به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری آغاز به كار بنیاد سعدی صبح امروز یكشنبه یکم اردیبهشت و در روز بزرگداشت این شاعر نامدار كشورمان با حضور غلامعلی حدادعادل، رئیس بنیاد سعدی و حجت‌الاسلام ایوبی، قائم مقام و معاون علمی و پژوهشی، سخائی معاون اداری و مالی و محمدرضا دربندی معاون امور بین‌الملل بنیاد سعدی در محل این بنیاد برگزار شد.
حدادعادل در ابتدای سخنانش سعدی را پرآوازه‌ترین شاعر زبان فارسی و آموزگار و استاد همیشگی این زبان توصیف كرد و گفت: در عظمت سعدی در عرصه زبان ادبیات فارسی همین بس كه در روزی در سال 656 گلستان تالیف شد تا به امروز هركس كه خواسته فارسی را درست و شیرین بیاموزد، باید از گلستان شروع می‌كرده است.
وی افزود: خوشحالیم كه امروز و در روز بزرگداشت سعدی آغاز به كار بنیاد سعدی را اعلام كنیم.
رئیس بنیاد سعدی اضافه كرد: از آنجا كه طبق اصل 15 قانون اساسی زبان و خط رسمی كشور فارسی است و در همه مكاتبات و مذاكرات رسمی سیاسی و همچنین سطوح درسی، زبان فارسی رعایت می‌شود.
حدادعادل گفت: نگهبانی از زبان فارسی و تقویت و گسترش آن در داخل و خارج از كشور از سیاست‌های راهبردی جمهوری اسلامی ایران است؛ در عین اینكه از زبان‌های قومی و محلی نیز حمایت می‌كند.
رئیس بنیاد سعدی ادامه داد: از آغاز انقلاب برای آموزش زبان فارسی در خارج از كشور به غیر ایرانیان فعالیت‌های مختلفی صورت گرفته كه در 20 سال گذشته این فعالیت‌ها عمدتاً در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی متمركز بوده است، اما مطالعاتی كه به عمل آمد، نشان داد كه عرصه زبان فارسی در خارج از كشور احتیاج به ساختار قوی‌تری در داخل كشور دارد و تجربه سایر ملت‌ها هم برای آموزش زبان خودشان در پیش چشم ما بود.
وی افزود: بنیادهایی مانند گوته كه كار تدریس و گسترش زبان آلمانی را در دنیا به عهده دارد و یا بنیاد سروانتس كه از گسترش زبان اسپانیولی در جهان حمایت می‌كند و موسسات مشابهی كه در فرانسه، چین، ژاپن و انگلستان هستند، حكایت از این می‌كرد كه باید ساختار نیرومندتری برای تقویت زبان فارسی در داخل و خارج كشور ایجاد كنیم كه همه در فعالیت‌ها در آن تجمیع شود.
حدادعادل تاكید كرد: این موضوع از چند سال پیش در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شد كه پس از مدتی به صحن شورا آمد و نهایتاً اساسنامه بنیاد سعدی به تصویب رسید و هیئت امنای آن هم تشكیل و مقدمات كار آماده شد.
وی با اعلام اینكه بنیاد سعدی در سال 1392 رسماً كار خود را آغاز می‌كند، یادآور شد: با شروع كار بنیاد سعدی وظایف سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و دیگر دستگاه‌های متولی در حوزه زبان فارسی به بنیاد سعدی منتقل خواهد شد.
رئیس بنیاد سعدی افزود: ما در سیاست‌های كلی فرهنگی خارج از كشور با سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی هماهنگی خواهیم داشت؛ كما اینكه رئیس این سازمان هم عضو هیئت امنای بنیاد سعدی خواهد بود. تجربه این سازمان هم در اختیار ما است و از آن استفاده خواهیم كرد.
وی ادامه داد: هم سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و هم سازمان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و هم وزارت علوم تحقیقات و فناوری كه برای تقویت و گسترش زبان فارسی در خارج از كشور بودجه‌ای می‌گرفتند و فعالیت‌هایی می‌كردند همه این بودجه‌ها و فعالیت‌ها به بنیاد منتقل خواهد شد.
وی در خصوص بودجه بنیاد سعدی هم یادآور شد: تلاش‌هایی در این خصوص كرده‌ایم، اما با توجه به مشكلات بودجه امسال و تاخیری كه در تقدیم لایحه بودجه صورت گرفت، باید تلاش‌های خومان را ادامه دهیم، اما دولت محترم به اهمیت تخصیص بودجه به بنیاد سعدی توجه دارد.
حدادعادل ادامه داد: ما فعلاً اساسنامه بنیاد سعدی را در اختیار داریم كه اهداف و وظایف بنیاد سعدی را مشخص كرده كه خوب هم تدوین شده و در چارچوب آنها فعالیت‌هایی را كه قبلاً از طریق مركز گسترش زبان و ادبیات فارسی دنبال می‌شده، دنبال كنیم، اما تدوین سندهای درازمدتی مانند سند چشم انداز برای بنیاد سعدی طبیعتاً به بعد موكول می‌شود تا بنیاد تجربه بیشتری هم پیدا بكند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی همچنین در خصوص نحوه تعامل این فرهنگستان با بنیاد سعدی تاكید كرد: فرهنگستان وظیفه مشخصی برای فعالیت‌های اجرایی و مدیریتی در حوزه زبان فارسی در خارج از كشور ندارد. البته در فرهنگستان دفتر علمی لازم برای این كار فراهم است و در مجموع بیشتر نقش ستادی دارد تا حضور در صف.
وی در خصوص حیطه فعالیت بنیاد سعدی در خارج از ایران هم یادآور شد: در یك معنای كلی همه كشورهای جهان قلمرو فعالیت بنیاد سعدی محسوب می‌شود، اما تبعاً وضع زبان فارسی در كشورهای مختلف یكسان نیست؛ كشورهایی مانند افغانستان و تاجیكستان كه مردمش به زبان فارسی تكلم می‌كنند، تبعاً در نظر ما اولویت و اهمیت بیشتری دارند و ما در سیاستگذاری‌های خودمان سعی خواهیم كرد در ارتباط با هر كشوری راهبردی متناسب با آن كشور را در پیش بگیریم.
حدادعادل همچنین در پاسخ به این سئوال كه آیا بنیاد سعدی برای كشوری مانند تاجیكستان كه آموزش خط فارسی در آن رایج نیست، برنامه‌ای دارد، گفت: موضوع زبان و خط فارسی در تاجیكستان موضوع مهمی است. البته دولت تاجیكستان سال‌ها موضوع آموزش و تدریس زبان فارسی را در این كشور آغاز كرده و امیدواریم با آشنایی مردم تاجیكستان با خط فارسی در كنار خط سیریلیك كه می‌آموزند، امكان ارایه مكتوبات فارسی به آنجا هم وجود داشته باشد.
وی همچنین در خصوص وضعیت زبان فارسی در دیگر كشور فارسی‌زبان ـ افغانستان ـ گفت: ما افغانستان را یكی از زادگاه‌های اصلی زبان فارسی می‌دانیم و همین امسال شهر غزنه به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام انتخاب شد كه از گذشته یكی از مراكز مهم زبان و ادبیات فارسی بوده است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی همچنین از برگزاری همایش بین‌المللی غزنه و زبان فارسی توسط این فرهنگستان تا چند ماه آینده خبر داد و گفت: ما از كمك شاعران كشورهای افغانستان و تاجیكستان برای برگزار این همایش استفاده خواهیم كرد.
وی همچنین درباره ساختار اداری بنیاد سعدی گفت: این بنیاد زیر نظر وزارتخانه خاصی نیست. ریاست عالیه آن به عهده رئیس جمهور است و ریاست هیئت امنایش هم با معاون اول رئیس جمهور است و از نظر ساختار و سلسله مراتب، موسسه ای نظیر فرهنگستان ادب فارسی است.
حدادعادل در پاسخ به سئوالی درباره تلاش برخی كشورها برای ثبت مفاخر ایرانی به نام خودشان گفت: فكر می‌كنم دامن زدن به این نوع اختلافات، كشورهای منطقه را از هم دورتر می‌كند و كمكی هم به گسترش زبان فارسی نمی‌كند. این مفاخر همگی به زبان فارسی تعلق دارند و زبان فارسی هم فرهنگ مشترك این منطقه خواهد بود. همان طور كه ما به وجود بزرگانی مانند مولوی افتخار می‌كنیم نباید كسانی را كه ایرانی نیستند، اما به وجود این شخصیت‌ها افتخار می‌كنند منع كنیم.
رئیس بنیاد سعدی تاكید كرد: زبان و خط فارسی از هم جدا نیستند؛ زبان فارسی تصویر مكتوب زبان فارسی است. ما هر جا فعالیت زبانی داشته باشیم، طبیعتاً آنجا از خط فارسی حمایت می‌شود. بنیاد سعدی مخاطب خودش را فقط غیرایرانی‌ها نمی‌داند بلكه ایرانی‌های خراج از كشور هم منظور نظر ما هستند؛ مخصوصاً نسل دوم و سوم آنها كه ما برایشان برنامه‌های خاصی داریم كه سال‌های آینده اجرا می‌شود.
وی درباره سطح فعالیت بنیاد سعدی نیز تاكید كرد: ما سعی خواهیم كرد از همه ظرفیت‌های علمی و دانشگاهی استفاده كنیم، اما شورای عالی انقلاب فرهنگی به این نتیجه رسیده كه پراكنده كاری در این خصوص زیان‌آور است و بهتر است كه برنامه‌ها مدیریت داشته باشد. طبیعتاً بنیاد سعدی می‌خواهد كه تبدیل به دانشگاه شود، اما مركزی برای وضع زبان فارسی در زبان‌های مختلف، جایش خالی بوده است.
حدادعادل تاكید كرد: دعوایی بر سر زبان فارسی و خط فارسی وجود ندارد. زبان فارسی كلیدی برای دستیابی به گنجینه بزرگی از معارف بشری است كه در مدت 1200 سال عمر زبان فارسی به وجود آمده است. هیچ كشوری در دنیا نیست كه خودش را از زبان فارسی بی‌نیاز بداند. دوستان ما و حتی مخالفان ما برای اینكه بدانند حرف ما چیست، باید زبان فارسی بدانند. زبان فارسی به اندازه واقعیت جمهوری اسلامی ایران ضرورت دارد.
وی در پاسخ به این سئوال كه آیا بنیاد سعدی برنامه‌ای برای تجلیل از مفاخر ایرانی در حوزه زبان فارسی دارد، گفت: ما وقتی زبان و ادبیات فارسی را در دنیا تقویت كنیم، موجب شناسایی بیشتر مفاخر ما می‌شود و طبیعتاً مقام آنها مورد تجلیل قرار می‌گیرد، ولی این وظیفه ما نیست در دفتر یونسكو كه زیر نظر وزارت علوم است هر ساله چهره‌ها و شخصیت‌هایی را به عنوان چهره فرهنگی سال به یونسكو معرفی می‌كند.