختصاصی جمهوری اسلامی ایران با محوریت خراسان شمالی برای دومین سال متوالی در این کشور برگزار شود که بی توجهی تجار و صادر کنندگان و تولید کنندگان استان به این فرصت پیش آمده موجب از دست دادن این فرصت شده و تجار دیگر استان ها جای آنها را در این نمایشگاه خواهند گرفت و شاید فراهم شدن دوباره چنین فرصتی برای فعالان اقتصادی استان به این زودی و به همین راحتی ها غیر ممکن باشد.
این یک فرصت بسیار ویژه برای تولید کنندگان و صادر کنندگان هم استانی هست تا بتوانند در جهت دستیابی به بازار ترکمنستان و متعاقب آن راهیابی هر چه بیشتر به بازارهای آسیای میانه از آن بهره برداری نمایند.
استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد در این زمینه می گوید: در این مورد برای حفظ منافع بلند مدت توجه به چند نکته لازم است؛ اینکه اولا دولت باید در ایفای تعهدات خود به تجار و صادر کنندگان به موقع عمل نموده و در این مورد اعتماد سازی بیشتری نماید.
یحیی نیکدل می افزاد: ثانیا تولید کنندگان و صادر کنندگان نیز تلاش نمایند با اعتماد سازی در طرف های تجاری خود در این کشورها منافع بلند مدت خود و کشور را فدای منافع کوتاه مدت خود نکنند.
وی اظهار امیداواری می کند که خراسان شمالی بتواند از این فرصت پیش آمده سهم بیشتری داشته باشد، چنانکه از هم اکنون تعدادی از صادر کنندگان هم استانی قراردادهای خوبی را با طرف های تجاری خود در این کشور بسته اند.