به گزارش خبرنگار مهر، مراسم رونمایی از مجموعه 3 گانه «آینده کهن» نوشته آرمان آرین، عصر دیروز دوشنبه 28 مرداد با حضور محمد جعفری قنواتی و نویسنده اثر در فروشگاه مرکزی شهر کتاب برگزار شد.
جعفری قنواتی در این نشست گفت: این سهگانه باعث شد، هر کتابی که درباره فرهنگ مردم در خانه داشتم، بخوانم و هرچه داشتم دوباره مرور کنم. بنیاد فرهنگ ما به طور اساسی، بر دو چیز استوار است. یکی اساطیر ایران و دیگر بر کتاب مقدس دین ما. در غرب هم همینطور است و فرهنگ مغربزمین هم یکی بر اساطیر یونان و روم و دیگر بر کتاب مقدس استوار است. چنانچه در جامعه خودمان با این بنیادها آشنا نباشیم، نمیتوانیم بسیاری از وجوه فرهنگی خودمان را بشناسیم، حتمی تلمیحات ساده را.
وی افزود: تا قبل از انقلاب مشروطه، نویسندگان و شاعران به این دو بنیاد مهم توجه داشتند و در داستانهای ما، اسطورهها مدام بازسرایی و بازنویسی میشدند؛ همینطور داستانهایی که مربوط به قرآن میشدند. این کارها برای این انجام میّشد که فرهنگ استمرار پیدا کند. چرا فردوسی شاهنامه را سرود؟ همه این کارها باعث تداوم و استمرار فرهنگ ما شدند. این دو بنیاد یعنی اسطورهها و کتاب مقدس، به یک میزان ارزش و اهمیت دارند.
این محقق عرصه فرهنگ مردم در ادامه گفت: توجه به اسطورهها و قصص انبیا در ایران، از آغاز شکلگیری زبان فارسی دری، شروع شد. طبیعتا در هر دوره، یک گونه ادبی و ژانر مورد اقبال و پسند بوده است. به هر حال داستانها در اشکال مختلف، بازنویسی و بازسرایی میشدند. بخشی هم که به صورت مکتوب، ثبت نمیشدند توسط نقالان و قصهخوانان به صورت شفاهی نقل میشدند. غیر از کتابهای رسمی، بسیار از نویسندگان و شاعران، قصههای قرآن را بازسرایی و بازنویسی میکردند. به عنوان مثال از داستان یوسف پیامبر(ع) 35 منظومه تولید شده است. هر کدام از این آثار هم با توجه به درک صاحبان اثر تولید میشد.
قنواتی گفت: کاری که نویسندگان و شاعران ما میکردند، باعث میشد بین نسلهای این مملکت، پیوستگی به وجود بیاید. متاسفانه با شکلگیری انقلاب مشروطیت، زمانی که نخبگان ما با اروپا آشنا شدند، این تصور نادرست پیش آمد که هرچه عقبماندگی داریم به خاطر توجه به گذشته است. همان زمان که ما به گذشته خود پشت پا زدیم، اروپا و غرب، هر چه بیشتر به گذشته خود توجه کرد. در آن سالها در غرب رمانهای زیادی با الهام از کتاب مقدس نوشته شد؛ یعنی همان کاری که تا پیش از انقلاب مشروطه در ایران انجام میشد.
گردآوردنده کتاب «قصه ها و افسانه هایی از گوشه و کنار ایران» ادامه داد: آثار فرهنگی در غرب، چه علمی، سیاسی، اقتصادی و ... همگی متاثر از اساطیر و کتاب مقدس بودند. این بازنویسی و بازسرایی به صورت مدام، فرهنگ گذشته را بازتولید میکند. ضمن این که با امکانات امروزی، نتیجهاش استمرار فرهنگ در جامعه غربی است. فرهنگ گذشته ما گنجینه عظیمی است. من مخالف غرب نیستم. یعنی با دانش و ادبیات غرب به هیچ وجه مخالف نیستم. فرهنگ یک پدیده جهانی است. رشته من فولکلور است که اصلا در ایران تدریس نمیشود و هرچه از این علم دارم، حاصل تحقیقات و نظریات غربیهاست ولی با سنتهای ایران به خوبی آشنا هستم و از آنها بهره میبرم.
وی در بخش دیگر سخنانش گفت: درباره اثر آقای آرین که امروز رونمایی میشود، باید بگویم با کار قبلی ایشان آشنا بودم. اهمیت این کار، جدا از کیفیت آن، این است که یک نفر بیاید و این داستان را به رمان تبدیل کند. بنابراین میتوان به او نمره قبولی را داد و با توجه به مقدمهای که گفتم، میزان اهمیت این سهگانه مشخص میشود. این اثر باعث میشود که خواننده ایرانی با شیوه جدیدی با بخشی از فرهنگش آشنا شود. در فرهنگ داستانی ما یک فن داستانگویی و داستان پردازی وجود دارد که قصهدرقصه نام دارد که قطع به یقین میگویم بسیاری از کشورها این فن را از ما گرفتهاند. البته عیبی هم ندارد چون ما هم بسیاری چیزها را از دیگران گرفتهایم.
قنواتی گفت: من هنگام خوانش این اثر لذت بردم. اصلا در وهله اول خوانش داستان، باید لذت برد. اگر داستان کشش نداشته باشد و وقتی که آن را میخوانی، این سوال برایت پیش نیاید که «بعدش چه میشود؟» خواننده دیگر آن را نخواهد خواند. این اثر 600 صفحه دارد و در تمام فصلهایش، خواننده خواهد گفت فصل بعدی را بخوانم تا ببینم چه میشود.