به گزارش خبرنگار مهر، نسبت علم و دین از موضوعات مورد توجه فلاسفه و متألهان بوده است. این موضوع نه تنها مورد توجه بلکه مورد نزاعهای فراوان میان دانشمندان و الهیدانها و عالمان دینی بوده است.
در خصوص این نسبت به طور کلی میتوان سه نسبت سازگاری، تزاحم و جدا بودن را برشمرد.
یکی از فیلسوفان دین معاصر که در این زمینه حرفهای قابل ملاحظه دارد پروفسور ریچارد سوئین برن فیلسوف دین انگلیسی و استاد ممتاز دانشگاه آکسفورد است. نظر به اهمیت این موضوع گروه دین و اندیشه خبرگزاری مهر گفتگوی کوتاهی با این فیلسوف مطرح معاصر انجام داده که از نظر میگذرد.
دیدگاه شما در خصوص نسبت علم و دین چیست؟ آیا شما به سازگاری میان این دو اعتقاد دارید؟
معتقد هستم که تمام نتایج معتبر و مسلم علم معاصر(science) با ادعاهای دین مسیحی سازگاری دارد. علم معاصر به ما چیزهای زیادی میآموزد.
موضوع تکامل انسان در این علم مطرح است که بر اساس آن انسان از یک موجود زنده(ارگانیسم) ابتدایی در طول میلیاردها سال تکامل یافته است. این علم به ما میگوید که عمر هستی و کائنات حداقل 13.5 میلیارد سال است.
در خصوص روح و جسم چه دیدگاهی دارید؟
معتقد هستم که خداوند در بدو تولد هر انسان به او روحی بخشیده است. باید توجه داشت که روح انسان متمایز و متفاوت با روح حیوان است.
من همچنین باور دارم که علم به ما یادآوری میکند که بسیاری از رفتارهای ما به طور قابل ملاحظهای متأثر از پدیدهها و فرایندهایی است که در مغز ما اتفاق میافتد. این فرایندهای مغزی خود متأثر از جسم ما و محیط ما هستند.
من همچنین باور دارم که ما دارای آزادی اراده محدودی برای انتخاب میان آلترناتیوها و انتخابهای اخلاقی جدی هستیم.
در خصوص نسبت دین و علم آرای شما با دیدگاههای آلوین پلنتینگا چه تفاوتی دارد؟
تصور نمی کنم که میان دیدگاههای من و دیدگاههای آلوین پلنتینگا تفاوت جدی و اساسی وجود داشته باشد.
او به طور قابل ملاحظهای در مقایسه با من نسبت به این ادعای من که انتخاب طبیعی مکانیسم و ساز و کار اساسی است که منجر به تکامل جسم انسانی می شود محافظهکارتر است.
اما پلنتینگا اینگونه می اندیشد که انتخاب طبیعی با دین او سازگاری دارد.
................
گفتگو از جواد حیراننیا و سید حسین امامی