به گزارش خبرنگار مهر، مجموعه تاریخ جهان سعی دارد چشماندازی گسترده و ژرف از سیر تاریخ عرضه کند. این مجموعه با ارائه زمینههای فرهنگی رخدادهای تاریخی، اندیشههای سیاسی، فرهنگی و فلسفی تاثیرگذار را در گذر مشعل تمدن از بینالنهرین و مصر باستان به یونان، روم، اروپای قرون وسطی و دیگر تمدنهای جهانی تا امروز را شامل میشود.
مجموعه تاریخ جهان، نه تنها برای آشنایی خوانندگان و مخاطبانش با مبانی تاریخ تدوین شده است، بلکه در پی آگاه ساختن آنها از این واقعیت است که زندگیشان بخشی از سرگذشت کلی انسانهاست. هر جلد از این مجموعه برداشتی جامع و روشن از یک دوره مهم تاریخ را به خواننده ارائه میکند. شصت و ششمین کتاب این مجموعه با عنوان «بحران بزرگ» درباره بحران مالی بزرگ ایالات متحده آمریکا در سالهای ابتدایی قرن بیستم است.
در زمستان 1932 پرطرفدارترین ترانهای که از رادیوهای آمریکا پخش میشد، «برادر میشود یک ده سنتی به من بدهی؟» بود. این ترانه داستان مردی را بازگو میکرد که شغلش را از دست داده بود و حالا در خیابان گدایی میکرد. خیلی سعی کرده بود کاری پیدا کند، اما فایدهای نداشت. این آواز خشم او را از این که نمیتوانست به کشورش خدمت کند بازگو میکرد: «زمانی راهآهن میساختم، راهاندازیاش میکردم تا با زمان مسابقه بدهد. زمانی راهآهن میساختم، حالا کار تمام شده. برادر میشود یک ده سنتی به من بدهی؟»
بحران بزرگ تاریخ آمریکا از سال 1919 که سال پایان جنگ جهانی اول بود، آغاز میشود و تا سال 1939 یعنی زمان شروع جنگ جهانی دوم ادامه پیدا میکند. به این ترتیب که آلمان به چکسلواکی حمله میکند و در نتیجه افزایش هزینههای دفاعی و تقویت نیروهای مسلح بریتانیای کبیر، فرانسه و ایالات متحده آمریکا، بحران بزرگ دهه 1930 پایان مییابد.
پس از رونق دهه 1920 در آمریکا، زمانی که کارخانهها، فروشگاهها و معدنها بسته شدند، اکثر آمریکاییها تکان خوردند. کسانی که هیچگاه طعم بیکاری را نچشیده بودند، ناگهان خود را گرفتار فقر دیدند و اصلا نمیتوانستند باور کنند که چنین وضعی برایشان پیش آمده است. در سال 1932 تقریبا دوازده میلیون آمریکایی بیکار بودند. مدت بیکاری اکثر آنها آنقدر به درازا کشیده بود که تمام پساندازشان را خرج کرده بودند. سرانجام زمانی که نتوانستند اجاره یا قسط وام مسکن خود را بپردازند، خانههایشان را نیز از دست دادند. بسیاری در آلونکهای مقوایی در محلههایی موسوم به هوورویل زندگی میکردند. در هر شهری جلوی مکانهایی که به تهیدستان نان و سوپ میدادند یا بیمارستانهایی که غذاهای پسمانده خود را توزیع میکردند، صف غذا تشکیل شد.
«ریشههای بحران»، «هوور و روزولت»، «صد روز نخست»، «اقدام جدید در کشتزار و شهر»، «بحث بین بازاریابی و اصلاح»، «بحران جهانگستر» و «میراث بحران» عناوین اصلی کتاب هستند و در ادامه یادداشتها، برای مطالعه بیشتر، آثار مرجع و نمایههای کتاب درج شدهاند.
در قسمتی از این کتاب میخوانیم:
با وجود همانندیها در بالا بردن تعرفههای حمایتی، تلاش برای تعادل بودجه، تامین بودجه کارهای عمرانی و محدودیت مهاجرت، تفاوتهای عمدهای در روش رویارویی کشورهای صنعتی با بحران و تلاش آنها برای حل مشکلات اقتصادی و اجتماعیشان وجود داشت. دولتهای بریتانیای کبیر و فرانسه، تحت تاثیر شورشها و ناآرامی اجتماعی که کارگران بیکار به راه میانداختند، به تدریج اشکال تعدیلشدهای از سوسیالیسم را پذیرفتند که در آن دولت مالکیت و کنترل صنایع پایه را به دست میگرفت و معاش بیکاران، بیماران و سالخوردگان را تامین میکرد.
بریتانیای کبیر راحتتر از دیگر کشورهای غربی بحران را پشت سر گذاشت. این کشور خود را از عرصه اقتصاد جهانی کنار کشید و عمدتا با اعضای کشورهای مشترکالمنافع بریتانیا به داد و ستد پرداخت. صنایع زغال سنگ، کشتیسازی و نساجی در بریتانیا در رکود باقی ماند اما تولید کالاهای مکانیکی، الکتریکی و شیمیایی افزایش یافت. تعرفههای کشاورزی از کشاورزان بریتانیایی حمایت میکردند و به تولید مواد غذایی ارزانقیمت یاری میرساندند. در نتیجه مردم میتوانستند پول خود را صرف تهیه مسکن کنند. نتیجه، افزایش خرید لوازم خانگی بود که اقتصاد بریتانیا را تقویت میکرد.
شهروندان بریتانیایی آن فقر خانمانبراندازی را که در دوره بحران شایع بود تجربه نکردند، زیرا نظام بیمه بیکاری و بیمه تامین اجتماعی تقریبا ده سال بود که در بریتانیا جا افتاده بود. اتحادیههای کارگری بریتانیا نیروی سیاسی قدرتمندی بودند که ازبرنامههای سوسیالیستی که حامی طبقه کارگر در زمان مشکلات اقتصادی بودند، طرفداری میکردند. روی هم رفته بریتانیا دلیلی نداشت که در پی همکاری بینالمللی باشد. به گفته چارلز پی. کیندلبرگر تاریخنگار اقتصادی، «اقتصاد بریتانیا در دهه 1930 بیش از دهه 1920 امیدبخش بود و مقامهای مسئول تمایلی نداشتند که آزادی عمل خود را با بستن یک پیمان بینالمللی واگذارند.
برای فرانسه رویارویی با مشکلات اقتصادی ناشی از بحران دشوارتر بود، چرا که با ناآرامی سیاسی نیز مواجه بود. کارگران فرانسوی خواهان همان برنامههای تامین اجتماعی بودند که کارگران بریتانیایی از آن برخوردار بودند. دولتها از پس حل مشکلات برنمیآمدند و کنار میرفتند و انتخابات به دفعات برگزار میشد....
این کتاب با 119 صفحه مصور، شمارگان هزار و 500 نسخه و قیمت 7 هزار و 500 تومان منتشر شده است.