به گزارش خبرنگار مهر، مجموعه تاریخ جهان سعی دارد چشماندازی گسترده و ژرف از سیر تاریخ عرضه کند. این مجموعه با ارائه زمینههای فرهنگی رخدادهای تاریخی، اندیشههای سیاسی، فرهنگی و فلسفی تاثیرگذار را در گذر مشعل تمدن از بینالنهرین و مصر باستان به یونان، روم، اروپای قرون وسطی و دیگر تمدنهای جهانی تا امروز بازگو میکند.
مجموعه تاریخ جهان، نه تنها برای آشنایی خوانندگان و مخاطبانش با مبانی تاریخ تدوین شده است، بلکه در پی آگاه ساختن آنها از این واقعیت است که زندگیشان بخشی از سرگذشت کلی انسانهاست. هر جلد از این مجموعه برداشتی جامع و روشن از یک دوره مهم تاریخ را به خواننده ارائه میکند. شصت و پنجمین کتاب از این مجموعه، «عصر پریکلس» نام دارد و بخشی از تاریخ یونان را در بر میگیرد.
در قرن چهارم پیش از میلاد یونانیان به تدریج و از سر اشتیاق از بخشی از سده پیش از آن - حدود پنج دهه ـ با نام پنته کونتائتیا (یا دوره پنجاه ساله) یاد میکردند. پژوهشگران عصر حاضر، این دوره را که از سال 479 تا سال 431 پ.م ادامه داشت، «عصر طلایی» آتن نامیدهاند. در همین دروه کوتاه اما باشکوه بود که آتن یعنی بزرگترین دولتشهر یونان، به نقطه اوج سیاسی و فرهنگی خود رسید. نسلهای بعدی این دوره پربار را برای قدردانی از پریکلس، سیاستمدار، دولتمرد و سرداری که در بیشتر این دوره پنجاهساله بر دولتشهر آتن فرمانروایی کرد، «عصر پریکلس» نامیدهاند.
دستاوردهای فرهنگی، تنها بخشی از میراث عصر پریکلس بود. دوره پنجاه ساله دوره اعتشاشات سیاسی پیچیده و کشمکشهای خونین نظامی در میان دولتشهرهای یونان نیز بود. طی این سالها روابط میان دو دولتشهر برجسته یونان یعنی آتن و اسپارت و اتحادیههای مربوط به آنان رو به وخامت گذاشت. دورهای سرشار از خصومت و جنگهای منقطع که مسبب بیشتر آنها پریکلس و حامیانش بودند، سرانجام در سال 431 پ.م منجر به جنگ پلوپونزی شد؛ این جنگ وحشتناک و ویرانگر 27 سال کل یونان را در کام خود کشید و فرسوده کرد و به عصر طلایی و پرشکوه آتن نیز پایان داد.
این کتاب در 7 بخش اصلی تدوین شده است که به ترتیب عبارتاند از: «بذر تلخ رقابت: سرآغازی طولانی بر عصر کلاسیک»، «از اتحاد تا امپراطوری: اژه درپاچهای آتنی میشود»، «نیروی شگفت: تقلای آتنیها برای حفظ برتری»، «دموکراسی و توسعهطلبی: شهری که به روی دنیا گشود شد»، «جنگی که هیچکس خواستارش نبود: پایانی ناگهانی برای عصر شکوفایی» و «سقوط آتن: نقطه عطف تمدن یونان».
در قسمتی از این کتاب میخوانیم:
ابتدا اکثر مردم شهر دفاعیات پریکلس را نپذیرفتند و در پی مجازات او بودند، ولی از آنجا که اشتباه سیاسی جرم محسوب نمیشد، وی را به اختلاس متهم کردند؛ اتهامی که همه میدانستند در مورد یکی از ثروتمندترین افراد یونان کاملا مضحک است. سپس وی را جریمه و از مقامش برکنار کردند. با این همه، دیری نگذشت که آتنیها مضطربانه دریافتند که کس دیگری توانایی رهبریشان را در جنگ ندارد، بنابراین تنها چند ماه بعد آتنیهای دمدمیمزاج پریکلس را در مقام پیشین ابقا کردند.
با بازگشت او تمام اختلافات و بگومگوها از بین رفت. پلوتاک مینویسد: پریکلس مبتلا به طاعون شد ولی نه به آن شدت که یکباره از پای درآید. بلکه مرض به تدریج از قدرت جسمانی و شهامت اخلاقی وی کاست و قضاوتش را سست و مکدر ساخت.
در سال 429 پ. م که دو سال از آغاز این جنگ سخت میگذشت، پریکلس جان سپرد و عملا آتن را در بدترین بحران ممکن بدون رهبر گذاشت. معلوم نیست که آیا در آن زمان مردم واقعا اهمیت فقدان او را درک کردهاند یا خیر. با این حال، همگی به یک رای رسیدند، رایی که پلوتارک آن را در سدههای بعدی چنین اظهار کرد: «پریکلس شخصی بود واقعا بزرگ و عالیمقام، نه تنها به این دلیل که در انجام دادن کارهای بزرگ پیوسته روح ملایمت و عدالت و گذشت خود را در میان این همه دشمن و بدخواه حفظ کرده بود، بلکه بیشتر به این دلیل که بزرگترین و درخشانترین عمل خود را این میدانست که در اوج قدرت و عظمت مطلق هرگز مغلوب کینهتوزی نشود و تحت تاثیر حسادت و خشم و انتقام نسبت به دشمن خود رفتاری نکند که آشتیناپذیر باشد.
روحی که متکبر و توسعهطلب و در عین حال قهرمانانه و عادل بود. او لجباز و گهگاهی ظالم و با این همه، بافرهنگ و خلاق بود. مطمئنا این آمیزه خصوصیات مختلف باعث شد که پریکلس رهبری درست در زمانی مقتضی برای هدایت مردم کشورش به سوی عظمت و افتخار باشد. پس از درگذشت او، یونان دیگر هرگز آن حیات پیشین را بازنیافت. عصر شکوفایی آتن به پایانی ناگهانی رسیده و عذابی دهشتناک در شرف وقوع بود.
این کتاب با 133 صفحه مصور، شمارگان هزار و 500 نسخه و قیمت 7 هزار و 500 تومان منتشر شده است.
نظر شما